محمود هادیپور، داروساز در گفتوگو با سالمخبر:
ظفرقندی خود باید به دور از فشارها و الیگارشی ثروت معاونانش را برگزیند
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۱۸ شهريور ۱۴۰۳ ساعت ۰۹:۳۷
کد مطلب : ۱۷۳۱۰
محمود هادیپور، داروساز در گفتوگو با سالمخبر با بیان این مطلب در پاسخ به این سوال که وزارت بهداشت در انتخاب گزینههای مناسب برای معاونتهای خود چه راهکارهایی را باید مدنظر بگیرد، اظهار داشت: برای هر بخشی از نظام سلامت ما باید یک راهبرد ملی داشته باشیم. به عنوان مثال در دارو در حوزه انتقال خون ما باید راهبرد ملی داشته باشیم. مادامی که ما راهبرد ملی نداشته باشیم، انتخاب معاونتها سلیقهای صورت می گیرد. یعنی بر این اساس که کسی بتواند راهبرد ملی در حوزه دارو را پیگیری و پیادهسازی کند، معاون یا رییس سازمان غذا و دارو انتخاب نمی شود. بلکه این گروههای صاحب نفوذند که چه ترجیح می دهند و منافع اشخاص چه چیز را اقتضا میکند، چه کسی به آنها نزدیکتراست یا چه کسی لابیهای گستردهتری دارد، پستها را تقسیم میکنند. اما این مهم باید در نظر گرفته شود که راهبردهای ما در مورد دارو چیست؟
وی همچنین افزود: اگر راهبرد ما مشخصاً تامین دارو در این شرایط بحرانی است بنابراین معیار ما انتخاب فردی است که بتواند با شیوههای مختلف و با آشنایی درستی که از حوزه دارو دارد این کار را انجام دهد. چون ما در شرایط عادی نیستیم همین مسئله هم در مورد بقیه موضوعات صدق می کند اگر راهبرد ما در حوزه پلاسما، تامین داروی پلاسما برای بیماران است باید آن راهبرد را پیگیری کنیم نه اینکه افراد منفعتبرنده در تغییر مسیر این حوزه دخالت کنند و با روابط فامیلی یا از روابط دیگری مانند لابیهای مجلس ورود کنند
هادیپور ادامه داد: ضمن اینکه خاطرمان باشد وقتی مجلس به یک وزیری رای اعتماد میدهد باید به وزیر اجازه دهد که فعالیت خود را شروع کند و بر فعالیت او نظارت داشته باشد. پسندیده نیست که مجلس و نمایندگان به انتخاب اعضای اجرایی ورود کنند. بدین معنی که فشارهایی از طریق لابیهایی باعث شود که یک نماینده مجلس فرد خاصی را برای یک پست
وی همچنین با بیان اینکه ما باید نخست راهبرد تعیین کنیم پس از آن اشخاص منطبق برآن راهبرد را معرفی کنیم و گزینههای تصدی معاونتها، برنامههای خود را برای رسیدن به اهداف آن راهبرد ارائه دهند، تصریح کرد: براین اساس بهترین فرد و برنامه را انتخاب کنیم. این تنها راه است. اما متاسفانه ما راهبرد درستی نداریم. در حال حاضر راهبردهای ما برمیگردد به منافع اولیگارشی ثروتی که قدرت مداخله در تغییر مسیر اجرایی را دارد و هر زمان بخواهند راهبرد را تغییر میدهند. یعنی اگر راهبردی تدوین شود که برای صنعت دارو پنج سال آینده هدف گذاری شود که به استاندارد جهانی یا GMP آسیایی و منطقه ای برسیم با تغییر رییس یا صلاحدید مسول وقت آن راهبرد اجرایی نمیشود و راکد می ماند.
