پویا فرهت، عضو سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی:
هزینه‌های رو به رشد در صنعت دارو؛ زنگ خطر برای کاهش تولید داخلی
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۲۸ بهمن ۱۴۰۳ ساعت ۱۲:۴۹
کد مطلب : ۱۸۲۱۴
سالم‌خبر: صنعت دارو در سال‌های اخیر به‌رغم رشد در فروش، با چالش‌های جدی ناشی از افزایش هزینه‌های مالی و عملیاتی مواجه شده که حاشیه سود شرکت‌های دارویی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است و این مساله تهدیدی برای کاهش تولید دارو در کشور محسوب می‌شود.
افزایش نگرانی از هزینه‌های مالی
پویا فرهت، عضو سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در بیست‌ویکمین جلسه کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران با بیان این مطلب افزود: نسبت هزینه‌های مالی به فروش شرکت‌های دارویی، در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به‌صورت میانگین ۸.۴ درصد برآورد شده است. اما در ۹ ماهه ابتدایی سال جاری (۱۴۰۳)، این میزان با رسیدن به رقم ۱۲.۲ درصد، زنگ خطر را برای تولیدکنندگان به صدا درآورده است. یکی از دلایل اصلی این افزایش، طولانی‌تر شدن دوره وصول مطالبات از مشتریان و نهادهای خریدار است. به گفته وی، همین مسئله منجر به پرداخت ۱۴,۴۹۱ میلیارد ریال بیشتر از متوسط پنج سال گذشته برای تأمین هزینه‌های مالی این شرکت‌ها شده است.
براساس این گزارش، مجموع فروش خالص شرکت‌های دارویی بورسی از حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ به حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان در ۹ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است. این جهش درآمدی نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌ها و تقاضای بالای بازار داخلی برای محصولات دارویی محسوب می‌شود.
صعود هزینه‌های عملیاتی و نقش تورم
از سوی دیگر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش شرکت‌های دارویی در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به‌طور میانگین ۲۱ درصد بوده است. با این حال، طی ۹ ماهه نخست سال جاری، به دلیل تورم عمومی و افزایش هزینه‌های مربوط به دستمزد و دیگر عوامل تولید، این نسبت به ۲۳.۷ درصد ارتقا یافته است. بر اساس اظهارات فرهت، این رشد باعث شده تا شرکت‌های دارویی در همین دوره، ناگزیر به پرداخت ۱۰,۲۹۶ میلیارد ریال فراتر از متوسط پنج سال قبل برای پوشش هزینه‌های عملیاتی خود شوند.
کاهش چشمگیر حاشیه سود خالص
علاوه بر این، نسبت سود خالص به فروش که در بازه پنج‌ساله منتهی به ۱۴۰۲ به‌طور میانگین ۲۴.۳ درصد بوده است، در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۳ تا مرز ۱۵.۲ درصد تنزل کرده است. این افت سودآوری، به گفته فرهت، تنها در همین دوره سبب شده تا شرکت‌های دارویی بورسی در مجموع ۳۴,۷۰۲ میلیارد ریال کمتر از متوسط سال‌های گذشته سود کسب کنند. عوامل متعددی همچون تورم، افزایش هزینه‌های عملیاتی و مالی، همچنین هزینه‌های جانبی تحمیل‌شده به صنعت دارو در این روند تأثیرگذار بوده‌اند.
صرفه‌جویی ارزی ۱۴ میلیارد دلاری و هشدار درباره واردات
فرهت همچنین با اشاره به صرفه‌جویی ارزی ۱۴ میلیارد دلاری صنعت داروی کشور خاطرنشان کرد که در صورت کاهش میزان تولید داخلی، پیامدهای اقتصادی سنگینی در انتظار خواهد بود. او تصریح کرد: «اگر در خوش‌بینانه‌ترین حالت، مجبور به واردات محصولات تولید داخلی کنونی شویم، هر یک درصد کاهش در تولید دارو می‌تواند حدود ۱۵۰ میلیون دلار هزینه اضافی به کشور تحمیل کند.»
