سالم خبر: اکنون بحران ناشی از کمبود اقلام سلامت محور که برای محافظت از همکاران ما و سلامت بیماران مورد نیاز است را پشت سر گذاشتهایم و در آینده نزدیک علاوه بر تامین نیاز کشور، در زمینه صادرات هم میتوانیم حرفهایی برای گفتن داشته باشیم.
به گزارش سالم خبر، محمدرضا شانه ساز رییس سازمان غذا و دارو در نشست خبری ویدیو کنفرانس که از وزارت بهداشت برگزار شد، افزود: در زمینه تولید الکل و محلولهای ضد عفونی کننده ظرفیت تولید ما حدود ۱۸۰ هزار لیتر روزانه بود، اما اکنون روزانه بیش از ۴۰۰ هزار لیتر الکل در کشور تولید میشود. در زمینه تولید محلولها و ژلهای ضد عفونی کننده نیز هیچ کمبودی وجود ندارد.
وی ادامه داد: در مورد لباسهای حفاظتی که در بخشهای بیمارستانی استفاده میشود نیز اتفاق بسیار خوبی افتاده و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و بسیج اصناف، قادر هستیم روزانه حدود ۱۰۰ هزار متر پارچه را تولید کنیم و حدود ۴۰ هزار دست لباس حفاظتی تولید میشود. کیفیت پارچهای که در داخل کشور برای این لباسها تولید میشود بسیار بیشتر از پارچههای وارداتی است. این موضوع ناشی از تفکر جهادی در تولیدکنندگان و بخشهای دولتی کشور بود. تقریبا هر روز با همکاران در وزارت صنعت، قوه قضاییه و سایر بخشها جلسههای متعددی داریم.
معاون وزیر بهداشت گفت: در ایام مختلف و حتی تعطیلات نوروزی هیچ زمانی نبود که سازمان غذا و دارو تعطیل باشد و هر روز صدور مجوزها انجام میشد. در حال حاضر به دنبال دپوی ۳ میلیون دست لباس حفاظتی هستیم که اتفاق بیفتد. ما با تکیه بر مردم و تولیدکنندگان کشور توانستیم بسیاری از نیازهای کشور را برطرف کنیم.
هنوز دارو و واکسن کرونا ساخته نشده است
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره داروی فاویپیراویر گفت: این دارو وقتی به ایران آمد که هنوز اثربخشی آن در مورد بیماری کووید ۱۹ ثابت نشده بود. مصرف این دارو فقط برای مبتلایان به ویروس کرونا نیست و برای موارد دیگر مثل آنفلوآنزا هم کاربرد دارد و اکنون در کشور تولید میشود. البته در فضای مجازی در زمینه این دارو شتاب زدگی و باور غلطی در مصرف کنندگان ایجاد کرد. کمیته علمی مستقر در وزارت بهداشت به هیچ عنوان اظهارات مطرح شده در فضای مجازی را تایید نمیکند و در تامین و تولید این دارو مشکلی وجود ندارد.
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: هنوز هیچ دارو و واکسن تایید شدهای در دنیا برای درمان این بیماری معرفی نشده است و موارد مطرح شده در فضای مجازی مباحث اقتصادی است. این داروها هنوز مورد تایید قرار نگرفته و تعداد زیادی پیشنهاد وجود دارد و همه موارد در حال بررسی هستند و هیچ دارویی از طرف سازمان غذا و دارو و کمیته علمی وزارت بهداشت تایید نشدهاند.
افزایش قیمت دارو نداریم
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره احتمال افزایش قیمت دارو گفت: در چند سال اخیر افزایش قیمت دارو خیلی پایینتر از تورم بوده و امسال هم برنامه داریم که تا حد امکان افزایش قیمت نداشته باشیم، مگر اینکه نهادههای تولید یا افزایش قیمت ارز تاثیر بگذارد. افزایش قیمت را تا جایی میپذیریم که بنگاههای اقتصادی ضرر نکنند.
