سال خبر : تحقیقات نشان می دهد بیش از 40درصد سرطان ها را می توان پیشگیری کرد. مصرف الکل، وزن بدن ، فعالیت فیزیکی وتغذیه از علل قابل پیشگیری هستند. اما مهمترین عامل خطر غیر قابل پیشگیری، سن است.
به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایران از آنجاییکه 1الی 7 بهمن ماه آغاز هفته ملی پویش مبارزه با سرطان نامگذاری شده است به همین مناسبت کارشناس معاونت غذا و دارو دانشگاه ایران به بیان مطالبی پیرامون این بیماری میپردازد.
محمدی کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه ایران به تعریف بیماری سرطان پرداخت و گفت: آنچه که ما به عنوان "سرطان" می شناسیم رشد بی رویه و گسترش غیرطبیعی سلول‌های بدن است و زمانی رخ می دهد که ماده ژنتیکی درون یک سلول آسیب ببیند . در واقع سلول ها به طور غیر قابل کنترل تقسیم و رشد می کنند. این رشد غیر معمول سبب از بین رفتن بافت های اطراف شده و در نوع وخیم، هنگامی که سرطان پخش میشود و دیگر نواحی بدن را درگیر می کند متاستاز رخ می‌دهد.
محمدی با اشاره به این که این بیماری واگیر دار نیست افزود : احتمال بروز سرطان در همه سنین و در هر نقطه از بدن وجود دارد ولی با افزایش سن احتمال بروز آن زیادتر می شود. برخلاف بیماری های مسری مانند AIDS ، آنفلوآنزا و یا توبرکولوزیس، سرطان واگیردار نیست. سلول های سرطانی می توانند تومورها را تشکیل دهند، سیستم ایمنی را مختل کرده و باعث ایجاد تغییرات دیگری می شوند که مانع از کارکرد منظم بدن شده و یا سایر اختلالاتی که می تواند مرگبار باشد.
عوامل ژنتیکی و انتخاب شیوه زندگی، مانند مصرف دخانیات و نوع تغذیه می تواند به بیماری کمک کند.
وی عنوان کرد : علل بسیاری برای سرطان وجود دارد . تحقیقات نشان می دهد بیش از 40درصد سرطان ها را می توان پیشگیری نمود. مصرف الکل، وزن بدن ، فعالیت فیزیکی وتغذیه از علل قابل پیشگیری هستند. اما مهمترین عامل خطر غیر قابل پیشگیری، سن است . سرطان از طریق عوامل مختلف خارجی (مانند استعمال دخانیات، مواد شیمیایی، پرتوتابی و عوامل عفونی) و داخلی (مانند جهش‌های ژنی، هورمون‌ها، شرایط ایمنی و جهش‌هایی که در جریان متابولیسم روی می‌دهند) به وجود می‌آید.
وقتی سلول ها با سرعت بالا و با رشد غیر طبیعی تقسیم می شوند، توده های بزرگ و بافتی جدید به نام تومور را تشکیل می دهند. همچنین تومورها موجب افزایش فشار روی بافت ها و یا ارگان های مجاور می شوند ویا با آسیب رساندن به بافتها ، عفونی شدن آنها را ساده تر می کنند. همچنین می توانند مستقیما به بافت ها و ارگان ها حمله کرده وعملکرد آن ها را متوقف سازند.
در ادامه کارشناس واحد تحقیق و توسعه به انواع تومورها اشاره کرد و اظهار داشت : همه تومورها سرطانی نیستند و به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم میشوند. یک تفاوت عمده بین این دو، عدم رخ دادن پروسه متاستاز در تومورهای خوش خیم است. تومور خوش خیم معمولا پس از یک بار معالجه دیگر باز نمی گردد و از طریق جراحی حذف می شود. حتی گاهی اوقات برداشتن آن توصیه نمی شود.
قرار گرفتن در معرض آفتاب موجب افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان ها می شود. ویروس ها هم می توانند به سرطان کمک کنند. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که سبب ایجاد زگیل در نواحی تناسلی می شود، مسبب سرطان دهانه رحم است و ویروس Epstein-Barr که عفونت مونونوکلئوز را ایجاد می کند، عامل سرطان لنفوم بورکیت است. بیماری ها و داروهایی که به سیستم ایمنی آسیب می زنند نیز شانس ابتلا به سرطان را بالا می برند. برای مثال ایدز می تواند در نهایت منجر به لنفوم یا سارکوم کاپوزی شود. بودن در معرض تشعشعات خاص عوامل قابل کنترل هستند. اشعه ایکس به تنهایی می تواند ایجاد جهش کرده و سلول ها را آماده کند تا به شکلی غیر قابل کنترل تقسیم شوند.
