جمع‌آوری و اهدای دارو به خیریه‌ها و مساجد جایز نیست

سالم خبر: مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو گفت: جمع‌آوری و اهدای هرگونه داروهای گرانقیمت مانند داروهای درمان سرطان و سایر داروها از مردم توسط خیریه ها و برخی مراکز جایز نیست و این کار بسیار خطرناک است.

نوشین محمدحسینی در یک نشست خبری همچنین اظهار داشت: این حرکت در حال افزایش است که برخی خیریه‌ها، مساجد و ... به جمع‌آوری داروهایی می‌پردازند که در منازل استفاده نشده‌اند. این کار بسیار خطرناک است.

وی افزود: در درجه اول یادمان باشد که دارویی که از داروخانه و نظارت داروساز خارج می شود، دیگر قابل مصرف نیست. مگر صرفا برای کسی که دارو برایش تجویز شده و آموزش کافی را برای مصرف دارو دریافت کرده است. در غیر این صورت دارویی که تحت نظارت داروساز نبوده، چون از سلامتش مطمئن نیستیم، به هیچ عنوان قابل مصرف نیست. بنابراین هیچ داروی خریداری شده ای، قابل برگشت به داروخانه یا هیچ مرکز دیگری نیست، مگر برای امحاء آن.

محمدحسینی همچنین گفت: اگر بین آمار فروش دارو و تجویز دارو، مقایسه ای داشته باشیم، اختلاف بزرگی که می بینیم نشان دهنده داروهایی است که به صورت خودسرانه خریداری شده است. البته چند فاکتور جدی هم موثر است؛ اول اینکه دارو در کشور به شدت ارزان است و بر این اساس قاچاق معکوس دارو وجود دارد. خواهشم از مردم این است که از امروز تلاش کنیم که دارو را فقط به میزانی که نیاز داریم و برای مشکلی که واقعا وجود دارد، مصرف کنیم. البته یک میزان کم از داروهای ضروری باید در خانه باشد که آن ها را با کمک داروساز برای خانه فراهم کنید اما از نگهداری انواع مسکن ها و انتی بیوتک ها در منزل به شدت خودداری کنید.

وی همچنین با تاکید بر پویش ملی دارو زباله نیست عنوان کرد: امسال امیدواریم بتوانیم با کمک همکارانمان در قسمت های مختلف وزارت بهداشت و دوستداران سلامت مردم، باکس‌هایی را تهیه کرده و در داروخانه‌ها قرار دهیم تا این داروها و مواد جانبی داروها که قابل مصرف نیستند، در آن‌ها ریخته شوند؛ بهترین روش آن است که این داروها به داروخانه‌ها تحویل شود و ما آن‌ها را از داروخانه‌ها جمع‌آوری کنیم.

محمد حسینی با بیان اینکه باتوجه به اینکه اکنون 25 میلیون خانواده ایرانی داریم، گفت: اگر هر خانواده فقط 100 گرم دارو که برای طبیعت ممکن است ضرر داشته باشد، وارد طبیعت کند، چه عدد عظیمی می‌شود. این عدد را بالای 25 هزار تن در نظر بگیرید. باید توجه کرد که نحوه برخورد با داروها بسیار بسیار مهم است و امیدواریم در طول این پویش بتوانیم این موارد را آموزش داده و پیش بریم.

وی گفت: در پویش‌های قبلی سعی کردیم که آموزش های کامل را به مردم ارائه کنیم که بدانند کدام یک از داروها را افراد می توانند در خانه بی‌خطر کنند و کدام یک از داروها خطرناک هستند. از جمله داروهایی که بسیار می توانند برای سلامت همه ما خطرناک باشند، آنتی‌بیوتیک‌ها هستند. اگر آنتی‌بیوتیک به صورت منطقی تجویز و مصرف شود، عملا نباید دور ریز آنتی‌بیوتیک داشته باشیم. زیرا در این صورت آنتی‌بیوتیک تجویزی به اندازه نیاز بیمار است و اگر بیمار دوره درمانش را کامل کند، نباید آنتی‌بیوتیک اضافه در منزل داشته باشیم. اما گاهی پیش می‌آید که آنتی‌بیوتیک‌ها به دلایل مختلف اعم از حساسیت دارویی، ناقص گذاشتن درمان و... در خانه اضافه می‌مانند. باید توجه کرد که اگر دفع آنتی‌بیوتیک‌ها نادرست انجام شود و در زباله معمولی ریخته شوند، می‌توانند از طریق آب‌های زیر زمینی دوباره به چرخه زندگی ما برگردند و مقاومت میکروبی ایجاد کنند.

محمد حسینی ادامه داد: مقاومت میکروبی به این معناست که دوران درمان بیماری‌های عفونی بیشتر شود و امکان درمان‌هایی مانند پیوند و شیمی درمانی کم شود و هر یک از این موارد به تنهایی یک خطر بزرگ است. در عین حال در زمینه داروهایی که برای شیمی درمانی استفاده می‌شود هم همینطور است و اگر در این موارد هم دارویی باقی بماند، این داروها به هیچ عنوان نباید در زباله‌های معمولی دفع شوند. این داروها سرطانزا هستند، معمولا از طبیعت حذف نمی شوند و اگر دقت کافی در امحاء آن‌ها انجام نشود، می‌توانند به شدت برای سلامت جامعه پرخطر باشند. در عین حال هورمون‌ها هم از جمله داروهایی هستند که نباید به صورت بی رویه مصرف شده یا دور ریخته شوند. هورمون ها هم می توانند از طریق طبیعت به ما برگشته و مشکلات جدی ایجاد کنند.

وی درباره نحوه امحاء داروهای تاریخ مصرف گذشت، گفت: ما معمولا هر سال این پویش را در اسفند ماه برگزار می‌کنیم. زیرا فصل خانه تکانی است و در خانه تکانی معمولا چیزهای اضافه از جمله داروهای اضافه دور ریخته می شوند. تا سال گذشته ما از مردم می خواستیم که این داروها را در بسته بندی جداگانه ای از زباله های معمولی جمع شده و روی آن‌ها نوشته شود که این‌ها داروهای تاریخ مصرف گذشته هستند و وسایل تیز و برنده هم مانند سوزن‌ها و ... نیز در یک بطری جداگانه ریخته شوند و درش بسته شود و این‌ها را جمع آوری کنند. حال امسال امیدواریم بتوانیم با کمک همکارانمان در قسمت های مختلف وزارت بهداشت و دوستداران سلامت مردم، باکس‌هایی را تهیه کرده و در داروخانه‌ها قرار دهیم تا این داروها و مواد جانبی داروها که قابل مصرف نیستند، در آن‌ها ریخته شوند. زیرا بهترین روش آن است که این داروها به داروخانه‌ها تحویل شود و ما آن‌ها را از داروخانه‌ها جمع‌آوری کنیم. باتوجه به اینکه در داروخانه‌ها همکاران داروساز ما حضور دارند و آن‌ها خطرات زباله دارویی را به خوبی درک می‌کنند، می‌توانند تا زمانیکه جمع آوری شوند از آن‌ها نگهداری کنند. در نهایت این باکس‌ها از داروخانه‌ها جمع آوری شده و از سوی شرکت‌های امحاءکننده دارو، بی‌خطر و به صورت علمی دفع می‌شود.