سالم خبر : این روز را یادآور افرادی قرار داده‌اند که هرچند وراثت، بیماریها و حوادث دنیای چشمانشان را تاریک کرده، اما با دل و جان می‌بینند و می‌شنوند آنچه پیرامون زندگیشان در جریان است؛ روزی که هر ساله در تقویم تکرار می‌شود تا وجودشان و خاطرشان در اذهان زنده بماند؛ روزی که با نام «عصای سفید» می‌خوانیمش.
به گزارش سالم خبر از ایسنا، ۲۳ مهرماه مصادف با ۱۵ اکتبر به منظور توجه به مشکلات، رسیدگی به نیازها و ایجاد محیط‌های مناسب برای نابینایان به عنوان روز جهانی «عصای سفید» نام‌گذاری شده است. عصای سفید که نمادی بین المللی است، رعایت و تدوین حقوق نابینایان جهان را میسر می‌سازد تا دولت‌ها و انجمن‌های نابینایی جهت فرهنگ‌سازی، نحوه برخورد شایسته با نابینایان را به مردم آموزش دهند؛ این روز را بهانه‌ای قرار دادیم تا نیم‌نگاهی داشته باشیم به دلایل نابینا و کم بینا شدن افراد و تعداد آنها و وضعیت زندگیشان و مشکلاتشان.
۲۵۰ میلیون نفر در جهان دچار اختلال بینایی هستند
افزایش تعداد نابینایان تا سال ۲۰۲۰
نابینایی اختلالی است که به دلیل عوامل فیزیولوژیکی و یا عصبی بینایی فرد را دچار اختلال می‌کند. بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی حدود ۲۵۰ میلیون نفر از افراد دچار اختلال بینایی هستند که ۳۵ میلیون نفر از آنها نابینای مطلق و ۸۰ درصدشان را افراد بالای ۵۰ سال تشکیل می‌دهند؛ این مسئله نشان می‌دهد افزایش سن و بیماری‌های سالمندی می‌تواند اختلالات مرتبط با بینایی را افزایش دهد.
لازم به ذکر است که درصد بالایی از نابینایی‌ها به دلیل بیماری‌های مزمن مانند آب مروارید، آب سیاه، و یا حوادث و تصادفات رانندگی به بینایی فرد آسیب می‌رساند که با توجه به اقدامات پیشگیرانه، پیش‌بینی می‌شود آمار نابینایی در جهان تا سال ۲۰۲۰ افزایش داشته باشد این درحالیست که در حال حاضر ۹۰ درصد نابینایان جهان در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند.
نگاهی به آمارهای ایران:
۸۰ درصد از اختلالات بینایی قابل پیشگیری است
درحالیکه اغلب نابینایی‌ها در کشورهای توسعه نیافته به دلیل عفونت‌ها و بیماریها ایجاد می‌شود اما بیشتر نابینایی‌های ایران به دلیل حوادث در طول کار و تصادفات اتفاق می‌افتد. همچنین نزدیک به ۸۰ درصد از اختلالات بینایی مانند آب مروارید قابل پیشگیری است که ایران در زمینه درمان و پیشگیری از آن رشد چشمگیری داشته است.
۱۰ درصد معلولان تحت پوشش سازمان بهزیستی نابینا هستند
شیوع نابینایی در مردان بیشتر از زنان است
براساس آمارهای سازمان بهزیستی یک میلیون و ۴۱۰ هزار معلول در حوزه توانبخشی تحت پوشش این سازمان هستند که ۱۵۵ هزار نفر از آنها را نابینایان تشکیل می‌دهند؛ به عبارت دیگر ۱۰ درصد از معلولان تحت پوشش این سازمان نابینا هستند که ۵۵ هزار نفر از آنها زن و ۱۰۱ هزار نفر مرد هستند. همچنین حدود هفت هزار نفر (۳۵ درصد) از نابینایان دانشجو هستند.
تنبلی چشم؛ شایع‌ترین نوع اختلال بینایی میان جوانان
فعالیت بیش از ۳۰ هزار پایگاه غربالگری بینایی
به گزارش ایسنا، "تنبلی چشم" شایع‌ترین نوع اختلال بینایی میان جوانان است در همین راستا سازمان بهزیتسی یکی از استراتژی‌های اصلی در حوزه نابینایان را مسئله پیشگیری قرار داده، به طوریکه کودکان چهار تا شش سال جامعه هر ساله به منظور پیشگیری از تنبلی چشم غربالگری می‌شوند که بیش از ۹۰درصد از کودکان در ۳۰ هزار مهدکودک و پایگاه در سراسر کشور برای پیشگیری از اختلالات بینایی رصد می‌شوند تا بدین ترتیب خانواده‌ها در نزدیکترین محلی که به آن دسترسی دارند بتوانند از این خدمات استفاده کنند.
نحوی‌نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی در گفت‌وگوی خود با ایسنا گفت که در سال ۹۶ سه میلیون و پنجاه هزار کودک سه تا شش سال تحت پوشش این سازمان غربالگری شدند که ۱۹۶ نفر از آنها به مراکز تخصصی ارجاع شدند و ۶۴ هزار و ۵۰۰ نفر از آنها مشکل بینایی داشتند؛ همچنین حدود ۳۲۰۰ نفر دچار انحراف چشم و ۱۴۰۰ نفر دچار اختلالات ساختاری چشم بودند.