هادیپور تاکید کرد: ما در 40 سال گذشته راهبردهایمان تعیین کننده نبوده است و یکی از اشکالات کار این است. کاندیدای ریاست جمهوری یا وزارت بهداشت باید قبل از ورود به این عرصه تکلیف خود را با بسیاری از مسائل روشن کند. وزیر بهداشت باید برای نظام سلامت برنامه داشته باشد ضمن آنکه بداند چه کسانی به عنوان معاونان خود آن را اجرایی می کنند این در حالیست که این موضوع در دوره های مختلف همیشه شکل پوپولیستی به خود گرفته و سپس به انحراف کشیده می شود. به این شکل که یک کارگروه تشکیل می شود و از هر سو به این کارگروه فشار می آوردند و در صورت اجماع در مورد یک شخص اعضای کمیته انتصاب در عمل به 100 مانع و دیوار برخورد می کند. به طور مثال برای انتصاب رییس یک دانشگاه علوم پزشکی نماینده مجلس فشار می آورند یا امام جمعه موافق و راضی نیست. پس باید از ابتدا یک فردی که پا در عرصه می گذارد بداند چه راهبردی دارد و براساس آن معاونان و مدیرانش را در مناصب مختلف ببیند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ما در شرایط آزمون و خطا نیستیم، تاکید کرد: در بدترین شرایط ممکن وزارت بهداشت در حال جابهجایی وزیر و معاونان خود است. وضعیت سلامت و پایه های سلامت مشخصاند اینکه از توفیقات خود عددسازی کنیم مهم نیست مردم خود حقیقت را می بینند و لمس میکنند. بنابراین لازمهاش این است که ما از یک سری شعارها فرار کنیم. برسیم
هادیپور همچنین، اظهار داشت: شما میتوانید در وزارت بهداشت معتقد به اصل جوانگرایی باشید. در صحت این دیدگاه حرفی نیست ولی در شرایطی که وضعیت با ثبات باشد میتوان جوانگرایی کرد. چرا فرانسه در یک شرایط بحرانی یک آدم 73 ساله را نخست وزیر می کند، کشوری که از نظر گرایش به جوان گرایی بسیار از ما جلوتر بوده است؟ برای اینکه یک بحران سیاسی به آدمی نیاز دارد که بتواند این بحران را رد کند. کشور ما هم امروز به این آدمها نیاز دارید. آدمهایی که تجربه کار داشته باشند. بخشی که در اختیارشان قرار می گیرد را بشناسند بتوانند راهبردهایی لازم را اجرایی و اصلاح امور را پیگیری کنند. نقطه ضعفها و انحرافات انجام شده در حوزه دارو و سایر حوزهها را بشناسند.
وی تاکید کرد: با شرایط حاضر در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو جای آزمون و خطا نیست. جای آوردن اسامی افرادی هم نیست که سنی از آنان گذشته و سالهاست از مقوله ی دارو دور هستند و سابقه مدیریتی آنان بازمیگردد به 20 تا 25 سال پیش، در حالی که فضای دارو در جهان تغییر کرده است و در پی آن در ایران نیز این تغییرات مشهود است.
هادیپور با اشاره به برخی اسامی مطرح برای تصدی سازمان غذا و دارو عنوان کرد: بنابراین بسیاری از بحث هایی که در مورد برخی گزینهها برای معاونت وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مطرح می شود درست نیست. چرا باید امور اجرایی و راهبردی این مملکت از اولیگارشی ثروت تاثیر پذیرد. ما یک دوره وجود قرارگاه در سازمان غذا و دارو را تجربه کردیم، قرارگاه چه دستاوردی برای سلامت و دارو داشت و چه نتایج مثبتی گرفتیم؟ به جز آنکه اصول زیادی به انحراف رفت. آن انقلابهایی که قرار بود در دارو، انتقال خون، درمان، آموزش و پژوهش و... صورت بگیرد به کجا رسید؟
وی تاکید کرد: امروز در شرایطی نیستیم که بخواهیم تحولگرایانه رفتار کنیم. به معنای اینکه نمیتوانیم آدم های جدیدی به عرصه دارو بیاوریم که تازه تجربه کنند یا آدمهای خیلی قدیمی را که سالها دور از عرصه دارو بوده اند، در این شرایط ملتهب بازار دارو بکار بگیریم. گام اول در شرایط فعلی ایجاد ثبات در نظام سلامت است. ما در شرایط حاضر به آدمهایی
وی با اشاره به نقش الیگارشی ثروت در سیاست های بیسرانجام در حوزه دارو، تاکید کرد: الیگارشی ثروت در کشور ما یک ثروت لجام گسیخته است که از محدودههایی به وجود میآِید که من آن را اقتصاد خاکستری نامیدهام بدین معنا که قوانین در جاهایی اجازه میدهد که شما ورود کنید و درآمدهایی کسب کنید مثلا شما میتوانید به عنوان یک اولویت صنعتی در حوزه دارو وام بگیرید اما تنها ۵۰ درصد از مبلغ دریافتی را در صنعت دارو خرج میکنید و مابقی را جای دیگر هزینه می کنید. صاحبان اقتصاد خاکستری برای حفظ موقعیت خود همیشه دخالت میکنند. به طور مثال اگر گزینه ای پیشنهادی برای مدیریت سازمان غذا و دارو با این شاخصها شناخته شود که همه باید نوع کارشان را شفاف کنند، قیمتگذاری کنند به طور قطع طیف الیگارشی ثروت از قبل در مقابل انتخاب او میایستد و جلوی انتصاب او را میگیرند و هم اگر منصوب بشود بر سر فعالیت او موانع بسیاری ایجاد میکنند. الیگارشی ثروت در رسانهها نفوذ کرده است و دائما شعار میدهند. شعارهایی که جنبههای ساده اندیشانه را تحریک میکند. شعارهایی مانند؛ ما باید تولید داشته باشیم! تولید شغل ایجاد میکند! در حالی که اقتصاددانان معتقدند هر تولیدی شغل ایجاد نمیکند. زمانی تولید شغل ایجاد میکند که بر مبنای رقابت و شفافیت بازار آزاد تجاری باشد.