مشکلی برای تامین ماسک کادر درمانی نداریم
رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره تامین ماسک برای کادر درمانی بیان کرد: ظرفیت تولید ماسک حدود ۳۵۰ هزار عدد بود و قبل از شروع بحران کرونا، عددی که قابل تولید و توزیع وجود داشت بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار ماسک سه لایه بود. ماسک فیلتردار نیز در بهترین حالت کمتر از پنج هزار عدد در روز ظرفیت تولید داشت. با بروز بحران کرونا، اعداد و ارقام تولید ماسک افزایش نجومی پیدا کرد. اکنون حدود ۱.۵ میلیون ماسک سه لایه در واحدهای صنعتی تولید میشود. با ورود ستاد اجرایی فرمان امام (ره) یک میلیون و ۳۰۰ هزار ماسک سه لایه تولید میشود. تامین ماسک سه لایه در حال حاضر حدود ۲۵ برابر قبل از بحران کروناست. تا آخر اردیبهشت امیدواریم تعداد تولید ماسک سه لایه به ۵ میلیون عدد برسد.
وی افزود: برای تامین نیاز مراکز درمانی، واردات ماسک نیز در روزهای اول انجام شد. در حال حاضر مشکل خاصی در مراکز درمانی و بهداشتی برای تامین ماسک وجود ندارد. در روزهای اول همکاران پزشک و پرستار که به طور مستقیم با بیمار قرار میگرفتند، تجهیزات کافی در اختیار نداشتند.
فعلا واردات دارو نداریم
شانه ساز گفت: واردات دارو نداریم و هرچه اکنون وارد میشود در بهمن و اسفند ثبت سفارش شده است. بسیاری از اقلامی که مطرح میشود قابلیت تولید در داخل کشور را دارد. همه داروهایی که در حال حاضر احتمال داده میشود که در درمان بیماران کرونایی قابل استفاده است در داخل کشور تولید میشود. بخشی از مواد اولیه که به واردات نیاز داشت هم توسط برخی شرکتها اعلام آمادگی شده که میتوانند تولید کنند. این توان در داروسازی کشور وجود دارد.
وی افزود: به طور مثال کارخانهای در کشور داریم که خط تولید داروهای ضد ویروس را دارد و در منطقه به عنوان تنها کارخانه تولیدکننده داروهای ضد ویروس شناخته شده است.
تعدادی از پرسنل داروخانهها به علت کرونا فوت کردهاند
معاون وزیر بهداشت درباره پرسنل داروخانهها و داروسازان بیان کرد: پرسنل داروخانهها و داروسازان از ساعتهای اولیه در مواجهه با بیماران بودند و جایی از این افراد صحبت نشد. داروخانهها هرچه داشتند را عرضه کردهاند و بسیاری از داروخانهها حتی بدون مطالبه سود، کار خود را ادامه دادند. تعدادی از پرسنل داروخانهها به ویروس کرونا مبتلا شده و تعدادی فوت کردهاند. نامهای از انجمن داروسازان داشتم که از این بابت گلایه داشتند که چرا از تلاش داروخانهها نامی برده نشده است. بیش از ۹۵ درصد داروخانهها دچار مشکل افت گردش اقتصادی شدهاند. این در حالی بود که داروخانهها مکلف شده بودند در ایام تعطیلات هم خدمات بدهند.
وی ادامه داد: هزینه داروخانهها در این ایام سر جای خود بود، اما درآمد چندانی نداشتند و خوب است که سازمان مالیات و بانکها به این موضوع هم توجه کرده و از داروخانهها حمایت شود.
