اهدا و پیوند کلیه تجارت نیست، تعداد بیماران نیازمند به کلیه بسیار زیاد است

سالم‌خبر: رئیس بخش ارولوژی بیمارستان امام خمینی تهران و رئیس پیشین این مجتمع بیمارستانی با بیان اینکه وزارت بهداشت دیگر به راحتی مجوز پیوند کلیه از دهنده‌ زنده را نمی‌دهد، گفت: به همین دلیل دیگر آگهی‌های فروش کلیه در مکان‌هایی مانند بیمارستان مشاهده نمی‌شود و در واقع فروش کلیه تقریبا در کشور برچیده شده است، در حالی که زمانی این نحوه درخواست‌ها بسیار زیاد بود.

حسن اینانلو، رئیس بخش ارولوژی بیمارستان امام خمینی تهران و رئیس پیشین این مجتمع بیمارستانی درباره نحوه انجام پیوند کلیه در ایران گفت: پیوند کلیه در بسیاری از کشورها مانند ترکیه و آمریکا از فرد زنده انجام می‌شود و پیوند کلیه از فرد دهنده زنده روال غیرمعمول در دنیا نیست. فردی که کلیه خود را می‌خواهد اهدا کند یا باید خانواده درجه اول فرد باشد و این وقعیت است که فرد غریبه با انگیزه‌های مالی کلیه خود را اهدا می‌کند و این روال در کشورهای دیگر هم رخ می‌دهد، مگر آنکه کلیه دهنده خانواده درجه یک یا دوست صمیمی بیمار باشد و این فداکاری را انجام دهد.

واکنش به ادعای برخی پزشکان مبنی بر تجارت شدن پیوند کلیه در ایران
وی در خصوص انتقاد برخی متخصصان از پیوند کلیه در ایران که به یک تجارت تبدیل شده است، گفت: تعداد بیمارانی که نیاز به پیوند کلیه دارند و دیالیز می‌شوند بسیار زیاد است و بیماران مرگ مغزی جبران پیوندها را نمی‌کند. مرگ مغزی معمولا فردی است که بر اثر تصادف فوت می‌کند. از یک طرف دولت باید تلاش کند شمار تصادفات را کاهش دهد یعنی مرگ مغزی ناشی از تصادفات کاهش پیدا کند، بنابراین نباید امیدوار باشیم که تمام بیماران دیالیزی منتظر دریافت کلیه از بیماران مرگ مغزی باشند و این پیوند هم می‌تواند از فرد زنده انجام شود و طبیعتا فرد اهدا کننده با انگیزه مالی این کار را انجام می‌دهد، مگر اینکه همانطور که اشاره کردم، فرد دهنده از خانواده یا دوستان بیمار کلیوی باشد.

اینانلو خاطرنشان کرد: در خصوص دیدگاه برخی منتقدان که معتقدند پیوند کلیه در ایران به تجارت تبدیل شده باید گفت لازم است که این موضوع را از دید فرد بیماری که نیاز به پیوند کلیه دارد، نگاه کنیم که دیالیز می‌شود حال خوبی ندارد و بتدریج بدن بیمار به تحلیل می‌رود. از طرفی هم هر فردی می‌تواند کلیه خود را اهدا کند و اینکه تحلیل شود پیوند کلیه به تجارت تبدیل شده نگاه خوبی نیست.

تعداد دهنده‌های زنده کلیه کاهش چشمگیری پیدا کرده است
رئیس پیشین مجتمع بیمارستانی امام خمینی تصریح کرد: در حال حاضر بیمار برای دریافت کلیه ثبت نام می‌کند و کلیه را از جسد یا فرد زنده دریافت می‌کند. زمانی پیوند کلیه از بیماران مرگ مغزی بسیار کم بود، اما اکنون تعداد این نوع دریافت بسیار بیشتر شده است و هر هفته در مرکز دیالیزی ما دو تا سه پیوند کلیه از طریق بیماران مرگ مغزی انجام می‌شود. تعداد دهنده‌های زنده کلیه به نسبت ۸ سال گذشته کاهش چشمگیر داشته است، چون وزارت بهداشت در این باره بسیار سختگیری می‌کند و به راحتی مجوز این نوع پیوند کلیه را نمی‌دهد، اما طی سه سال اخیر صدور مجوز از سوی وزارت بهداشت در این رابطه راحت‌تر شده است.

اینانلو درباره بهبود شرایط پیوند کلیه در کشور گفت: برای بهبود این موضوع باید بر روی مسائل اخلاقی و  مالی کار کرد و دولت باید این موضوع را حل کند و این پوشش را فراهم کند به این معنا که رابطه مالی دهنده و گیرنده کلیه از میان برود.

