تولیدکنندگان دارو نقد می‌خرند و نسیه می‌فروشند

سالم خبر: مطالبات بخش دارو از بیمه ها و مراکز درمانی و دانشگاه های علوم پزشکی کماکان به قوت خود باقی است و اوراق پرداخت شده هم نتوانسته اند مشکل نقدینگی فعالان این حوزه را رفع کنند ضمن آنکه نیاز به نقدينگی بیشتر به دليل افزايش قيمت نهاده های توليد به شدت آزاردهنده شده است.

محمدرضا زرگرزاده، عضو هیات مدیره سنديكاي صاحبان صنايع داروهاي انساني با بیان این مطلب به سالم خبر گفت: در این میان فعالان بخش خصوصی با سختی بیشتری باید مشکلات نقدینگی خود را رفع کنند و تنها راه ممکن برای برخی شرکت ها استفاده از تسهیلات بانکی است که محدودیت های خاص خود را دارد و با توجه به گردش اقتصادی شرکتها ، همه امکان استفاده مجدد از آنها را ندارند. بنابراین ادامه حیات برای شرکت های خصوصی بسیار دشواتر است.

وی افزود: این در حالی است که شرکت های دولتی و شبه دولتی شايد امکانات بیشتری برای کمک گرفتن از بخش های مختلف داشته باشند و برخی از آنها تنها با کمک سایر بخش های هلدینگ هایی که زیر مجموعه آن هستند، بتوانند به فعالیت خود ادامه بدهند.

زرگرزاده گفت: در واقع بخش خصوصی صنعت دارو، تنها کاری که امروز برای بقا می تواند انجام دهد این است که برای کاهش هزینه های خود تلاش کند و با کم کردن میزان تولید، تعدیل نیروی انسانی و کاهش هزینه های خرید به این هدف برسد. اما برای مثال همیشه نمی توان هزینه‌های خرید را کاهش داد زیرا برای تامین مواد اولیه و جانبی تولید دارو همواره منابع معتبر متعددی وجود ندارد تا راه برای چانه زنی باز بماند.

وی با تاکید بر اینکه مشکلات نقدینگی تولیدکنندگان در بسیاری موارد از قدرت چانه زنی برای کاهش هزینه ها هم کاسته است ادامه داد: بنابراین اولین و نقدترین و البته آزاردهنده ترین راه تعدیل نیروی انسانی است که تا کنون هم در بسیاری از شرکت های دارویی اعم از خصوصی و دولتی و شبه دولتی اتفاق افتاده است.

این عضو هیات مدیره سنديكاي صاحبان صنايع داروهاي انساني گفت: با این حال برخی از شرکت های دولتی این امکان را دارند که بتوانند با تجمیع خرید های مراکز تحت پوشش خود، قدرت چانه زنی برای کاهش هزینه های خرید را بالا ببرند که البته اطلاعی از چند و چون عملیاتی شدن این اقدام ندارم.

وی افزود: در این شرایط سخت یکی از مواردی که تولید کنندگان را تحت فشار بیشتر قرار می دهد قیمت مواد اولیه و ملزومات جانبی برای تولید و بسته بندی است، زیرا از آنجا که تولید کنندگان مواد اولیه دارویی و ملزومات بسته بندی و غیره از سازمان غذا و دارو قیمت نمی گیرند و لذا ما با افزایش قیمت های ناگهانی و در مواردی روزانه در این زمینه مواجه بودیم. البته شرايط خريد آنها هم نقدی شده است که مشکل مضاعف است.

زرگرزاده تصریح کرد: هرچند سازمان غذا و دارو به تولیدکنندگان دارو قول داده که اگر افزایش قیمت مواد اوليه داخلی  بیش از 30 درصد شد آن را در قیمت داروهای ساخته شده هم لحاظ کند، اما با این حال مشکل دیگری که وجود دارد این است که تولیدکنندگان محصول نهایی بایستی بدهی خود را با تولیدکنندگان ماده اولیه دارویی ظرف مدت 60 یا 70 روز تسویه کنند و همه اقلام مربوط به بسته بندی خود را از فویل گرفته تا بطری های شیشه ای و غیره، به طور نقدی خرید کنند. البته به همه اینها اضافه کنيد هزينه های جنبی در زمينه کنترل کيفيت را. بهای مواد آزمايشگاهی ، رفرانس استانداردها و اقلام مصرفی چندين برابر شده و متآسفانه هيچ نظارنی هم بر آنها متصور نيست.

