سالم خبر: تغییرات پرشتابی که در کمتر از یک سال اخیر در ساختمان اقتصاد کشور از جمله صنعت دارو و صنعت تجهیزات پزشکی رخ داده است گاهی به فرآیندهای تصمیمگیری شکلی قمارگونه میدهد، به عبارت دیگر ضریب اطمینان تصمیمها کاهش بسیاری پیدا کرده است.
محسن پرورش، کارشناس سرمایه گذاری و پژوهشگر اقتصادی سومین یادداشت خود از سلسله درس گفتارهای تفکر در دوره تحریم به پارامترهای تاثیر گذار در تصمیم گیریهای زیربنایی و ساختاری شرکت های داروسازی و تجهیزات پزشکی با ضریب اطمینان بالا پرداخته است.
نحوهی بودجه ریزی و محاسبهی بازه زمانی برای عملیاتی کردن تصمیمات استراتژیک در صنعت دارو و تجهیزات پزشکی از اهم و مبانی تصمیم گیری یک مدیر چند وجهی نگر در این زمینه است.
متن کامل یادداشت در ذیل می آید:
وجه زمانی تصمیمهای شرکتها از پارامترهایی است که برای تطابق با دوران ابهام نیاز به تغییر دارد یعنی بهتر است برای بازههای کوتاهتر از یک سال برنامهریزی کرد تا هم بتوان خود را بیشتر آماده تغییرات احتمالی در راه، نگاه داشت و هم خود را بهتر با آن تغییرات تطابق داد.
مهمترین محل برخورد این وجه زمانی با فرآیندهای عملیاتی شرکت، بودجه ریزی است.
در برخورد با شرکتها شاهد هستم که روش "بودجه ریزی افزایشی" کماکان روش رایج است.
در این رویکرد ارقام هزینهای سال گذشته را برداشته و به آنها درصدی را اضافه میکنند. پیش فرض این روش، ثابت یا قابل پیشبینی بودن محرکهای هزینهای مانند نرخ تورم و نرخ برابری ارز است؛ در حالی که امروز در محیط کلان اقتصاد ایران و در محیط خرد کسب و کارها، محرکهای هزینهای هم نوسان دارند و هم امکان پیشبینی آنها برای بازه یک ساله وجود ندارد.
معمولا، این روش بودجهریزی به سبب راحتی و سرعت اجرا مورد توجه شرکتها است اما، مناسب شرایط ابهام و عدم قطعیت نیست.
نشانی اشتباه بودجه ریزی افزایشی. این رویکرد به مدیران جهت نگاه یک طرفهای میدهد؛ زیرا آنها به جای آنکه متوجه کنترل هزینهها از راه افزایش کارآمدی عملیات و رفع نقاط نشت هزینهای باشند، تلاش میکنند تا به میزان درصد افزایش یافته در بودجه، رشد و توسعه ایجاد کنند. درحالی که، اگر رویکردهای بودجهای با شناوری بیشتر اتخاذ شوند، شرکتها بودجه را با کارآئی عملیاتی خود و واقعیت بازار تنظیم میکنند.
توصیه نخست؛ تغییر روش. شرکتها با صرف زمان بیشتر از روشهای بودجهریزی واقعبینانهتری به جای روش افزایشی استفاده کنند.
توصیه دوم؛ کوتاه کردن زمان. هنگامی که بودجه برای یک سال نوشته میشود خودبه خود، ذهن مدیران و دامنه عملیات شرکت را برای یک سال به گروگان میگیرد زیرا دائم هزینههای عملیاتی و تامین شرکت نسبت به آن سنجیده و تنظیم میشود. پیشنهاد میکنم تا هنگام به آرامش رسیدن اقتصاد کشور و کاهش درجه ابهام در محیط کسب و کار، بودجه شرکتها با قصد دو تا سه بار بازبینی در سال بسته شود یعنی برای بازههای کوتاهتر از یک سال. این رویکرد علاوه بر اینکه به شرکت تاکید میکند باید آماده تغییر در بازههای کوتاهتری باشد، آمادگی ذهنی و عملیاتی برای چابکی و انعطاف به نوسان محرکهای هزینهای و تغییرات بازار میدهد.