این اظهارات نشان‌دهنده جایگاه استراتژیک صنعت دارو در اقتصاد کشور است و اهمیت تأمین مالی به‌موقع، کنترل هزینه‌های مازاد و حمایت از تولید داخلی را برجسته می‌کند. باتوجه به آمار ارائه‌شده، به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی فوری در حوزه مدیریت هزینه‌ها و حفظ توان رقابتی، برای تداوم رشد و جلوگیری از افت بیشتر سودآوری در این صنعت حیاتی است.
افزایش نگرانی از هزینه‌های مالی
پویا فرهت، عضو سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در بیست‌ویکمین جلسه کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران با بیان این مطلب افزود: نسبت هزینه‌های مالی به فروش شرکت‌های دارویی، در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به‌صورت میانگین ۸.۴ درصد برآورد شده است. اما در ۹ ماهه ابتدایی سال جاری (۱۴۰۳)، این میزان با رسیدن به رقم ۱۲.۲ درصد، زنگ خطر را برای تولیدکنندگان به صدا درآورده است. یکی از دلایل اصلی این افزایش، طولانی‌تر شدن دوره وصول مطالبات از مشتریان و نهادهای خریدار است. به گفته وی، همین مسئله منجر به پرداخت ۱۴,۴۹۱ میلیارد ریال بیشتر از متوسط پنج سال گذشته برای تأمین هزینه‌های مالی این شرکت‌ها
براساس این گزارش، مجموع فروش خالص شرکت‌های دارویی بورسی از حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ به حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان در ۹ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است. این جهش درآمدی نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌ها و تقاضای بالای بازار داخلی برای محصولات دارویی محسوب می‌شود.
صعود هزینه‌های عملیاتی و نقش تورم
از سوی دیگر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش شرکت‌های دارویی در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ به‌طور میانگین ۲۱ درصد بوده است. با این حال، طی ۹ ماهه نخست سال جاری، به دلیل تورم عمومی و افزایش هزینه‌های مربوط به دستمزد و دیگر عوامل تولید، این نسبت به ۲۳.۷ درصد ارتقا یافته است. بر اساس اظهارات فرهت، این رشد باعث شده تا شرکت‌های دارویی در همین دوره، ناگزیر به پرداخت ۱۰,۲۹۶ میلیارد ریال فراتر از متوسط پنج سال قبل برای پوشش هزینه‌های عملیاتی خود شوند.
کاهش چشمگیر حاشیه سود خالص
علاوه بر این، نسبت سود خالص به فروش که در بازه پنج‌ساله منتهی به ۱۴۰۲ به‌طور
صرفه‌جویی ارزی ۱۴ میلیارد دلاری و هشدار درباره واردات
فرهت همچنین با اشاره به صرفه‌جویی ارزی ۱۴ میلیارد دلاری صنعت داروی کشور خاطرنشان کرد که در صورت کاهش میزان تولید داخلی، پیامدهای اقتصادی سنگینی در انتظار خواهد بود. او تصریح کرد: «اگر در خوش‌بینانه‌ترین حالت، مجبور به واردات محصولات تولید داخلی کنونی شویم، هر یک درصد کاهش در تولید دارو می‌تواند حدود ۱۵۰ میلیون دلار هزینه اضافی به کشور تحمیل کند.»
این اظهارات نشان‌دهنده جایگاه استراتژیک صنعت دارو در اقتصاد کشور است و اهمیت تأمین مالی به‌موقع، کنترل هزینه‌های
در مجموع، اگرچه رشد فروش در صنعت دارو حاکی از افزایش تقاضا و فعالیت‌های بازار است، اما افزایش قابل توجه هزینه‌های مالی و عملیاتی و کاهش حاشیه سود، چالش‌های جدی را به همراه دارد. این تناقض نشان می‌دهد که بدون بهبود مدیریت هزینه‌ها و کنترل تورم، رشد درآمدها قادر نخواهد بود منجر به بهره‌وری اقتصادی مطلوب شود. همچنین، نگرانی‌های ناشی از کاهش تولید داخلی و افزایش هزینه‌های وارداتی، نیاز مبرمی به اصلاحات ساختاری در این بخش را برجسته می‌کند؛ بدین ترتیب، سیاستگذاران و نهادهای ذی‌ربط باید در جهت تقویت توان تولیدی داخلی و بهبود عملکرد مالی شرکت‌ها گام‌های مؤثری بردارند تا از آسیب‌های احتمالی بر اقتصاد ملی جلوگیری شود.