اولولیت اقلام حفاظتی با مراکز پذیرش کننده بیماران کرونایی است
شانه ساز در پاسخ به سوالی در زمینه اولویت استفاده مراکز درمانی از لوازم حفاظتی اظهار کرد: اولویت تحویل ماسک ان ۹۵ و لباسهای حفاظتی با بیمارستانهایی است که بیماران کرونایی را پذیرش میکنند. متناسب با تولیدی که در کشور انجام میشود و در حال اضافه شدن است هم مراکز اولویت بندی شدهاند. حتی مراکزی که بیمار بیشتری را پذیرش میکنند یا مناطقی که ریسک بیماری بیشتر است در اولویت قرار دارند. البته هفته گذشته جلسهای برگزار شد و خواستیم در نحوه توزیع بازنگری کنیم. در این زمینه اطلاعاتی از معاونت درمان و معاونت پرستاری گرفته شد و ظرف هفته جاری سهمیههای جدید در این زمینه اعلام میشود.
جزییات داروی رم دسیویر
رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا درباره داروی رم دسیویر برای درمان مبتلایان به کرونا گفت: داروی رم دسیویر یکی از کاندیداهایی است که احتمال داده میشود در زمینه درمان بیماران کرونایی میتواند موثر باشد. تعدادی از این دارو وارد شده و در مرحله کارآزمایی بالینی است و یک شرکت تولیدکننده داخلی هم برای تولید آن اعلام آمادگی کرده است.
وی ادامه داد: به هر حال منتظر هستیم تا اثربخشی و ایمنی این دارو در مطالعات بالینی اثبات شود.
آخرین وضعیت دستگاه ویروس یاب
شانه ساز در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار سلامت ایرنا درباره دستگاه ویروس یاب راداری گفت: اطلاعاتی در این زمینه به ما داده شده و باید بررسی کنیم و با توجه به مستندات و نتایج آزمایشگاهی و مطالعات بالینی در حال حاضر موضوع در دست بررسی است.
کیتهای تشخیصی کرونا
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره کیتهای تشخیصی و واردات آن بیان کرد: در زمینه کرونا بازار اقتصادی بزرگی برای محصولاتی مثل کیتها شکل گرفته است. سیاست ما حمایت از تولید داخل است و به محض اینکه تولیدکننده داخلی بتواند از نظر دقت و کیفیت خود را ثابت کند، برنامه تامین کیت روی استفاده از تولید داخل خواهد بود. این هدف و سیاست کلی وزارت بهداشت است.
وی افزود: در مورد کیتهای رپید هم هنوز دقت عمل در پاسخگویی توسط کمیته علمی کرونا تایید نشده است. در حال حاضر در اروپا هم مشکل کیت وجود دارد و از چین وارد میکند. به مرور با تولید داخلی کیت، از هر نوع واردات در این زمینه بی نیاز میشویم.
تاثیر تحریمها در شرایط کرونا
شانه ساز بیان کرد: وقتی امکان خرید و فروش از واردکننده گرفته شود، کشور از تامین اقلام محروم میشود. در زمینه تحریمها، نگاه مزورانه وجود دارد که گفته میشود اقلام سلامت محور تحریم نیست، اما وقتی نمیتوانیم پول را پرداخت کنیم، هیچ تولیدکننده خارجی جنس را در اختیار نمیگذارد. کسانی که با شرکتهای ایرانی کار میکنند هم مورد بازخواست مراکز تزریق کننده تفکر تحریم قرار میگیرند. شرکتها میگویند از بعد اخلاقی و اقتصادی به بازار ایران علاقه دارند، اما اگر با ایران کار کنند، مورد بازخواست و تحریم قرار میگیرند و نمیتوانند با بازار اروپایی و آمریکایی کار کنند. هر تاجری هم ترجیح میدهد بازار بزرگ و کم ریسک را از دست ندهد.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: هر روز حلقه تحریمها تنگتر میشود و شرکتهایی که با ایران کار میکنند و همه اسناد نشان میدهد که چیزی جز دارو و تجهیزات وارد نکردهاند هم مورد بازخواست قرار میگیرند. حتی برای خرید ماشین آلاتی که در زمینه تولید دارو به کار میرود هم مجبور هستند با زحمت و مشقت، تحریمها را دور بزنند تا دستگاهها و ماشین آلات مورد استفاده برای تولید دارو و واکسن را بیاورند و نصب کنند.