وزارت بهداشت باید به طور رایگان اهداکننده‌های کلیه را پایش کند
وی با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت پس از اینکه فرد کلیه خود را اهدا کرد، باید این افراد را پایش کند و در فاصله‌های متناوب با این افراد تماس بگیرد و پیگیری‌های لازم را برای معاینات و آزمایش‌های لازم برای بررسی سلامت این افراد را انجام دهد. دولت و وزارت بهداشت باید کلینیک‌هایی را به صورت رایگان معرفی کند و دهندگان کلیه را تحت پوشش قرار دهد و این اقدام دشواری نیست. همان بیمارستانی که کار پیوند کلیه را انجام داده به صورت رایگان و بطور منظم این پیگیری‌ها را انجام دهد و البته وزارت بهداشت باید بودجه‌های لازم در این خصوص را تامین کند که هزینه زیادی هم نیست.

رئیس پیشین مجتمع بیمارستان امام خمینی تهران گفت: زمانی فرد برای فروش کلیه خود اقدام به آگهی می‌کرد، اما این اقدام اکنون بسیار کاهش یافته است و وزارت بهداشت دیگر به راحتی اجازه این نوع پیوند و فروش کلیه را نمی‌دهد بلکه باید از طریق مجاری قانونی؛ انجمن کلیه و وزارت بهداشت کار پیوند صورت پذیرد. در واقع این نوع فروش کلیه تقریبا در کشور برچیده شده است و دیگر آگهی‌های فروش کلیه در مکان‌هایی مانند بیمارستان مشاهده نمی‌شود، زمانی این نحوه درخواست‌ها بسیار زیاد بود.

اینانلو در باره نحوه پیوند کلیه در کشورهای دیگر گفت: هر کشوری برای پیوند کلیه قوانین خود را دارد، اما اهدای کلیه از دهنده زنده در بسیاری از کشورها مجاز است. در تمام کشورها پیوند کلیه یا از طریق جسد (مرگ مغزی) انجام می‌شود یا از طریق دهنده زنده صورت می‌گیرد.معمولا بسیاری از کشورها هر دو حالت را مجاز می‌دانند و در برخی کشورها اهدا از طریق فرد زنده را مجاز نمی‌دانند. بنابراین لیست پیوندهای کلیه در این کشورها بسیار طولانی است و بیماری که نیاز به پیوند کلیه دارد در کشورهایی که پیوند در آن از دهنده زنده ممنوع است، بسیار دیر می‌تواند کلیه دریافت کند و باید سال‌ها منتظر پیوند کلیه باشد، اما کشورهایی که اجازه پیوند کلیه را از فرد زنده می‌دهند، بیمار سریع‌تر می‌تواند کلیه دریافت کند.

شایع‌ترین بیماری کلیه در کشور ناشی از عوارض فشارخون و دیابت است
وی در ادامه درباره شیوع بیماری کلیه در کشور گفت: شایع‌ترین بیماری کلیه در کشور به خاطر عوارض فشارخون و دیابت است و ابتلا به بیماری‌های کلیه در کشور ربطی به جنسیت ندارد و در در مردان و زنان شایع است.

اینانلو یادآور شد: فردی که کلیه خود را اهدا می‌کند، می‌تواند به زندگی عادی خود ادامه دهد و هیچ خطری اهدا کننده را تهدید نمی‌کند، بلکه باید مراقبت بیشتری از یک کلیه خود انجام دهد و در واقع تغییری در کیفیت زندگی فرد اهداکننده ایجاد نمی‌شود.

رئیس بخش اورولوژی بیمارستان امام خمینی در خصوص بهبود سیستم اهدا عضو در کشور گفت: باید از مرگ مغزی‌هایی که در کشور رخ می‌دهد بهترین استفاده را کرد و مرگ مغزی نباشد که نخواهد اعضای بدن خود را اهدا کند و این امر نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. دولت باید دراین رابطه فرهنگ‌سازی کند البته دولت در این زمینه بسیار فعال بوده و در سال‌های اخیر اهدا اعضای بدن در بیماران مرگ مغزی بسیار بیشتر شده است. بزرگترین اقدام دولت می‌تواند فرهنگ‌سازی قوی در مردم باشد تا دیگر خانواده‌ای از بیماران مرگ مغزی نباشد که رضایت به اهدا اعضای بدن بیمار خود ندهد. همچنین دولت و وزرات بهداشت باید امکانات در شهرستان‌ها را تامین کند تا افرادی که دچار مرگ مغزی می‌شوند به سرعت بتوانند اعضای بدن خود را اهدا کنند و در نقل و انتقال بیماران مرگ مغزی به مراکز بزرگ برای پیوند اعضا ارگان‌های بدن از بین نرود و بتوان نهایت استفاده از آنها را کرد./ایلنا