۳۰ درصد مراجعه کنندگان به مشاوره‌ها نیازمند آزمایشات ژنتیک هستند
هزینه‌های این آزمایشات بعضا تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد
اگرچه نابینایی وضعیتی است که فرد به دلیل عوامل فیزیولوژیکی و عوامل عصبی توانایی ادراک بینایی را ندارد و در طول زندگی با مشکلات زیادی مواجه است اما یکی از بزرگترین عوامل محدود کننده نابینایان نوع رفتار و فرهنگ متعصبانه افراد جامعه است که باعث می‌شود آنها نتوانند زندگی مستقل و ایده‌آلی داشته باشند و در طول زندگی با مشکلات زیادی مواجه شوند.
باتوجه به اینکه نابینایی‌های ژنتیکی و مادرزادی به دلیل مشکلات وراثتی و یا حوادث دوران بارداری نوزاد را دچار اختلالات بینایی می‌کند استفاده از خدمات مشاوره و آزمایش‌های ژنتیک در قبل و بعد ازدواج می‌تواند از تولد نوزادان نابینا جلوگیری کند در همین راستا دکتر علی‌همت محمودنژاد-مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: هزینه آزمایش‌های ژنتیک در خانواده‌های ریسک‌پذیر بسیار بالاست به طوریکه گاها این آزمایشات تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد لذا باید به منظور جلوگیری از تولد نوزادان نابینا وزارت بهداشت و وزارت رفاه هزینه این آزمایش‌ها را به طور کامل پرداخت کند.
این درحالیست که حسین نحوی‌نژاد معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی نیز در این باره با بیان اینکه تنها ۳۰ درصد از مراجعه کنندگان به مشاوره‌ها، نیاز به آزمایش‌های ژنتیک دارند، معتقد است که تا قبل از برنامه ششم انجام مشاوره‌ها اجباری نبود اما در حال حاضر مشاوره‌های ژنتیک به صورت اجباری است که برای افرادی که در خانواده آنها سابقه نابینایی یا کم بینایی وجود دارد طبق قانون رایگان انجام می‌شود و هزینه آن را سازمان بهزیستی و کمیته امداد باید به طور کامل پرداخت می‌کند.
نابسامانی‌های اقتصادی وضعیت آموزش نابینایان را به مخاطره انداخته
سرانه کمک‌های ناچیز بهزیستی به نابینایان
اگرچه فناوری، تکنولوژی و گسترش آن در سراسر دنیا توانسته بخش زیادی از مشکلات دانشجویان نابینا را برطرف کند اما مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران یکی از خواسته‌های اصلی دانشجویان نابینا را تامین رایانه همراه دانست و بیان کرد: نابسامانی اقتصادی ارزی در کشور نابینایان و خانواده آنان را دچار چالش کرده، به طوریکه گران شدن لپ‌تاپ به عنوان یکی از ضروری ترین وسایل مورد نیاز دانش‌پژوهان نابینا، وضعیت آموزشی آنان را به مخاطره انداخته و لازم است سازمان بهزیستی به عنوان متولی امور نابینایان اقدامی جدی و مهم در این راستا انجام دهد.
وی معتقد است: میزان بودجه سرانه کمک‌های سازمان بهزیستی به نابینایان بسیار ناچیز است و به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز آنها نیست، حداکثر مساعدت‌های این سازمان به نابینایان تنها مستمری است که آنهم فقط به تعدادی از نابینایان تعلق می‌گیرد لذا دولت و مجلس باید در ارتقاء بودجه سازمان بهزیستی اهتمام ویژه به کار گیرد.
به گفته محمودنژاد، حدود یک میلیون و ۳۸۰ هزار نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که از این تعداد ۸۰ هزار نفر در مراکز نگهداری به صورت شبانه‌روزی نگهداری می‌شوند و بیش از ۷۰ درصد بودجه سازمان بهزیستی به این افراد تعلق می‌گیرد این درحالیست که تنها ۳۰ درصد از بودجه کل این سازمان صرف معلولان و نابینایان دیگر می‌شود.
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان معتقد است که دانشجویان به لپتاپهای همراه نیاز دارند اما باتوجه به گران بودن قیمت این وسایل سازمان بهزیستی توان تامین آن را برای نابینایان ندارد.
به گفته وی بسیاری از افراد معتقدند که بودجه کم باعث شرایط نامناسب نابینایان شده اما لازم به ذکر است که با وجود همین بودجه کم می‌توان با فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی درست بسیاری از نیازهای نابینایان را تامین کرد بطوریکه سازمان بهزیستی با مشورت با انجمن‌های تخصصی نابینایان و نیروی متخصص می‌تواند اجناس با کیفیت مناسبی را با توجه به نیازهای اصلی برای آنها فراهم کنند.
این درحالیست که معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی در خصوص اختصاص وسایل کمک توانبخشی به نابینایان، گفت: این سازمان به منظور رفاه و تامین زندگی مستقل برای نابینایان در سال حدود ۴۵ هزار قلم وسایل کمک بینایی مانند برجسته‌نگار، نرم افزارها، سخت افزارها، درشت نماها، عینک، وسایل صوتی و شنیداری، لپ‌تاپ و عصاهای خاص نابینایی را برای نابینایان فراهم می‌کند.
نحوی‌نژاد از حدود هزار پشت نوبتی برای دریافت وسایل کمک توانبخشی خبر داد و معتقد است که "در زمینه تامین لپتاپهای همراه برای محصلان نابینا هم خدمات ارائه می‌شود و در این زمینه مشکلی وجود ندارد.