تحقیقات در زمینه داروی کرونا
شانه ساز گفت: پیشنهادهای زیادی برای کاربرد داروهای کرونا دریافت کردهایم. اینکه چقدر این ادعاها صحیح است به قضاوت علمی بی طرف نیاز دارد که خودش فرآیند بسیار پیچیدهای محسوب میشود که بتوانیم یک دارو را هم از نظر ایمنی و هم از نظر اثربخشی و هم از نظر اقتصادی تایید کنیم.
وی ادامه داد: وظیفه وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو این است که موارد را بررسی کرده و ایمنی و اثربخشی را تایید کند. بخشهای دیگری مثل معاونت علمی ریاست جمهوری میتوانند ایدههای مختلف را پذیرش کنند و وقتی به مرحله تولید محصول رسید به سازمان غذا و دارو معرفی شود.
رییس سازمان غذا و دارو افزود: تاکنون بیش از هزار ایده دریافت شده که در کمیته علمی مورد بررسی قرار گرفته است.
چه تعدد فاویپیراویر وارد شد؟
شانه ساز درباره موارد مطرح شده مبنی بر گم شدن تعدادی از داروی فاویپیراویر گفت: اینکه خبر چگونه اطلاع رسانی میشود میتواند در قضاوت افکار عمومی تاثیرگذار باشد. اولین محموله فاویپیراویر ۲۰ هزار عدد بود که ۱۵ هزار عدد ابتدا در اختیار ما قرار گرفت و در مرحله دوم پنج هزار عدد با فاصله وارد شد. البته این فاصله زمانی تعابیر مختلفی پیدا کرد. اینکه بخواهیم فاصله زمانی را به این نسبت بدهیم که ۵ هزار دارو برای افراد خاصی جداسازی شده هم تایید نمیشود.
وی افزود: این دارو در دو مرحله دریافت شده، اما همه این ۲۰ هزار عدد دارو در فرآیند مطالعات بالینی وارد شد. این تعداد چون برای انجام مطالعه کم بود، با زمانی مواجه شدیم که کارخانه داخلی هم این دارو را توانست تولید کند و در ادامه از داروی تولیدی داخل استفاده کردیم.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: این داروها در همه بیمارستانها قابل توزیع نیست و فقط در اختیار بیمارستانهایی قرار گرفته که در زمینه انجام مطالعه بالینی مربوطه همکار هستند. فعلا نمیتوانیم درباره اثربخشی این دارو اظهار نظر کنیم. زیرا همه موارد باید جمع بندی شود. آنچه در فضای مجازی در زمینه اثربخشی این دارو پخش شده را به هیچ عنوان تایید نمیکنیم. در هیچ کشوری هنوز اثربخشی این دارو برای درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا مورد تایید قرار نگرفته است.
وجود فاویپیراویر در ناصرخسرو
رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره وجود داروی فاویپیراویر در ناصرخسرو بیان کرد: وقتی نیاز کاذب در بازار ایجاد میشود، بسیاری از داروهای تقلبی و بدون اصالت هم در بازاری مثل ناصرخسرو عرضه میشود. گزارشهای زیادی در این زمینه داریم و از این بابت متاسفیم که داروی تایید نشده اولا تجویز میشود و بعد به خاطر ایجاد نیاز کاذب و باور غلط، دارو را با قیمت بسیار بالا میفروشند و فکر میکنند این دارو معجزه میکند. در حالیکه ممکن است داروی عرضه شده اصل نباشد.
وی افزود: همه ۲۰ هزار داروی وارد شده فاویپیراویر در کارآزماییهای بالینی قرار گرفته و اکنون هم نمونه تولید داخل در اختیار مراکزی قرار گرفته که این کارآزمایی بالینی را انجام میدهند.
تامین داروی سایر بیماران در شرایط کرونایی
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره تامین داروی سایر بیماران اظهار کرد: باید در این شرایط هم دقت نظر کافی برای تامین داروی سایر بیماریها را انجام بدهیم و همین اتفاق هم افتاده است. سرجمع ارزی که برای تامین اقلام مورد استفاده قرار میگیرد هم تلاش شده که تداخلی نداشته باشد و نیاز بیماران به دارو با وقفه مواجه نشود.
