گرایش به مصرف قلیان در کشور افزایش یافته است

سالم خبر: رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، نسبت به افزایش مصرف قلیان در بین زنان و مردانی ایرانی هشدار داد.

به گزارش سالم خبر، جعفر جندقی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در نشست خبری به مناسبت هفته ملی مبارزه با دخانیات، گفت: دخانیات نه تنها برای سلامت مردم که به ویژه برای سلامت گروه‌های پرخطر و محیط زیست هم مشکل آفرین شده است.

وی ادامه داد: در مطالعه سال ۱۴۰۰ مشخص شد که مصرف روزانه سیگار از ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ در گروه سنی بالای ۱۸ سال در زنان از ۰.۹۳ درصد به ۰.۷۷ درصد رسیده است و به میزان ۱۷.۲ درصد کاهش داشته است. میزان کاهش در بین مردان در این گروه سنی حدود ۰.۵ بوده است و از ۲۰.۰۶ درصد به ۱۹.۹۵ درصد رسیده است. این نشان می‌دهد به رغم همه تلاش‌های صنایع دخانی برای افزایش مصرف دخانیات کاهش مصرف داشتیم.

جندقی گفت: طبق نتایج آخرین مطالعه در گروه سنی بالای ۱۸ سال، حدود ۴.۴۴ درصد زنان بالای ۱۸ سال و ۲۵.۸۸ درصد مردان بالای ۱۸ سال مصرف‌کننده انواع محصولات دخانی هستند که نزدیک به ۱۴ درصد می‌شود. ولی بحث دیگر این است که طی سال‌های ۹۰ تا ۱۴۰۰ مصرف قلیان ۵۷ درصد در بین زنان و ۱۷ درصد در بین مردان افزایش داشته است. در مصرف سیگار کاهش مختصر و در مصرف قلیان افزایش مصرف را داریم. مجموع آمارها ۲۸ درصد افزایش مصرف قلیان را در گروه بالای ۱۸ سال را نشان می‌دهد. تغییر رویکرد استفاده از مواد دخانی و مصرف قلیان نگران کننده است در حالی که برخی مردم با عوارض آن آشنا نیستند و به استعمال قلیان به عنوان تفریح نگاه می‌کنند.

وی با بیان اینکه دروازه ورود به مصرف مواد دخانی سیگار است، تاکید کرد: مصرف در افراد بین ۱۳ تا ۱۵ سال بسیار حساس است. شاید ۹۰ درصد کسانی که سو مصرف مواد دارند ابتدا مصرف کننده سیگار بوده‌اند. در زمان انجام طرح ۱۰.۲ درصد نوجوانان مصرف کننده دخانیات بودند که ۷.۰۷ درصد دختران و حدود ۱۲ درصد پسران بودند. قلیان کشیدن بیش از مصرف سیگار است. ۹.۰۲ درصد نوجوانان در زمان انجام طرح مصرف کننده مواد دخانی قطره‌ای بودند که ۷.۰۱ درصد دختران و ۱۱.۶ پسران بودند.

جندقی افزود: ۳.۴ درصد نوجوانان مصرف کننده سیگار بودند که در این بین ۴.۸ درصد پسران و ۱.۲ درصد دختران بودند. همچنین ۵.۷ درصد نوجوان مصرف کننده قلیان بودند که از این بین ۷.۳ پسران و ۴.۳ درصد دختران بودند که این خطرناک است؛ زیرا قلیان کشیدن عوارض بیشتری نسبت به سیگار دارد. از سوی دیگر ۱.۹ درصد نوجوانان مصرف کننده مواد دخانی بودن دود بودند که ترفند صنایع دخانی است؛ ظاهراً به گونه‌ای برنامه ریزی می‌کنند که دختران هم پا به پای پسران مصرف کننده دخانیات باشند.

وی با تاکید بر لزوم فرهنگ سازی برای پیشگیری از مصرف مواد دخانی، بیان کرد: ما برنامه‌های متعددی داریم اما والدین هم باید مراقب فرزندان خود باشند. اعلام این آمارها باید ایجاد حساسیت کند.
جندقی همچنین ابراز امیدواری کرد که در مورد قوانین بازدارنده حوزه دخانیات همراهی بیشتری صورت گیرد و گفت: فروش مواد دخانی به افراد زیر ۱۸ سال، فروش مواد دخانی در نزدیکی اماکن آموزشی، فروش نخی سیگار ممنوع است و قوانین باید جدی گرفته شود. هرکسی که می‌خواهد این کالا را بفروشد باید مجوزهای لازم را کسب کند؛ بنابراین وزارت صنعت، معدن و تجارت، سیستم قضائی کشور، نیروی انتظامی و…، همه در قانون وظایفی دارند و امیدواریم بتوانیم جامعه عاری از دخانیات داشته باشیم. این در حالی است که همکاران بهداشت محیط هم با وجود مشکلات موجود در حال بررسی و مقابله با بی‌قانونی در این زمینه هستند.

وی گفت: اگر سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ را بخواهیم مقایسه کنیم در بین نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ سال مصرف سیگار از ۳ درصد در دو جنس به ۳.۴ درصد رسیده که افزایش مختصری داشته اما در مورد قلیان عدد از ۱۶.۵ به ۵.۷ رسیده که حاکی از آثار اقدامات آموزشی خوب بوده است.

خدمات رایگان ترک دخانیات در سامانه ۴۰۳۰

در ادامه این نشست خبری، بهزاد ولی زاده رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، از ارائه خدمات رایگان ۵ هزار مرکز مشاوره و ترک دخانیات در سطح کشور خبر داد و گفت: در گذشته ۱۵۳ کلینیک ترک دخانیات در سطح کشور داشتیم و از سال ۹۶ از وقتی برنامه ترک دخانیات در مراکز سلامت ادغام شد، حدود ۵ هزار مرکز خدمات مشاوره و ترک دخانیات را ارائه می‌دهند که این مراکز در روستاها هم فعال هستند.

وی ادامه داد: میزان وابستگی افراد به دخانیات توسط کارشناس سلامت روان بررسی می‌شود تا خدمات درمانی به آنها ارائه شود.

ولی زاده با تاکید بر اینکه این خدمات رایگان است، بیان کرد: در مورد افرادی که وابستگی بالایی دارند و به پزشک ارجاع داده می‌شوند، دارو رایگان نیست؛ زیرا وزارت بهداشت منبع مالی مناسبی برای این امر ندارد.

وی افزود: از طرفی سامانه ۴۰۳۰ نیز خدمات ترک دخانیات را ارائه می‌دهد. البته تنها به بخش دولتی اکتفا نکرده و وزارت بهداشت خدمات ترک در بخش خصوصی را هم تسهیل کرده است تا پزشکان با گذراندن دوره ترک دخانیات بتوانند خدمات را در مطب خود ارائه دهند.