پایبندی سازمان غذا و دارو به شفاف‌سازی و ارائه آمار و ارقام، چالش تعارض منافع را حل می‌کند

سالم‌خبر: نایب رییس شرکت‌های پخش دارو و مکمل گفت: برای مقابله با تعارض منافع این تنها سازمان غذا و دارو نیست که باید درمورد فعالیت‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های خود شفاف‌سازی کند بلکه دستگاه‌های مرتبط دیگر مانند بانک مرکزی نیز همین گونه عمل کند و در اعلام لیست ارزی که به شرکت ها و مواد مختلفی دارویی تخصیص داده که  چه کسی و به چه میزان ارز دریافت کرده است؟ شفاف‌سازی کند.

وحید محلاتی در پنل بررسی موانع و مشکلات پیشِ روی ریاست آینده‌ سازمان‌ غذا و دارو و راه‌های خروج از بحران که از سوی بیست و پنجمین سمینار دانشجویان داروسازی ایران در تشریح مهمترین و بزرگترین موانع و مشکلات پیش روی رییس جدید سازمان غذا و دارو، اظهار داشت: یکی از مشکلات سازمان غذا و دارو مربوط به مشکل ساختاری است که میان سازمان غذا و دارو و دانشگاه های علوم پزشکی وجود دارد. در سازمان غذا و دارو به عنوان یکی از معاونت‌های وزارت بهداشت و درمان تصمیماتی گرفته می‌شود که این تصمیمات قاعدتاً باید در دانشگاه علوم پزشکی اجرا و پیگیری شود اما اتفاقی دانشگاه های علوم پزشکی و معاونت دارویی آنها ارتباط ساختاری و ارگانیکی با سازمان غذا و دارو ندارند. چون ساختار دانشگاه علوم پزشکی هیئت امنایی است تصمیمات سازمان غذا و دارو می تواند اجرا نشود که باید برای آن راهکاری ارائه داده شده و اجرا شود.

وی افزود: نکته بعدی بحث تضاد منافعی است که به دلیل گستردگی وظایف و کارهای سازمان غذا و دارو ممکن است پیش آید و به دنبال آن رفتارهای غیراخلاقی برای تخریب برخی چهره های مطرح مانند شرایط فعلی اتفاق بیفتد. پس بهتر این است که وظایف سازمان غذا و دارو را تفکیک کرده و در قالب یک سازمان غذا و دارو و معاونت دارویی؛ سازمان وظایف رگولاتوری خود را انجام دهد و معاونت دارویی نیز به کارهای تنظیم گری و کمک به تدارک دارو در زنجیره تامین بپردازد. بهرحال این پیشنهادی است که برای شتاب‌دهی در وظایف سازمان غذا و دارو و رفع مشکلات ساختاری سازمان پیشنهاد می شود.

محلاتی با بیان اینکه وظایف سازمان غذا و دارو به جز دارو پوشش تامین و رگولاتوری غذا و تجهیزات پزشکی را نیز در برمی‌گیرد، افزود: بحثی که در حال حاضر در مورد تجهیزات پزشکی مطرح است تبدیل ارز 4200 تومانی تجهیزات به 28 هزار و 500 یا ارز 46 هزار و 800 است که در صورت اجرایی شدن آن تغییرات عمده ای را نه در جهت بهبود وضعیت که شرایط مشکل تر ایجاد می‌کند. اگر قرار باشد همان مشکلاتی که در اجرای طرح دارویار پیش آمد برای تجهیزات هم  اتفاق بیفتد واقعا ابعاد تحمل ناپذیری برای بیماران ایجاد خواهد شد و مدیریت این موضوع کار آسانی نیست و رییس جدید سازمان غذا و دارو باید برای آن تدبیری بیندیشد.