وی گفت: این در حالی است که در بهترین حالت و در شرایط آرمانی ما پس از تحویل محصول خود به شرکت پخش بایستی 120 تا 150روز بعد به پول خود دست پیدا کنیم. بنابراین نمی توان آینده روشنی برای چنین فعالیت اقتصادی ای متصور بود و اگر شرکت های داروسازی، باوجود غیراقتصادی بودن کسب و کا رخود، همچنان به فعالیت ادامه می دهند فقط به علت نياز جامعه و ارق و علاقه به حرفه خود و مسوولیتی است که در قبال جامعه و بیماران بر دوش خود احساس می کنند. هرچند برخی مسئولين کم لطف این را به اين تعبیر کرده اند که صنایع دارویی مشکل ندارند و سالهاست دم از نابودی میزنند و خبری نیست! اينها همه بهانه هایبیست برای افزايش قيمت دارو. ظاهراً ايشان آماده اند که روز خاموشی کامل صنعت دارو رابه چشم ببینند.

واردات مواد اولیه دارویی گاه ارزان‌تر تمام می شود

زرگرزاده در این باره می گوید: وقتی گردش مالی در شرکت های ما به خوبی اتفاق نمی افتد، برخی برای ادامه حیات خود دست به دامن دولت و استفاده از رانت ها و مجوزهای موردی می شوند. علاوه بر این بسیاری از پروژه های در کشور ما از ابتدا به خوبی ارزیابی نمی شوند و توجیه اقتصادی ندارند و برای جبران این مساله مجوزها و دستورالعمل های غیر اقتصادی صادر می شوند. اما با مجوز و دستورالعمل در بازار عرضه و تقاضا و به ویژه در مقیاس جهانی نمی توان حضور مستمر و موثر داشت.

وی می افزاید: این اتفاقی است که برای برخی از شرکت های تولید مواد اولیه در کشور ما افتاده است و گاهی واردات مواد اولیه از کشورهای دیگر با تمام هزینه های مبادلاتی و تعرفه های وارداتی و گمرکی و غیره، برای شرکت های دارویی ارزانتر و مقرون به صرفه تر تمام می شود.

هرچند زرگرزاده ادعا می کند که با هماهنگی ها و مذاکراتی که سنديكاي صاحبان صنايع داروهاي انساني با سندیکای تولیدکنندگان مواد اولیه و ملزومات بسته بندی دارویی انجام داده اند قرار شده که این موارد تحت کنترل بیشتری دربیایند و شرایط نسبت به قبل مطلوب تر شود.

وی در مورد نوع عملکرد سازمان غذا و دارو هم گفت: با تغییرات مدیریتی به جا و مناسبی که در ماه های اخیر در سازمان غذا و دارو اتفاق افتاد، گردش کار در این سازمان روند بهتری به خود گرفت و از آنجا که جامعه داروسازان این تلاش ها را می بینند حاضرند همراهي های بیشتری هم داشته باشند.

زرگرزاده تاکید کرد: با این حال تا عدم هماهنگی های بین دستگاه های مختلف رفع نشوند این تلاش ها به نتیجه نخواهند رسید. برای مثال هنوز تکلیف قیمت مواد جانبی و اقلام بسته بندی و نرخ ارز مورد نیاز تولیدکنندگان دارو برای خرید دستگاه های تولیدی و نهاد متولی آن مشخص نیست.

وی تنها راه برون رفت از این وضعيت ، همراهی و فهم مشترک همه بازيگردانان اين عرصه از یکديگر ، تقسيم کار ، اعتماد به یکديگر ، عدم تصميم سازی دولتی در مورد بنگاههای اقتصادی پشت درهای بسته و مشارکت همه بخشهای نظارتی و صنفی با یکديگر دانست.