عصای هوشمند؛ مهمترین وسیله مورد نیاز نابینایان
نبود چراغهای قرمز گویا در چهارراه‌ها؛ تضعیف حقوق نابینایان است
عصای سفید هوشمند یکی دیگر از مهمترین وسایل مورد نیاز نابینان است تا آنها بتوانند با استفاده از آن زندگی مستقلی داشته باشند، محمودنژاد در همین راستا معتقد است که عصای سفید هوشمند و تجهیزات کمک توانبخشی برای نابینایان مانند چراغ قرمز عمل کرده و عبور راننده از کنار فرد دارای عصای سفید نه تنها جرم به حساب می‌آید بلکه فرد با مجازات‌های کیفری مواجه می‌شود این درحالیست که رعایت چنین قوانینی در راهنمایی و رانندگی کشور ما به رانندگان آموزش داده نمی‌شود و حتی نبود چراغهای قرمز گویا در چهارراه‌ها در حقیقت نوعی تضعیف حقوق نابینایان به شمار می‌رود.
به گفته وی قیمت عصاهای هوشمند بسیار بالاست و باتوجه به تعداد نابینایان، امکانات و بودجه، بهزیستی نمی‌تواند پاسخگوی تامین این خدمات باشد.
کتاب‌هایی که برای نابینایان "گویا" نیستند
درحالیکه به دلیل کمبود امکانات موانع زیادی بر سر راه تحصیل دانشجویان نابینا قرار دارد، شادکام مشکل اصلی دانشجویان نابینا را نبود رشته‌های هنری و مهندسی دانست و بیان کرد: در دانشگاه‌های ایران تنها رشته‌های علوم انسانی به دانشجویان تدریس می‌شود و دانشگاه‌ها شرایط و تحصیلات مناسبی برای نابینایان فراهم نکرده‌اند تا آنها بتوانند در رشته‌های مورد علاقه خود مشغول به تحصیل باشند.
مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران نیز نسبت به نبود امکانات آموزشی استاندارد برای نابینایان اعتراض دارد و معتقد است که باید کتاب‌های دانشجویان به صورت گویا در اختیار آنها قرار گیرد و یکی از مهمترین مشکلات دانشجویان و دانش‌آموزان نابینا نبود کتاب‌های گویاست لذا سازمان بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و مدیریت کتابخانه‌های کشوری باید به منظور ایجاد رفاه نابینایان و رفع این تبعیض شرایط مطلوبی برای آنها فراهم کنند.
به گفته وی همه نرم افزارهای اندروید باید بتوانند نیاز نابینایان را پشتیبانی کنند در همین راستا نیاز است تا وزارت اطلاعات و فناوری و مهندسین و طراحان، برنامه‌های نرم افزاری را آموزش دهند تا همه نرم افزارهای اندروید بتواند نیازهای نابینایان را هم تامین کند.
نابینایان علی رغم میلشان مجبورند در مدارس استثنایی تحصیل کنند
درحالیکه به نظر میرسد یکی دیگر از مشکلات نابینایان کشور نامناسب بودن وضعیت آموزش و مدارس است، رئیس انجمن حمایت از حقوق معلولان در این زمینه معتقد است که وزارت آموزش و پرورش هنوز زیرساخت‌های لازم را برای آموزش معلولان به خصوص نابینایان را مهیا نکرده و نابینایان مجبورند علی رغم میلشان به دلیل کمبودهایی در مدارس استثنایی تحصیل کنند.
وی ادامه داد: باتوجه به محدود بودن تعداد این مدارس استثنایی بسیاری از آنها برای رفت و آمد دچار مشکلات جدی هستند بطوریکه میانگین فاصله نابینایان با مدارس استثنایی در برخی از نقاط کشور نزدیک به ۶۰ کیلومتر است؛ به عبارت دیگر آنها باید برای دسترسی به اولین مدرسه استثنایی محل زندگی خود مسافتی به اندازه ۶۰ کیلومتر طی کنند لذا اگر امکانات لازم و استاندارد برای نابینایان در مدارس عادی فراهم شود آنها هم می‌توانند در مدارس عادی تحصیل کنند و از این امکانات به راحتی بهره‌مند شوند اما معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی در این زمینه مسئله "عادی‌سازی" و "فرهنگ‌سازی" را یکی دیگر از اهداف این سازمان دانست تا همه دانش‌آموزان نابینا با بهره‌گیری از آموزش‌های مورد نیاز بتوانند مانند دانش‌آموزان دیگر در مدارس عادی تحصیل کنند.
به گفته وی آموزش و پرورش نیز به دنبال این است تا با آموزش‌های تلفیقی و کلاس‌های ضمیمه و یا تربیت نیروی متخصص شرایط را برای نابینایان در مدارس عادی فراهم کند.
کمبود دسترسی‌های مجازی، نشان‌دهنده محرومیت بالای نابینایان ایرانی از فناوری و دانش روز
محمودنژاد عدم دسترسی‌ها یا کمبود دسترسی‌های مجازی را نشان‌دهنده محرومیت بالای نابینایان ایرانی از فناوری و دانش روز دانست و گفت: کتابخانه‌ها، مراکز علمی، سایت‌ها، کانال‌های رایانه‌ای و به طور کلی رسانه‌های کشور باید ارائه خدمات ویژه به نابینایان را جزو وظایف لاینفک خود بدانند این درحالیست که نحوی‌نژاد گفت: کارگروه مطالعاتی نابینایان متشکل از متخصصین و مهندسین در مجتمع رودکی تهران در حال فعالیت هستند تا نابینایان بتوانند در این مجتمع از فضای مجازی، نرم افزارها، کتابها و سایتهای گویا به راحتی استفاده کنند و سعی شده خدمات مورد نیاز دانشجویانی که به اطلاعات روز دنیا نیاز دارند برای آنها فراهم شود.
