اصرار بر تولید برخی مواد اولیه دارویی در کشور هزینه‌بر است
امیرحسین معینی زندی، نایب رییس اتحادیه واردکنندگان دارو
تاریخ انتشار :
دوشنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۲۰
کد مطلب : ۵۵۶۴
_در ماه های اخیر رقم های متفاوتی از ارزبری داروهای وارداتی و تولیدی در کشور از سوی افراد مختلف مطرح شده است. اما سوال اینجاست که نیاز ارزی بخش واردات و تولید دارو در کشور ما به تفکیک چقدر است؟
در سال 97 میزان ارز تامین شده برای واردات دارو، یک میلیارد و 373 میلیون دلار بود. اما در بخش تولید، برای واردات مواد اولیه و بینابینی مورد نیاز برای تولید داروهای ساخته شده داخلی 918 میلیون دلار میزان ارز تامین شده برای شرکت های فعال در این حوزه بود که از این میزان 120 میلیون دلار برای واردات مواد بینابینی مورد نیاز برای تولید ماده اولیه دارویی و بقیه برای واردات مواد اولیه دارویی مورد نیاز برای تولید داروهای ساخته شده صرف شده است. علاوه بر این برای بسته بندی مواد دارویی نیز 89 میلیون دلار از سوی شرکت های دارویی هزینه شده است.
یعنی حدود یک میلیارد و 100 میلیون دلار ارزی بوده که صنعت تولید دارو در داخل کشور برای تولیدات
_ با استناد به گفته های شما مجموع نیاز ارزی بخش دارویی کشور در سال 97، حدود دو میلیارد و 441 میلیون دلار بوده است؛ آیا این امکان وجود دارد که ما از میزان واردات دارو در کشور بکاهیم و همه داروهای مورد نیاز کشور را در داخل تولید کنیم و ارزبری در حوزه دارو را کاهش دهیم؟
اول اینکه اینها آماری است که از سوی سازمان غذا و دارو به طور رسمی منتشر شده است و گفته های بنده نیستند؛ ضمن آنکه اگر آمارهایی به جز این آمارها مطرح می شود نمی توان به آنها استناد و رجوع کرد.
اما در پاسخ به سوال شما باید بگویم مطالعات آماری واردات دارو در هشت ماهه نخستین سال 97 نشان می دهند از کل میزان واردات داروهای ساخته شده، 14.6 درصد آن مربوط به واردات داروهایی است که مشابه داخلی آنها در کشور وجود ندارد و مجبور به واردکردن آنها هستیم. علاوه بر این 1.6 درصد سهم داروهای وارداتی فوریتی و 8.6 درصد سهم داروهای وارداتی ای بوده که مشابه تولید داخل داشته اند و عمدتا برندهای اصلی بودند و بعضا تولید داخلی نمی توانسته نیاز بازار را پوشش دهند. در ضمن در 8 ماهه 97 حدود 1.1 درصد از فروش مربوط به تولیدات داروهای تحت لیسانس بوده که
_ مثل واردات چه داروهایی؟
مثل قراردادهایی که برای تولید انسولین با طرف های خارجی بسته اند و غیره
_ ارزش ارزی داروهایی که مشابه تولید داخلی داشته اند چقدر بوده است؟
حدود 200 میلیون یورو در کل سال. اما نکته مهم این است که واردکنندگان دارو برای واردات داروهایی که مشابه داخلی آنها در کشور وجود دارد، موظف به پرداخت 32.5 درصدی تعرفه های گمرکی هستند. یعنی عملا دولت کاری می کند که این داروها نسبت به نمونه های مشابه داخلی خود گران تر شوند. از آنجاکه مبنای محاسبات ما قیمت فروش ریالی به مصرف کننده است این رقم ها بزرگ می شوند. لازم است بدانیم این ارقام بزرگ به جیب واردکننده نمی روند بلکه نصیب دولت می شوند؛ به این معنی که دولت با این روش نه تنها از محل واردات داروهای با مشابه داخلی برای خود درآمد ایجاد می کند، بلکه تلاش می کند برای داروهای تولید داخل مزیت قیمتی ایجاد کند.
