شیوع چمشگیر سالک در برخی روستاهای ساوه

مجتبی ذکایی، با اشاره به درگیری چندین روستای شهرستان ساوه با بیماری سالک اظهار کرد: سالک جزو بیماری‌های واگیر مشترک بین انسان و حیوان است و یک بیماری انگلی محسوب می‌شود که فرد را دچار یک ضایعه پوستی می‌کند، در این بیماری گزش پشه خاکی آلوده به این انگل، فرد را دچار ضایعه پوستی به شکل جوش دهانه‌دار کرده و با گذشت زمان قطر آن افزایش پیدا می‌کند.

وی با اشاره به اینکه استان اصفهان یکی از استان‌هایی است که بیشترین درگیری با بیماری سالک را دارد، به ریشه یابی علت درگیری چندین روستا در ساوه با این بیماری اشاره کرد و افزود: رهاسازی سگ‌های ولگرد آلوده شهرهای دیگر در ساوه مهمترین دلیل آلودگی برخی نقاط این شهرستان است چرا که فرآیند شیوع این بیماری به گونه‌ای است که پشه خاکی با نیش زدن سگ یا موش آلوده به این بیماری، انگل را وارد بدن خود کرده و پس از گزش انسان، فرد را به این انگل و بیماری مبتلا می‌کند.

او بیان کرد: این بیماری انگلی معمولا نواحی انتهایی بدن مانند دست‌ها، پاها، اعضایی از بدن که در معرض گزش پشه باشد مانند سر و صورت را درگیر و این ضایعه پوستی می کند. این مقام مسئول در دانشکده علوم پزشکی ساوه در ادامه آموزش و آگاه سازی مردم را مهمترین وظیفه حوزه سلامت شهرستان برای پیشگیری و مقابله با این بیماری دانست و افزود: این بیماری در گذشته نیز وجود داشته است اما در حال حاضر در برخی روستاهای بخش مرکزی ساوه نظیر احمد آباد، باغ شیخ، انجیلاوند، طرازناهید و ... شیوع پیدا کرده و مراقبان بهداشتی کار آموزش مردم و بیماریابی فعال را انجام می‌دهند و با پایش مستمر چنانچه فردی دچار ضایعات پوستی است مورد بررسی قرار می گیرد و در صورت نیاز، کار درمان انجام می‌شود.

وی تصریح کرد: اگر این بیماری دیر شناسایی و درمان شود یا فرد مبتلا با تاخیر جهت درمان مراجعه کند باعث ایجاد یک ضایعه پوستی در سر و صورت بیمار شده و احتمال دارد زیبایی خود را از دست دهد. او در ادامه سگ‌های ولگرد و موش‌های صحرایی را مخزن این بیماری دانست و افزود: این بیماری برای حیوان خطر خاصی را ایجاد نخواهد کرد، اما تهدیدی برای سلامت انسان است و چنانچه کار جمع آوری و ساماندهی این حیوانات انجام نشود قطعا شاهد افزایش تعداد بیماران خواهیم بود.

ذکایی افزود: فردی که در حال حاضر ضایعه پوستی متاثر از بیماری سالک بر روی او پدیدار شده، تابستان یا بهار دچار گزش پشه خاکی آلوده شده است، چرا که در فصل سرما گزشی از سوی پشه صورت نمی‌گیرد و با گرم شدن هوا پشه شروع به تخمگذاری می‌کند. نقاط مرطوب، فاضلاب سطحی، فضولات حیوانی، خاک و نخاله‌ها بهترین مکان برای تخمگذاری و افزایش تعداد پشه‌هاست و در این شرایط استفاده از توری‌های آغشته به سموم و رعایت بهداشت به ویژه در فصول گرم سال ضروری است.

وی بر جمع آوری سگ‌های ولگرد به عنوان مخزن بیماری تاکید کرد و افزود: شهرداری مکلف است نسبت به ساماندهی و جمع آوری سگ‌های ولگرد در سایه آموزش‌هایی که داده می‌شود اقدام کند. مبارزه با جوندگان و موش‌ها با مشارکت دهیاری‌ها و مردم اقدام مهم دیگر است و باید لانه موش‌ها تا شعاع هزار کیلومتری روستاها مورد بررسی و با طعمه گذاری کنترل شوند.

او تصریح کرد: عدم رهاسازی فاضلاب خانگی در خیابان و معابر به منظور جلوگیری از تخمگذاری پشه‌ها، رعایت بهداشت عمومی، مدیریت نخاله‌های ساختمانی، تخلیه نکردن فضولات حیوانی در معابر و پرهیز از تمامی اقداماتی که فضای تخمگذاری پشه‌ها را فراهم کرده و موجب جولان سگ‌های ولگرد و موش می‌شود عامل مهمی برای مبارزه با این بیماری است.

معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی ساوه در ادامه گفت: بخشی از فاضلاب شهری ساوه نیز به سمت روستاهای نزدیک روانه می‌شود که فضایی برای تخمگذاری پشه را فراهم کرده است که باید شرکت آب و فاضلاب شهرستان نسبت به مدیریت فاضلاب شهری اقدام کند.

وی تصریح کرد: وقتی سگ های ولگرد مدیریت نشوند و به عنوان مثال سگ‌های محدوده جغرافیایی شرق شهرستان به سمت غرب شهرستان هدایت شوند و یا از شهرهای همجوار در سایر روستاها و حومه ساوه رهاسازی شوند، چون امکان کنترل پشه‌های خاکی وجود ندارد این آلودگی بیشتر شده و روستاهای دیگری را نیز درگیر خواهد کرد.

او با تاکید بر اینکه باید مخزن‌ها و عوامل آلوده مدیریت و جمع آوری شوند، افزود: مردم باید درخصوص شیوع بیماری‌ها اطلاع لازم داشته باشند و امروز اگر شاهد درگیری بخش اعظمی از جامعه با بیماری سالک هستیم به دلیل کوتاهی‌هایی است که در گذشته صورت گرفته است.

ذکایی افزود: چنانچه فردی دچار ضایعه پوستی در اندام انتهایی شد و با گذشت ۱۰ روز متوالی این ضایعه برطرف نشد و قطر آن افزایش پیدا کرد سریعا باید به نزدیکترین پایگاههای بهداشتی شهری و روستای مراجعه کند که پس از آزمایشات و نمونه گیری، با تشخیص بیماری کار درمان آغاز خواهد شد که اگر در این پروسه، مراجعه در زمان مناسب انجام شود کار درمان به راحتی و بدون ضایعه و درد انجام خواهد شد. شناسایی به موقع و زودهنگام هر بیماری فرآیند درمان را تسهیل خواهد کرد بنابراین نباید فرد مبتلا به ضایعه پوستی و سالک دیرهنگام مراجعه کند.