محمودنژاد در ادامه با بیان اینکه بیش از ۱۲۰ هزار نابینا در ایران زندگی می‌کنند و باید برنامه‌های رسانه‌ها با مطالبه‌گری‌های رسانه‌های مختلف تامین شود، تاکید کرد: باید علاوه بر توجه به مخاطبین نابینا در شبکه‌های مختلف رادیو، "رادیو صدای نابینا" به منظور برگزاری کلاس‌های آموزشی و قرائت کتبها و نوشتارهای نابینایان، اطلاع رسانی دقیق در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و یا گزارش‌های ویژه ورزشی انجام شود چراکه وجود برنامه‌های نابینایی و گسترش آن می‌تواند به نحو شایسته کیفیت زندگی این گروه از افراد جامعه را ارتقاء بخشد.
به گفته عضو شورای عالی توانبخشی وزارت بهداشت، مجلات روزنامه‌ها و رسانه‌ها باید بعد از سالها فعالیت و کوتاهی در حقوق نابینایان به این مسئله پایان دهند و حداقل تیترهای اصلی خود را علیرغم هزینه‌دار بودن به صورت بریل انتشار دهند، همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز موظف است هزینه این اقدام را به عنوان حقوق شهروندی پرداخت نماید و سایتهای مکتوب نیز باید به منظور دسترسی نابینایان به اطلاعات روز دنیا در کنار اخبار خود اخبار صوتی هم منتشر کنند.
این درحالیست که نحوی‌نژاد؛ معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی هم با اشاره به عدم دسترسی نابینایان به رسانه‌ها معتقد است: در قانون جدید اشاره شده که گفتار برخی برنامه‌های صدا و سیما به نحوی باشد که برای نابینایان هم قابل استفاده باشد، البته شورای نظارت قانون باید این موضوع را پیگیری کند و نیازی به آیین‌نامه نیست و در همین زمینه با صدا وسیما مکاتباتی انجام شده تا برنامه‌ها در اختیار نابینایان هم قرار گیرد.
انتقادی از بانک مرکزی
محمود نژاد در ادامه ضمن انتقاد از بانک مرکزی جمهوری اسلامی خاطرنشان کرد: نابینایان باید بتوانند با اطمینان خاطر برای دریافت حداقل‌های خود مانند دریافت یارانه خدمات مورد نیازشان را از این مراکز دریافت کنند این درحالیست که بانک مرکزی هنوز نتوانسته دستگاه ای‌تی‌ام‌های گویای خود را به صورت سراسری در کشور راه‌اندازی کند.
وی که معتقد است چاپ اسکناس‌های برجسته و قابل تشخیص برای نابینایان نه تنها یک ضرورت بلکه حق مسلم آنهاست، درباره دیگر وظایف این بانک نسبت به نابینایان گفت: هر بانک نیاز به باجه وکیل نابینایان دارد تا آنها بتوانند به راحتی و بدون دغدغه فکری حساب بانکی، دسته چک و فعالیت‌های بانکی خود را انجام دهند.
نرخ ۴۰ درصدی «بیکاری» نابینایان و راهکار سازمان استخدامی برای کاهش این معضل
یکی از بزرگترین مسائل آزاردهنده برای نابینایان در حال حاضر وضعیت اشتغال آنهاست که زندگی بسیاری از آنها را با چالش مواجه کرده، محمودنژاد در این زمینه معتقد است: عدم حمایت دولت از کارفرمایانی که معلولان و نابینایان را استخدام می‌کنند، پرداخت نشدن هزینه جبران، عدم کارایی افراد معلول و همچنین عدم اختصاص سهمیه‌های دولتی در راستای اجرای قانون اشتغال معلولان باعث شده تا نرخ بیکاری در بین آنها طبق گفته وزارت کار به ۴۰ درصد برسد که نرخ بیکاری آنها حدود چهار برابر جمعیت عادی جامعه است.
منصور شادکام-قائم مقام انجمن نابینایان، با بیان اینکه نابینایان نسبت به معلولین دیگر بسیار مغفول مانده‌اند به ایسنا گفت: با وجود اینکه افراد نابینا افرادی توانمند هستند اما به دلیل عدم فرهنگ‌سازی مناسب هنوز بسیاری از شرکت‌ها و مسئولان به این افراد اعتماد ندارند و از نیروهای نابینا استفاده نمی‌کنند.
به گفته وی حدود ۶۵ درصد از افراد نابینای عضو انجمن بیکار هستند این درحالیست که حدود پنج هزار دانشجو در کشور مشغول به تحصیل و هزار نفر از آنها دانشجوی کارشناسی ارشد و دکترا هستند.
با این وجود معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی بیان کرد: اکثر نابینایان هنگام مصاحبه استخدامی حقشان ضایع می‌شود اما با توجه به تحولی که امسال سازمان استخدامی کشور ایجاد کرده، در زمان مصاحبه‌ها و آزمون‌های استخدامی نماینده‌ای از سازمان بهزیستی در کنار افراد نابینا حاضر می‌شود تا اجحافی در حق معلولان نشود.
مهارت آموزی؛ راهی برای کاهش بیکاری نابینایان
نحوی‌نژاد "مهارت آموزی" را راهی برای کاهش بیکاری میان نابینایان دانست و گفت: باید افراد نابینا با کسب مهارت‌های هنری به سمت مهارت آموزی حرکت کنند چراکه علیرغم داشتن توانایی و هوش بالای این افراد سهمیه استخدام معلولان بسیار محدود است و باعث شده آنها در زمینه شغلی با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند.