هادیپور، افزود: بنابراین همهی این آدمها و جریاناتی که در حالی حاضر در انتخاب معاونان وزارت بهداشت در حال رخ دادن است برای ما جای نگرانی دارد. فعالیتهای پشت پرده طیفهای مختلف در این باره جای نگرانی دارد. چرا که نفوذ آنان سالهای سال در این کشور تصمیمات را به ویژه در عرصه دارو تغییر داده است. به ویژه در عرصههایی که مثل انتقال خون که در آن پول بوده اینها
وی همچنین درباره تضاد منافع برخی سندیکاهای خاص با خیر عمومی و تامین داروی بیماران تاکید کرد: سندیکاهای صنفی دارای منافعی هستند سندیکا براساس منافع بر اساس علم شکل نمیگیرد در حالی که یک رگولاتور، یک ساختار رهبری کننده، بر اساس خیر عمومی شکل میگیرد. اما زمانی پیش می آید که منافع یک سندیکای خاص با خیر عمومی در تضاد است در حالی که منافع بیماران و شهروندان خیر عمومی است. سندیکایی ادعا میکند که شما پنج سال به من اجازه بدهید که من داروی بی کیفیت تولید کنم تا پا بگیرم در حالی که شما نمی توانید در ساختار دارویی کشور چنین کاری را انجام دهید چون شما مسوول سلامت کشور هستید. پس قرارگاهی تشکیل می دهید که با تضاد منافع سازمان را اداره می کند. بنابراین اصل قرارگاه سازمان غذا و دارو با آگاهی براین داستان از ابتدا زیر سوال بوده و هست و ورود این افراد در تصمیمگیری ها در قرارگاه زیر سوال است.
هادی پور همچنین افزود: یک ثروتی به وجود آمده است که آن ثروت در سایه شفافیت نمیتوانست به وجود بیاید در سایه یک اقتصاد آرام در سایه اقتصاد در تعامل با جهان در سایه یک اقتصاد رقابتی نمیتوانسته به وجود بیاید الان هدف آن ثروتمندان این است که شفافیت نباشد، اقتصاد ثبات و رقابت نداشته باشد. تمام حرفشان همین است. بنابراین از دیدگاه آنان باید مدیری بیاید که از این فرایند حمایت کند به جای اینکه رقابت را در عرصه اصلی و بیزینسهای اصلی و بزرگ معنا ببخشد رقابت را در عرصههای کوچک بیاورد، یعنی بار اشتغال داروسازان را مثل شرایط حاضر بر داروخانه ها تحمیل کند.
وی ادامه داد: مادامی که مدیری که منصوب میشود وامدار همین گروهها باشد، ناگزیر به تامین منافع
هادیپور به برخی پرونده های قضایی در حوزه دارو، اشاره کرد: در جمع الیگارشیهای ثروت پروندههای قضایی زیادی وجود دارد. خیلی پروندهها هم تاکنون باز نشده به دلیل اینکه بخش مدنی جامعه ما استقلال قوی نداشتهاند. اگه این استقلال قوی وجود داشت، قطعاً پروندههایی درباره کیفیت کار و محصولاتی که تولید میکردند باز میشد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر چهرههای محدودی را میشناسم که میتوانند این وضعیت بحرانی را سروسامان بدهند تاکید کرد: مهمترین شاخصها برای گزینههای تصدی معاونتهای وزارت بهداشت به ویژه سازمان غذا و دارو نخست توان جسمی و روحی است برای اینکه بتواند وارد این گود خطرناک شود. دوم تجربه لازم در سیستم دارو بدین معنا که شناخت کافی از بازار دارو، صنعت دارو، داروخانه و ... را داشته باشد که وارد این میدان متلاطم بشود. یعنی باید به لحاظ واقعیت جسمی آدم مناسبی باشد تا بتواند این کار را به نحو احسن انجام دهد.
هادیپور ادامه داد: دوم اینکه دارای تجربه لازم در همین سیستم دارو باشد یعنی وضع حال بازار، صنعت دارو، داروخانه، بیمه، نیاز درمانی شهروندان و .... را بشناسد. تفکراتش متعلق به ۲۰ سال پیش حوزه دارو نباشد. تعداد گزینه های مناسب برای تصدی سازمان غذا و دارو مشخص است. باید گزینه هایی میانسال و دارای تجربه کاری در این حوزه گمارده شود که مقبول جامعه داروسازی و جامعه باشد.
وی در پایان گفت: اگر شاخصهای لازم در نظر گرفته نشود بیم آن میرود که فردی برای سازمان غذا و دارو مطرح می شود که از حال و روز دارو خیلی وقت است به دور بوده و هنوز نمی داند که یارانه دارو قطع شده یا نشده و با ذهنیت 40 سال پیش وارد سیستم فعلی دارو می شود که نتیجه می شود که رییس آلت دست کسانی خواهد بود که حمایتش کرده اند.