وی بیان کرد: در زمینه انسولین هم کمبودی وجود ندارد. در حال حاضر در انبارها نیز موجود است و به مصرف کنندگان نیز میگوییم که نگرانی نداشته باشند. اگر به موضوع کرونا برخورد نکرده بودیم، مراسم افتتاح خط تولید یک نوع از انسولینهای داخلی هم برگزار میشد. انسولین جزو قلم اول یا دومی است که ارز کشور با خود اختصاص میدهد.
معاون وزیر بهداشت افزود: کمبودی در حوزه داروهای مختلف از جمله داروهای قلبی و عروقی در حال حاضر وجود ندارد.
ارز مورد استفاده برای دارو و تجهیزات پزشکی
شانه ساز گفت: سال ۹۷ رقمی حدود ۳.۷ میلیارد دلار برای دارو و تجهیزات پزشکی با نسبت حدود ۶۰ به ۴۰ ارز مصرف شد. حدود ۶۰ درصد این ۳.۷ میلیارد دلار برای اقلام وارداتی مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۹۸ با برنامه ریزی و ورود وزیر بهداشت این عدد به حدود ۳ میلیارد دلار تقلیل پیدا کرد. کل نیاز ارزی ما به این عدد رسید و بیش از ۲۰ درصد در ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی صرفه جویی شد.
وی ادامه داد: یکی از دلایل موضوع، جدی گرفتن تولید داخل بود. در سال ۹۸ حدود ۶۰ درصد ارز دریافتی به واردات مواد اولیه برای تولید داخل تخصیص پیدا کرد. این باعث شد هم دسترسی ما به دارو بیشتر شود و هم قیمت تمام شده دارو به صورت میانگین کمتر شود. از این محل توانستیم به اقتصاد ارزی کشور هم کمک کنیم. برنامه امسال ما این است که این کاهش را به ۲.۵ میلیارد دلار برسانیم. با اتکا به تولید داخل و توجه به تولید مواد اولیه در داخل کشور میتوانیم با این ۲.۵ میلیارد دلار، هم دارو و هم تجهیزات پزشکی مورد نیاز را تامین کنیم.
معاون وزیر بهداشت گفت: اگر تولید داخل جدی گرفته شود و اقلام وارداتی حذف شده و مصرف کنندگان هم به ما کمک کنند، میتوانیم با استفاده از منابع داخلی، هم دسترسی دارو را افزایش بدهیم و هم قیمت دارو را برای مصرف کننده داخلی کم کنیم.
قیمت مصوب ماسک
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره قیمت مصوب ماسک اظهار کرد: قیمت مصوب ماسک برای تولید داخل اعلام شده و در اختیار مراکز بهداشتی و درمانی قرار میگیرد. الان ظرفیت تولید صنعتی ماسک حدود ۱.۵ میلیون افزایش یافته است. ستاد اجرایی فرمان امام (ره) نیز ۱.۳ میلیون ظرفیت را افزایش داده است.
هیدروکسی کلروکین داخل کشور تولید میشود
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره داروی هیدروکسی کلروکین گفت: این دارو توسط تولیدکنندگان داخلی تولید میشود و هیچ نگرانی در زمینه تامین مواد اولیه آن وجود ندارد. اگر روند بیماری در کشور طولانی شود، باز هم برای تامین مواد اولیه آن برنامه ریزی میکنیم.
رییس سازمان غذا و دارو بیان کرد: تاکنون سه قلم دارو برای درمان کمکی بیماران مبتلا به کرونا اعلام شده است. این داروها درمان کننده نیستند، بلکه به روند درمان کمک میکنند. همه این موارد در داخل کشور تولید میشوند. البته باید اثربخشی و ایمنی این داروها در کمیته علمی مورد تایید قرار بگیرند.