محمدی به برخی از علائم این بیماری پرداخت و گفت : ایجاد توده يا برآمدگی در پستان یا هر نقطه ديگر از بدن، خال جدید یا هرگونه تغییر واضح در خال ها و یا زگیل های موجود در بدن، زخم هاي پوستي که بهبود نیابد، تغییرات در عادات دفع ادرار و مدفوع، سوء هاضمه مزمن یا اشكال در بلع غذا، کاهش وزن بدون علت مشخص وخونریزی یا ترشحات غیر عادی از مجاری طبيعي بدن می توانند علائم سرطان باشند. اما این علایم و سایر نشانه ها همیشه دال بر سرطان نیست ومی توانند بدلیل عفونت ها، تومورهای خوش خیم و یا سایر مشکلات نیز ایجاد شوند. تنها پزشک است که با استفاده از تکنیک های تشخیصی و افتراقی می تواند بیماری را تشخیص دهد.
وی در انتها راه های درمان بیماری سرطان را بررسی نمود و افزود : در حال حاضر شیمی درمانی با داروهای گروه هدفمند جهت جلوگیری از تقسیم و تکثیر سلول‌های سرطانی در درمان سرطان استفاده میشود. عوارض این داروها بر بافت‌های سالم بدن کمتر می باشد وهمچنین می توانند به کاهش تومور نیز کمک کنند لیکن دارای عوارض شدید می باشند.
جراحی مؤثرترین و سریع ترین درمان برای تومورهایی است که در مراحل اولیه ی رشد هستند و هنوز گسترش نیافته اند. این تنها راه قابل اعتماد برای حذف کامل یک تومور است. گرچه تضمینی در برداشته شدن کلیه ي بخش هاي ميکروسکوپي تومور که ممکن است گسترش يافته باشند وجود ندارد.
در پرتودرمانی نیز از پرتو اشعه X یا سایر انواع اشعه با انرژی زیاد و دوزهای بالای برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کنند و اکثر قسمت‌های بدن به دور از اثرات اشعه خواهد بود . لذا عوارض آن در مقایسه با عوارضی که داروهای شیمی درمانی ایجاد می‌کنند بسیار کمتر است.
پیوند سلول های بنیادی می تواند به ویژه برای افراد مبتلا به سرطان های مرتبط با خون، مانند لوسمی یا لنفوم مفید باشد.
برای داشتن زندگی سالم توصیه میشود از موادی چون آرسنیک، آزبستوز، نیکل، بنزن، فرمالدهید و بسیاری دیگر که هر کدام می توانند سرطانی از نوع شدید را باعث شوند دوری شود. پرهیز از مصرف الکل، دخانیات، رعایت الگوهای صحیح تغذیه ای، عدم استفاده از غذاهای چرب و نمک سود، انجام فعالیت های فیزیکی و ورزش کاهش استرس و فشارهای روحی و معاینات پزشکی مستمر به پیشگیری از سرطان بسیار کمک کننده هستند.
قرار گرفتن به مدت زیاد در معرض خورشید علیرغم فواید زیاد آن ابتلا به سرطان پوست
محمدی کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه ایران به تعریف بیماری سرطان پرداخت و گفت: آنچه که ما به عنوان "سرطان" می شناسیم رشد بی رویه و گسترش غیرطبیعی سلول‌های بدن است و زمانی رخ می دهد که ماده ژنتیکی درون یک سلول آسیب ببیند . در واقع سلول ها به طور غیر قابل کنترل تقسیم و رشد می کنند. این رشد غیر معمول سبب از بین رفتن بافت های اطراف شده و در نوع وخیم، هنگامی که سرطان پخش میشود و دیگر نواحی بدن را درگیر می کند متاستاز رخ می‌دهد.
محمدی با اشاره به این که این بیماری واگیر دار نیست افزود : احتمال بروز سرطان در همه سنین و در هر نقطه از بدن وجود دارد ولی با افزایش سن احتمال بروز آن زیادتر می شود. برخلاف بیماری های مسری مانند AIDS ، آنفلوآنزا و یا توبرکولوزیس، سرطان واگیردار نیست. سلول های سرطانی می توانند تومورها را تشکیل دهند، سیستم ایمنی را مختل کرده و باعث ایجاد تغییرات دیگری می شوند که مانع از کارکرد منظم بدن شده و یا سایر اختلالاتی که می تواند مرگبار باشد.
عوامل ژنتیکی و انتخاب شیوه زندگی، مانند مصرف دخانیات و نوع تغذیه می تواند به بیماری کمک کند.
وی عنوان کرد : علل بسیاری برای سرطان وجود دارد . تحقیقات نشان می دهد بیش از 40درصد سرطان ها را می توان پیشگیری نمود. مصرف الکل، وزن بدن ، فعالیت فیزیکی وتغذیه از علل قابل پیشگیری هستند. اما مهمترین عامل خطر غیر قابل پیشگیری، سن است . سرطان از طریق عوامل مختلف خارجی (مانند استعمال دخانیات، مواد شیمیایی، پرتوتابی و عوامل عفونی) و داخلی (مانند جهش‌های ژنی، هورمون‌ها، شرایط ایمنی و جهش‌هایی که در جریان متابولیسم روی می‌دهند) به وجود می‌آید.