به گفته وی حدود ۵۰ مرکز مهارت‌آموزی خاص نابینایان در کشور راه اندازی شده که کلاس‌ها به صورت تلفیقی در کنار سایر معلولین برگزار می‌شود و سعی شده در این مراکز مهارت‌هایی مانند اپراتوری تلفن، منشی‌گری، فن‌بیان، معلمی و یا صنایع دستی آموزش داده شود. همچنین دوره‌های آموزشی فراگیر ویژه مربیان و کارشناسان مراکز غیر دولتی هم برگزار می‌شود که سعی شده این دوره‌ها سالیانه و به صورت تلفیقی برگزار شود.
نحوی‌نژاد در ادامه با اشاره به راه‌اندازی ۱۳ مرکز آموزشی به منظور توانمندسازی نابینایان گفت: در این مراکز به خانواده‌های دارای کودکان نابینا و افراد نابینا آموزش‌هایی در جهت آمادگی و داشتن زندگی مستقل به آنها ارائه می‌شود که تاکنون ۴۵۰ کودک نابینا و کم بینا از خدمات این مراکز استفاده می‌کنند. همچنین طرحی تحت عنوان "توانمندسازی نابینایان" در شش استان کشور در حال اجراست که با ورود به خانه‌های افراد نابینا آنها را با مراکز توانمندسازی آشنا کرده و به آنها مهارت می‌آموزیم لازم به ذکر است که این طرح از سال دیگر در سراسر کشور راه‌اندازی شده و افراد می‌توانند مهارت‌های شخصی مانند خود مراقبتی، عبور از خیابان و کارهای روزمره خود را آموزش ببینند.
مشکلات نابینایان برای دسترسی به مراکز عمومی
درحالیکه "دسترسی" به عنوان یکی از نیازهای اولیه افراد نابینا به شمار می‌رود اما بسیاری از نابینایان با این مسئله مشکل جدی دارند و محمودنژاد- عضو اصلی هیئت مدیره سازمان جهانی معلولان معتقد است که دسترسی به اماکن عمومی( برون سقفی) مانند پارک‌ها، اماکن و ترابری و یا دسترسی به اماکن خصوصی ساختمانها تحت عنوان دسترسی‌های درون سقفی در کشور ما به فراموشی سپرده شده است به طوریکه امکانات دسترسی نابینایان از تهران به سمت مراکز استان‌ها و روستاها به شدت کاهش یافته و گاها به صفر میرسد.
محمودنژاد به دسترسی‌های درون سقفی هم اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از مشکلات نابینایان در این زمینه، نبود خط بریل یا هشدار دهنده گویاست که نیاز است در ساختمانها و مراکز عمومی قرار گیرد لذا هر نوشته‌ای در هر قسمتی از ساختمانها باید برای نابینایان به صورت خط بریل وجود داشته باشد.
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان ایران بیان کرد: بسیاری از نابینایان به دلیل نبود استاندارد فضاهای عمومی و خصوصی در عبور و مرور دچار مشکلات جدی هستند و به دلیل مناسب نبودن فضاها امکان مراجعه به بانکها، بیمارستانها و یا مراکز رفاهی و خدماتی را ندارند لذا اگر همه افراد جامعه در راستای مسئولیت اجتماعی خود گامی بردارند به طور حتم بسیاری از مشکلات در این زمینه برطرف خواهد شد.
به گفته وی سامانه حمل و نقل و ایاب و ذهاب ویژه معلولان چند سال قبل راه اندازی شد و به همین منظور ۶۰ ون را برای رفاه حال معلولان در اختیار آنها قرار دادند این درحالیست که بعد از گذشت این سالها تعداد ون‌ها پاسخگوی نیازهای این افراد نیست.
محمودنژاد در ادامه با اشاره به موفقیت معلولان در مسابقات پاراآسیایی جاکارتا گفت: موفقیت ورزشکاران پاراآسیایی جاکارتا این روزها نیازمند ضرورت بازنگری ویژه در حقوق، پاداش قهرمانان معلول و غیرمعلول کشور و توسعه زیرساختها به منظور استفاده همگانی معلولان از ورزش را ضروری می‌سازد لذا باید مسئولان نسبت به برابری دستمزد قهرمانان معلول و غیر معلول اقدامی جدی و شایسته انجام دهند.
جایگاه خالی مشاور شهردار در امور معلولان
عضو شورای راهبردی معلولان شهرداری تهران در ادامه خاطرنشان کرد: جایگاه مشاور شهردار در امور معلولان در دوره جدید فعالیت شهرداری تهران بیش از دو سال است که خالی مانده، در دوره گذشته دو نابینا عضو شورای شهر تهران بودند که با این وجود مسائل معلولان به طور جدی پیگیری و عملیاتی می‌شد که اگر در این دوره چند تن از اعضای شورا برای رفاه معلولان گامی بر نمی‌داشتند جای آنان به شدت در حوزه خدمات به معلولان خالی می‌ماند لذا امیدوارم تا شورای شهر تهران به این موضوع واکنش جدی از خود نشان دهد و شهردار تهران، انتصاب مشاور شهردار در امور معلولان را ملزم کند.