همه اینها در شرایطی اتفاق می افتد که فقط میزان واردات موز به کشور طی سال گذشته 350 میلیون دلار بوده و هیچ گاه کمبودی در این
به هر حال مقایسه ارزبری 97 درصد داروی تامین شده از طریق تولیدات داخلی و مقایسه آن با 3 درصد داروی وارداتی یک قیاس مع الفارق است و حکایت آن شبیه مقایسه ارزش ریالی و عددی یک دانه برنج و یک کیلو گوشت است یعنی هیچ کس یک عدد برنج را با یک کیلو گوشت مقایسه نمی کند .بنابراین هرچند گفته می شود تنها 3 درصد از داروهای مورد نیاز کشور از طریق واردات انجام می شود اما این 3 درصد داروهای گران قیمتی هستند که حدود 30 درصد از ارزش ریالی این بازار را به خود اختصاص می دهند.
اما درمورد اینکه ما می توانیم همه داروهای مورد نیاز در جامعه را در داخل تولید کنیم یا خیر! و یا اینکه اساسا بیماران و جامعه پزشکی این مساله را می پذیرند؛ بحث های فراوانی شده است اما طبق نتایج مطالعه ای که در یکی از دانشگاه های کشور انجام شده، به رغم تلاش برای افزایش میزان عددی داروهای تولید داخل و تولید داروهای نوین در کشور، در سال 98 از نیاز به داروهای ضروری و حیاتی و حتی داروهایی که ایجاد رضایتمندی در بیمار می کنند، کاسته نشده است. بنابراین این میزان واردات و ارزبری کف و حداقل نیاز ما به داروهای وارداتی است. به عبارت دیگر باتوجه به رشد و توسعه صنعت داروسازی در جهان و کشف و عرضه داروهای جدیدتر، همچنین توجه به این نکته که سیستم ژنریک بر نظام دارویی ما
_ در مورد تولید ماده اولیه دارویی در کشور نیز ظاهرا بحث های فراوانی مطرح است از جمله اینکه تولید برخی از آنها صرفه اقتصادی ندارد...
در تیر ماه امسال اعلام شد که ما حدود 250 قلم ماده اولیه دارو در کشور تولید می کنیم. براساس آمارنامه سال 97 بالای 1500 قلم ماده اولیه در صنعت تولید داروهای ساخته شده مورد استفاده قرار می گیرد؛ در نتیجه به لحاظ عددی کمتر از 20 درصد از ماده اولیه مورد نیاز تولیدات خود را در کشور تامین می کنیم. به لحاظ ارزشی یعنی میزان فروش ، با توجه به میزان فروش ریالی تولید کنندگان عمده و بزرگ مثل شیمی دارویی داروپخش و تماد ، سهم ریالی مواد اولیه تولید داخل شاید اندکی از این بیشتر باشد. این در حالیست که ما در تولید ماده اولیه در کشور، در مقایسه با هند و چین تنها در حوزه تولید نارکوتیک ها مزیت رقابتی و قیمتی داریم و تقریبا قیمت تمام مواد اولیه داخلی گران تر از قیمت مواد اولیه هندی و چینی هستند.
پس اصرار بر تولید برخی مواد اولیه دارویی در کشور تنها هزینه تولید دارو در کشور را بالا می برد و باری را بر دوش بیمه ها و مردم می گذارد و نیز صنعت دارو را ضعیف و ناتوان می سازد.. به این معنا
_ پس اینکه ادعا شود که ما ظرف سه یا چهار سال آینده 100 درصد داروی مورد نیاز خود را در داخل تامین می کنیم به چه معناست؟
این حرف، حرف صحیحی نیست و نباید گفته شود. سعی می کنم با یک مثال ملموس داستان را مشخص تر بکنم: مملکت به نارگیل نیاز دارد. ممکن است که بشود در گلخانه ای در رفسنجان پرورش نارگیل انجام داد ولی قیمت تمام شده آن بسیار بالا خواهد بود لذا در سیستم نوین مدیریت و با توجه به مزیت رقابتی ما ترجیح می دهیم با صادرات پسته رفسنجان، علاوه بر تامین نارگیل، سود سرشاری نصیب بنگاه های ایرانی بکنیم. حکایت تولید 100 درصد داروی ایران در داخل حکایت پرورش نارگیل در گلخانه ای در رفسنجان است که هم گران تمام می شود و هم کیفیت خوبی ندارد.
توصیه می شود فقط مواد و داروهایی را تولید کنیم که در تولید آن ها مزیت رقابتی داریم یعنی با کیفیت بهتر و قیمت تمام شده پایین تر از رقبا آن ها را تولید می کنیم.