وی ادامه داد:  یکی از چالش ‌هایی که رییس جدید سازمان با آن مواجه خواهد بود خود طرح دارویار است که به رغم تلاش دوستان برای رفع مشکلات همچنان چالش برانگیز است. طرح دارویار بر اخذ تفاوت ارز ۴۲۰۰ تومان به  28500 تومان شروع شد و بودجه ای نیز برای آن مفروض شد اما در حال حاضر دیگر ارز 4200 تومانی وجود ندارد و بودجه طرح دارویار همین اول کار به نصف تقلیل پیدا خواهد کرد و این جا چالش نقدینگی صنایع دارویی مطرح است که خود کمبوهای دارویی را به دنبال دارد و رییس جدید سازمان غذا و دارو باید برای رفع کمبودهای دارویی که کاری بسیارسخت و پرمسوولیتی است چاره ای بیندیشد. به رغم آنکه مسوولان سازمان اظهار می دارند که در حال حاضر کمبودهای دارویی بیشتر از 100 قلم نیست اما در برخی مواقع کمبود یک قلم داروی حیاتی مانند وارفارین و انسولین خود معضلی است و مشکلات بسیاری را برای بیمار ایجاد خواهد کرد.

محلاتی همچنین تصریح کرد: یکی از چالش‌های سازمان غذا و دارو، نیروی انسانی است از دو منظر یک نیروی انسانی داخل سازمان است. یکی از مهمترین وظایف رییس سازمان غذا و دارو تیم‌سازی است. تیمی متشکل از نیروهای توانمند تا وظایف سازمان را به نحو شایسته پیش ببرند اما از سویی تشکیل تیم خوب و متخصص نیاز به بودجه کافی دارد که تحقق چنین بودجه ای نیز امکان‌پذیر نیست بنابراین این مساله به عنوان یکی از نقطه ضعف های سازمان غذا و دارو همچنان ادامه دارد که باید برای آن فکری شود.

وی تاکید کرد: در کل ما باید دنبال یک دولت کارآمد و کوچکتر باشیم. قاعدتاً واگذاری امور به بسیاری از سندیکاها و صنوف می‌تواند به انجام بسیاری از کارها کمک کند و یک سری از کارهای حاکمیتی در مراحل آخر به سازمان غذا و دارو واگذار و انجام شود.

محلاتی همچنین گفت: نکته مهم دیگر مربوط به متهم شدن سازمان غذا و دارو و مسوولان آن به تعارض منافع است که باید برای آن سازوکاری تعریف شود و از سایر سازمان و وزارتخانه و مراجع هم خواست در خصوص برخی فعالیت های مشترک با سازمان غذا و دارو شفاف‌سازی کنند. این فقط سازمان غذا و دارو نیست که باید درمورد فعالیت‌ها، تصمیم‌گیری ها و سیاست گذاری‌هایش شفاف‌سازی کند بلکه دستگاههای مرتبط دیگر مانند بانک مرکزی نیز همین گونه عمل کند و شفاف سازی کرده و اعلام کند که لیست ارزی که به شرکت ها و مواد مختلفی دارویی تخصیص داده چه کسی و به چه میزان ارز دریافت کرده است؟

وی افزود: گمرک ایران که به هر حال توسط سایت آن ورود و خروج کالا اعلام می شود آخرین بار چه زمانی آپدیت شده که براساس آن شفاف سازی شود که ورود و خروج داروها یا تجهیزات  پزشکی و محصولات سلامت به چه صورت بوده است. باید گفت شفاف بودن سازمان غذا و دارو بسیار ضروریست چون بهرحال دارو و محصولات سلامت که همه جای دنیا رگولیشن بسیاری دارند ممکن است بحث تعارض منافع روی آن بسیار موثر باشد پس صددرصد باید درسازمان سازوکار شفاف سازی فعالیت های مختلف آن به طور جدی دنبال شود تا افکار عمومی، تشکل های نظارتی و سازمان های مردم نهاد در پی آن بتوانند بر کار سازمان نظارت داشته و مشکلات را گزارش کرده و به شکل قانونی آن مشکلات رفع و رجوع شود.

محلاتی همچنین تاکید کرد که به دنبال این موضوع یکی از الزامات شفافیت در سازمان غذا دارو بحث آمار و ارقام مطرح می‌شود که وجود آن الزامی است اما اگر اشتباه نکنم مشکلات سخت افزاری در این زمینه برای سازمان غذا و دارو پیش آمد و به همین دلیل به روز بودن آمارنامه دارویی تا مهرماه سال گذشته به روز بود و از آن به بعد هیچ گونه آماری در دست نیست.