کمک هزینه «مسکن» معلولان؛ یک بیستم خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در مناطق محروم تهران
با توجه به وضعیت مستمری محدود افراد دارای معلولیت که بسیاری از آنھا منبع درآمدی ندارند، یافتن خانه‌ای مناسب برای آنها یکی از نیازهای اصلی اما دشوار به شمار می‌رود. نایب رئیس سازمان جهانی معلولان در این زمینه بیان کرد: حدود ۱۲ سال قبل برای ساخت ۲۲۰ واحد مسکونی در شهر هشتگرد کرج از نابینایان هزینه‌ای گرفته شد این درحالیست که بعد از گذشت چندین سال هنوز یک واحد مسکونی به آنها داده نشده است.
وی ضمن اظهار تاسف گفت: تعاونی مسکن بسیار زیادی وجود دارد که هنوز پایان کار آنها اعلام نشده و مسکن‌های معلولان بلاتکلیف مانده است.
محمود نژاد از انوشیروان محسنی بندپی- سرپرست وزارت راه خواست تا با مداخله جدی و مستقیم این موضوع را حل و فصل نماید.
وی افزود: در حالیکه بیش از یک صد هزار خانواده معلولان فاقد مسکن هستند از رییس شورای فرهنگ عمومی می‌خواهم تا روز اسکان معلولان و نیازمندان را به صفحه اصلی تقویم باز گردانند.
به گفته وی، میزان کمک هزینه بهزیستی برای خرید مسکن معلولان در شهر تهران معادل یک بیستم خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در یک منطقه محروم است..
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان مشکل مسکن نابینایان را مرتبط با وضعیت اشتغال آنها دانست و گفت: تا زمانیکه نابینایان در زمینه اشتغال با مشکل مواجه هستند طبیعی است که رفع مشکلات مسکن از عهده آنها بر نمی‌آید. بسیاری از نابینایان سالهای گذشته عضو مسکن مهر شدند اما به دلیل افزایش قیمت مسکن توان پرداخت قسطهای آن را نداشتند.
شادکام در ادامه با اشاره به ماده ۲۸ آیین‌نامه داخلی مجلس که نابینایان را از کاندیداتوری مجلس محروم کرده افزود: باید این ماده اصلاح شود تا نابینایان هم باتوجه به تکنولوژی و نرم افزارهای پیشرفته بتوانند برای نمایندگی مجلس حضور یابند و مجلس نباید این حق را از نابینایان بگیرد.
۲۵۰ میلیون نفر در جهان دچار اختلال بینایی هستند
افزایش تعداد نابینایان تا سال ۲۰۲۰
نابینایی اختلالی است که به دلیل عوامل فیزیولوژیکی و یا عصبی بینایی فرد را دچار اختلال می‌کند. بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی حدود ۲۵۰ میلیون نفر از افراد دچار اختلال بینایی هستند که ۳۵ میلیون نفر از آنها نابینای مطلق و ۸۰ درصدشان را افراد بالای ۵۰ سال تشکیل می‌دهند؛ این مسئله نشان می‌دهد افزایش سن و بیماری‌های سالمندی می‌تواند اختلالات مرتبط با بینایی را افزایش دهد.
لازم به ذکر است که درصد بالایی از نابینایی‌ها به دلیل بیماری‌های مزمن مانند آب مروارید، آب سیاه، و یا حوادث و تصادفات رانندگی به بینایی فرد آسیب می‌رساند که با توجه به اقدامات پیشگیرانه، پیش‌بینی می‌شود آمار نابینایی در جهان تا سال ۲۰۲۰ افزایش داشته باشد این درحالیست که در حال حاضر ۹۰ درصد نابینایان جهان در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند.
نگاهی به آمارهای ایران:
۸۰ درصد از اختلالات بینایی قابل پیشگیری است
درحالیکه اغلب نابینایی‌ها در کشورهای توسعه نیافته به دلیل عفونت‌ها و بیماریها ایجاد می‌شود اما بیشتر نابینایی‌های ایران به دلیل حوادث در طول کار و تصادفات اتفاق می‌افتد. همچنین نزدیک به ۸۰ درصد از اختلالات بینایی مانند آب مروارید قابل پیشگیری است که ایران در زمینه درمان و پیشگیری از آن رشد چشمگیری داشته است.
۱۰ درصد معلولان تحت پوشش سازمان بهزیستی نابینا هستند
شیوع نابینایی در مردان بیشتر از زنان است
براساس آمارهای سازمان بهزیستی یک میلیون و ۴۱۰ هزار معلول در حوزه توانبخشی تحت پوشش این سازمان هستند که ۱۵۵ هزار نفر از آنها را نابینایان تشکیل می‌دهند؛ به عبارت دیگر ۱۰ درصد از معلولان تحت پوشش این سازمان نابینا هستند که ۵۵ هزار نفر از آنها زن و ۱۰۱ هزار نفر مرد هستند. همچنین حدود هفت هزار نفر (۳۵ درصد) از نابینایان دانشجو هستند.
تنبلی چشم؛ شایع‌ترین نوع اختلال بینایی میان جوانان
فعالیت بیش از ۳۰ هزار پایگاه غربالگری بینایی
به گزارش ایسنا، "تنبلی چشم" شایع‌ترین نوع اختلال بینایی میان جوانان است در همین راستا سازمان بهزیتسی یکی از استراتژی‌های اصلی در حوزه نابینایان را مسئله پیشگیری قرار داده، به طوریکه کودکان چهار تا شش سال جامعه هر ساله به منظور پیشگیری از تنبلی چشم غربالگری می‌شوند که بیش از ۹۰درصد از کودکان در ۳۰ هزار مهدکودک و پایگاه در سراسر کشور برای پیشگیری از اختلالات بینایی رصد می‌شوند تا بدین ترتیب خانواده‌ها در نزدیکترین محلی که به آن دسترسی دارند بتوانند از این خدمات استفاده کنند.