وقتی سلول ها با سرعت بالا و با رشد غیر طبیعی تقسیم می شوند، توده های بزرگ و بافتی جدید به نام تومور را تشکیل می دهند. همچنین تومورها موجب افزایش فشار روی بافت ها و یا ارگان های مجاور می شوند ویا با آسیب رساندن به بافتها ، عفونی شدن آنها را ساده تر می کنند. همچنین می توانند مستقیما به بافت ها و ارگان ها حمله کرده وعملکرد آن ها را متوقف سازند.
در ادامه کارشناس واحد تحقیق و توسعه به انواع تومورها اشاره کرد و اظهار داشت : همه تومورها سرطانی نیستند و به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم میشوند. یک تفاوت عمده بین این دو، عدم رخ دادن پروسه متاستاز در تومورهای خوش خیم است. تومور خوش خیم معمولا پس از یک بار معالجه دیگر باز نمی گردد و از طریق جراحی حذف می شود. حتی گاهی اوقات برداشتن آن توصیه نمی شود.
قرار گرفتن در معرض آفتاب موجب افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان ها می شود. ویروس ها هم می توانند به سرطان کمک کنند. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که سبب ایجاد زگیل در نواحی تناسلی می شود، مسبب سرطان دهانه رحم است و ویروس Epstein-Barr که عفونت مونونوکلئوز را ایجاد می کند، عامل سرطان لنفوم بورکیت است. بیماری ها و داروهایی که به سیستم ایمنی آسیب می زنند نیز شانس ابتلا به سرطان را بالا می برند. برای مثال ایدز می تواند در نهایت منجر به لنفوم یا سارکوم کاپوزی شود. بودن در معرض تشعشعات خاص عوامل قابل کنترل هستند. اشعه ایکس به تنهایی می تواند ایجاد جهش کرده و سلول ها را آماده کند تا به شکلی غیر قابل کنترل تقسیم شوند.
محمدی به برخی از علائم این بیماری پرداخت و گفت : ایجاد توده يا برآمدگی در پستان یا هر نقطه ديگر از بدن، خال جدید یا هرگونه تغییر واضح در خال ها و یا زگیل های موجود در بدن، زخم هاي پوستي که بهبود نیابد، تغییرات در عادات دفع ادرار و مدفوع، سوء هاضمه مزمن یا اشكال در بلع غذا، کاهش وزن بدون علت مشخص وخونریزی یا ترشحات غیر عادی از مجاری طبيعي بدن می توانند علائم سرطان باشند. اما این علایم و سایر نشانه ها همیشه دال بر سرطان نیست ومی توانند بدلیل عفونت ها، تومورهای خوش خیم و یا سایر مشکلات نیز ایجاد شوند. تنها پزشک است که با استفاده از تکنیک های تشخیصی و افتراقی می تواند بیماری را تشخیص دهد.
وی در انتها راه های درمان بیماری سرطان را بررسی نمود و افزود : در حال حاضر شیمی درمانی با داروهای گروه هدفمند جهت جلوگیری از تقسیم و تکثیر سلول‌های سرطانی در درمان سرطان استفاده میشود. عوارض این داروها بر بافت‌های سالم بدن کمتر می باشد وهمچنین می توانند به کاهش تومور نیز کمک کنند لیکن دارای عوارض شدید می باشند.
جراحی مؤثرترین و سریع ترین درمان برای تومورهایی است که در مراحل اولیه ی رشد هستند و هنوز گسترش نیافته اند. این تنها راه قابل اعتماد برای حذف کامل یک تومور است. گرچه تضمینی در برداشته شدن کلیه ي بخش هاي ميکروسکوپي تومور که ممکن است گسترش يافته باشند وجود ندارد.
در پرتودرمانی نیز از پرتو اشعه X یا سایر انواع اشعه با انرژی زیاد و دوزهای بالای برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کنند و اکثر قسمت‌های بدن به دور از اثرات اشعه خواهد بود . لذا عوارض آن در مقایسه با عوارضی که داروهای شیمی درمانی ایجاد می‌کنند بسیار کمتر است.
پیوند سلول های بنیادی می تواند به ویژه برای افراد مبتلا به سرطان های مرتبط با خون، مانند لوسمی یا لنفوم مفید باشد.
برای داشتن زندگی سالم توصیه میشود از موادی چون آرسنیک، آزبستوز، نیکل، بنزن، فرمالدهید و بسیاری دیگر که هر کدام می توانند سرطانی از نوع شدید را باعث شوند دوری شود. پرهیز از مصرف الکل، دخانیات، رعایت الگوهای صحیح تغذیه ای، عدم استفاده از غذاهای چرب و نمک سود، انجام فعالیت های فیزیکی و ورزش کاهش استرس و فشارهای روحی و معاینات پزشکی مستمر به پیشگیری از سرطان بسیار کمک کننده هستند.
قرار گرفتن به مدت زیاد در معرض خورشید علیرغم فواید زیاد آن ابتلا به سرطان پوست