چگونه بفهمیم سردرد داریم یا میگرن؟

دکتر سید مسعود نبوی به ایسنا، گفت: میگرن یک اختلال در سیستم مرکز عصبی است. این نوع بیماری شایع‌ترین نوع سردرد اولیه است که تنها علائم آن سردرد نیست و همراه سردرد یا قبل شروع آن علائم دیگری نیز رخ می‌دهد.

وی افزود: سردردها در دو شکل متفاوت نمایان می‌شوند؛ سردردهای اولیه که یک اختلال اولیه و پایه‌ای است که زمینه ژنتیکی دارد مثل میگرن. نوع دیگر سردردهای ثانویه که ناشی از بروز یک اتفاق اضافی بر مغز است مثل تومور مغزی، عفونت، التهاب و… . عمده سردردها، سردرد اولیه هستند که به واسطه اختلال شیمیایی رخ می‌دهند.

نبوی درباره دیگر علائم میگرن گفت: بعضی افراد قبل از شروع میگرن و سردرد معمولا دچار بدخلقی، احساس نیاز به غذای شیرین، خمیازه، دل درد، بیرون‌روی، سرگیجه و … می‌شوند. این در حالی است که ممکن است همراه سردرد نیز علائمی چون اختلالات بینایی (تاری چشم)، حالت تهوع و استفراغ ظاهر شود و سروصدا و نور و بعضی بوها فرد را اذیت کند.

وی درباره نوع سردرد میگرن نیز گفت: این سردرد به حالت ضربان‌دار و کوبنده است که به طور مکرر و دوره‌ای رخ می‌دهد. فرد در این حالت دوست دارد بافشار روی سر، جلوی سردرد خود را بگیرد.

میگرن در چه افرادی شایع است؟

نبوی با بیان اینکه میگرن در همه سنین و هم در زنان و هم مردان شایع است، گفت: به علت تاثیر هورمون‌ها در میگرن، این بیماری در زنان دو تا چهار برابر مردان شایع‌تر است. در عین حال تا قبل از سن بلوغ و بعد از یائسگی در زن و مرد به یک میزان امکان بروز است. همچنین عمدتا زنان جوان و میانسال بیشتر درگیر این بیماری هستند؛ چرا که در این دوران هورمون‌ها فعال‌ترند.

وی افزود: عمدتا سردردهای میگرنی بعد از یائسگی در ٧٠ درصد موارد کمتر می‌شود، در ٢٠ درصد موارد به همان شکل ادامه پیدا می‌کند و در
ده درصد موارد هم ممکن است، شدت بگیرد.

عوامل تشدید کننده میگرن

مدیر گروه نارولوژی طب ترمیمی پژوهشگاه رویال با  بیان اینکه میگرن نوعی بیماری با زمینه ژنتیکی است که عوامل محیطی و درونی بسیاری در آن تاثیرگذار است، افزود: عوامل محیطی زیادی هستند که باعث شروع و تشدید میگرن می‌شوند. استرس و هیجان‌های شدید، بی‌خوابی، پرخوابی، گرسنگی، خستگی، بعضی از غذاهای خاص (انواع پنیر، ادویه‌جات، بعضی غذاهای کنسرو شده، ترشیجات)، آلودگی‌های زیست‌محیطی (آلودگی هوا و غبار)، بعضی بوها، تغییرات فشار هوا، ضربه به سر، تغییرات هورمونی قاعدگی و ... از عوامل تاثیرگذار در بروز و شدت میگرن هستند.
‌
وی در ادامه گفت: در زنان نیز قرص‌های ضد بارداری و هورمونی تاثیرگذار است. نکته قابل توجه دیگر در عادات غذایی این است که غذاها در افراد گوناگون واکنش‌های مختلفی ایجاد می‌کنند و ممکن است در یک فرد باعث تشدید میگرن شوند ولی در فرد دیگر تاثیری نداشته باشند. بنابراین به فرد توصیه می‌شود غذاها را امتحان کند و در صورت بروز مشکل، از مصرف آن‌ها بپرهیزد.

پیشگیری و درمان میگرن

نبوی در بخش دیگر صحبت‌هایش به راه‌های درمانی میگرن اشاره کرد و گفت: میگرن یک بیماری سبک زندگی است و با رعایت عوامل محیطی تشدید کننده می‌توان از بروز و تشدید آن جلوگیری کرد. فرد با کسب آرامش، ورزش کردن، خوابیدن درست و به موقع و درمان بیماری‌های زمینه‌ای که باعث تشدید میگرن می‌شود، می‌تواند تا ۵٠-۶٠ درصد از شروع و تشدید میگرن جلوگیری کند.

وی افزود: در مابقی موارد، در درمان این بیماری از دارو درمانی استفاده می‌شود. یک‌ سری دارو برای حملات حاد میگرنی تجویز می‌شوند و یک سری داروهای دیگر نیز در صورت حملات آزاردهنده و طولانی که بیش از چهار- پنج بار اتفاق می‌افتد، برای پیشگیری از شروع میگرن استفاده می‌شود.

این متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب درباره انواع میگرن نیز توضیح داد و گفت: میگرن در دو گروه عمده جای دارد؛ میگرن کلاسیک که با پیش‌درآمد خاصی قبل یا همراه سردرد مانند اختلالات بینایی، بی‌حسی سر و دست و … است و زمینه ژنتیکی دارد. همچنین میگرن های دیگری نیز وجود دارند که بسیار نادر هستند  مثل میگرن چشمی، میگرن نیمه فلجی، شبکیه‌ای و ...

چگونگی تشخیص میگرن

نبوی در پایان صحبت‌هایش درباره راه‌های تشخیص میگرن گفت: بسیاری از سردردها سردرد میگرنی نیستند ولی می‌توانند کاراکترهای شبیه به سردرد میگرنی داشته باشند. در عین حال عمده سردردها سردردهای میگرنی هستند که متخصصان با توجه به شرح حال بیمار و در صورت لزوم تصویربرداری از مغز، MRI  این بیماری را شناسایی می‌کنند. گاهی این سردرد میگرنی با یک مسکن سریع درمان می‌شود و گاهی بسیار مزمن و آزاردهنده است. عفونت‌ها و سکته‌های مغزی یا تومورها نیز ممکن است شبیه سردردهای میگرنی باشند.