نحوی‌نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی در گفت‌وگوی خود با ایسنا گفت که در سال ۹۶ سه میلیون و پنجاه هزار کودک سه تا شش سال تحت پوشش این سازمان غربالگری شدند که ۱۹۶ نفر از آنها به مراکز تخصصی ارجاع شدند و ۶۴ هزار و ۵۰۰ نفر از آنها مشکل بینایی داشتند؛ همچنین حدود ۳۲۰۰ نفر دچار انحراف چشم و ۱۴۰۰ نفر دچار اختلالات ساختاری چشم بودند.
۳۰ درصد مراجعه کنندگان به مشاوره‌ها نیازمند آزمایشات ژنتیک هستند
هزینه‌های این آزمایشات بعضا تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد
اگرچه نابینایی وضعیتی است که فرد به دلیل عوامل فیزیولوژیکی و عوامل عصبی توانایی ادراک بینایی را ندارد و در طول زندگی با مشکلات زیادی مواجه است اما یکی از بزرگترین عوامل محدود کننده نابینایان نوع رفتار و فرهنگ متعصبانه افراد جامعه است که باعث می‌شود آنها نتوانند زندگی مستقل و ایده‌آلی داشته باشند و در طول زندگی با مشکلات زیادی مواجه شوند.
باتوجه به اینکه نابینایی‌های ژنتیکی و مادرزادی به دلیل مشکلات وراثتی و یا حوادث دوران بارداری نوزاد را دچار اختلالات بینایی می‌کند استفاده از خدمات مشاوره و آزمایش‌های ژنتیک در قبل و بعد ازدواج می‌تواند از تولد نوزادان نابینا جلوگیری کند در همین راستا دکتر علی‌همت محمودنژاد-مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: هزینه آزمایش‌های ژنتیک در خانواده‌های ریسک‌پذیر بسیار بالاست به طوریکه گاها این آزمایشات تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد لذا باید به منظور جلوگیری از تولد نوزادان نابینا وزارت بهداشت و وزارت رفاه هزینه این آزمایش‌ها را به طور کامل پرداخت کند.
این درحالیست که حسین نحوی‌نژاد معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی نیز در این باره با بیان اینکه تنها ۳۰ درصد از مراجعه کنندگان به مشاوره‌ها، نیاز به آزمایش‌های ژنتیک دارند، معتقد است که تا قبل از برنامه ششم انجام مشاوره‌ها اجباری نبود اما در حال حاضر مشاوره‌های ژنتیک به صورت اجباری است که برای افرادی که در خانواده آنها سابقه نابینایی یا کم بینایی وجود دارد طبق قانون رایگان انجام می‌شود و هزینه آن را سازمان بهزیستی و کمیته امداد باید به طور کامل پرداخت می‌کند.
نابسامانی‌های اقتصادی وضعیت آموزش نابینایان را به مخاطره انداخته
سرانه کمک‌های ناچیز بهزیستی به نابینایان
اگرچه فناوری، تکنولوژی و گسترش آن در سراسر دنیا توانسته بخش زیادی از مشکلات دانشجویان نابینا را برطرف کند اما مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران یکی از خواسته‌های اصلی دانشجویان نابینا را تامین رایانه همراه دانست و بیان کرد: نابسامانی اقتصادی ارزی در کشور نابینایان و خانواده آنان را دچار چالش کرده، به طوریکه گران شدن لپ‌تاپ به عنوان یکی از ضروری ترین وسایل مورد نیاز دانش‌پژوهان نابینا، وضعیت آموزشی آنان را به مخاطره انداخته و لازم است سازمان بهزیستی به عنوان متولی امور نابینایان اقدامی جدی و مهم در این راستا انجام دهد.
وی معتقد است: میزان بودجه سرانه کمک‌های سازمان بهزیستی به نابینایان بسیار ناچیز است و به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز آنها نیست، حداکثر مساعدت‌های این سازمان به نابینایان تنها مستمری است که آنهم فقط به تعدادی از نابینایان تعلق می‌گیرد لذا دولت و مجلس باید در ارتقاء بودجه سازمان بهزیستی اهتمام ویژه به کار گیرد.
به گفته محمودنژاد، حدود یک میلیون و ۳۸۰ هزار نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که از این تعداد ۸۰ هزار نفر در مراکز نگهداری به صورت شبانه‌روزی نگهداری می‌شوند و بیش از ۷۰ درصد بودجه سازمان بهزیستی به این افراد تعلق می‌گیرد این درحالیست که تنها ۳۰ درصد از بودجه کل این سازمان صرف معلولان و نابینایان دیگر می‌شود.
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان معتقد است که دانشجویان به لپتاپهای همراه نیاز دارند اما باتوجه به گران بودن قیمت این وسایل سازمان بهزیستی توان تامین آن را برای نابینایان ندارد.
به گفته وی بسیاری از افراد معتقدند که بودجه کم باعث شرایط نامناسب نابینایان شده اما لازم به ذکر است که با وجود همین بودجه کم می‌توان با فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی درست بسیاری از نیازهای نابینایان را تامین کرد بطوریکه سازمان بهزیستی با مشورت با انجمن‌های تخصصی نابینایان و نیروی متخصص می‌تواند اجناس با کیفیت مناسبی را با توجه به نیازهای اصلی برای آنها فراهم کنند.
این درحالیست که معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی در خصوص اختصاص وسایل کمک توانبخشی به نابینایان، گفت: این سازمان به منظور رفاه و تامین زندگی مستقل برای نابینایان در سال حدود ۴۵ هزار قلم وسایل کمک بینایی مانند برجسته‌نگار، نرم افزارها، سخت افزارها، درشت نماها، عینک، وسایل صوتی و شنیداری، لپ‌تاپ و عصاهای خاص نابینایی را برای نابینایان فراهم می‌کند.
نحوی‌نژاد از حدود هزار پشت نوبتی برای دریافت وسایل کمک توانبخشی خبر داد و معتقد است که "در زمینه تامین لپتاپهای همراه برای محصلان نابینا هم خدمات ارائه می‌شود و در این زمینه مشکلی وجود ندارد.
عصای هوشمند؛ مهمترین وسیله مورد نیاز نابینایان
نبود چراغهای قرمز گویا در چهارراه‌ها؛ تضعیف حقوق نابینایان است
عصای سفید هوشمند یکی دیگر از مهمترین وسایل مورد نیاز نابینان است تا آنها بتوانند با استفاده از آن زندگی مستقلی داشته باشند، محمودنژاد در همین راستا معتقد است که عصای سفید هوشمند و تجهیزات کمک توانبخشی برای نابینایان مانند چراغ قرمز عمل کرده و عبور راننده از کنار فرد دارای عصای سفید نه تنها جرم به حساب می‌آید بلکه فرد با مجازات‌های کیفری مواجه می‌شود این درحالیست که رعایت چنین قوانینی در راهنمایی و رانندگی کشور ما به رانندگان آموزش داده نمی‌شود و حتی نبود چراغهای قرمز گویا در چهارراه‌ها در حقیقت نوعی تضعیف حقوق نابینایان به شمار می‌رود.
به گفته وی قیمت عصاهای هوشمند بسیار بالاست و باتوجه به تعداد نابینایان، امکانات و بودجه، بهزیستی نمی‌تواند پاسخگوی تامین این خدمات باشد.
کتاب‌هایی که برای نابینایان "گویا" نیستند
درحالیکه به دلیل کمبود امکانات موانع زیادی بر سر راه تحصیل دانشجویان نابینا قرار دارد، شادکام مشکل اصلی دانشجویان نابینا را نبود رشته‌های هنری و مهندسی دانست و بیان کرد: در دانشگاه‌های ایران تنها رشته‌های علوم انسانی به دانشجویان تدریس می‌شود و دانشگاه‌ها شرایط و تحصیلات مناسبی برای نابینایان فراهم نکرده‌اند تا آنها بتوانند در رشته‌های مورد علاقه خود مشغول به تحصیل باشند.
مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران نیز نسبت به نبود امکانات آموزشی استاندارد برای نابینایان اعتراض دارد و معتقد است که باید کتاب‌های دانشجویان به صورت گویا در اختیار آنها قرار گیرد و یکی از مهمترین مشکلات دانشجویان و دانش‌آموزان نابینا نبود کتاب‌های گویاست لذا سازمان بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و مدیریت کتابخانه‌های کشوری باید به منظور ایجاد رفاه نابینایان و رفع این تبعیض شرایط مطلوبی برای آنها فراهم کنند.
به گفته وی همه نرم افزارهای اندروید باید بتوانند نیاز نابینایان را پشتیبانی کنند در همین راستا نیاز است تا وزارت اطلاعات و فناوری و مهندسین و طراحان، برنامه‌های نرم افزاری را آموزش دهند تا همه نرم افزارهای اندروید بتواند نیازهای نابینایان را هم تامین کند.
نابینایان علی رغم میلشان مجبورند در مدارس استثنایی تحصیل کنند
درحالیکه به نظر میرسد یکی دیگر از مشکلات نابینایان کشور نامناسب بودن وضعیت آموزش و مدارس است، رئیس انجمن حمایت از حقوق معلولان در این زمینه معتقد است که وزارت آموزش و پرورش هنوز زیرساخت‌های لازم را برای آموزش معلولان به خصوص نابینایان را مهیا نکرده و نابینایان مجبورند علی رغم میلشان به دلیل کمبودهایی در مدارس استثنایی تحصیل کنند.
وی ادامه داد: باتوجه به محدود بودن تعداد این مدارس استثنایی بسیاری از آنها برای رفت و آمد دچار مشکلات جدی هستند بطوریکه میانگین فاصله نابینایان با مدارس استثنایی در برخی از نقاط کشور نزدیک به ۶۰ کیلومتر است؛ به عبارت دیگر آنها باید برای دسترسی به اولین مدرسه استثنایی محل زندگی خود مسافتی به اندازه ۶۰ کیلومتر طی کنند لذا اگر امکانات لازم و استاندارد برای نابینایان در مدارس عادی فراهم شود آنها هم می‌توانند در مدارس عادی تحصیل کنند و از این امکانات به راحتی بهره‌مند شوند اما معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی در این زمینه مسئله "عادی‌سازی" و "فرهنگ‌سازی" را یکی دیگر از اهداف این سازمان دانست تا همه دانش‌آموزان نابینا با بهره‌گیری از آموزش‌های مورد نیاز بتوانند مانند دانش‌آموزان دیگر در مدارس عادی تحصیل کنند.
به گفته وی آموزش و پرورش نیز به دنبال این است تا با آموزش‌های تلفیقی و کلاس‌های ضمیمه و یا تربیت نیروی متخصص شرایط را برای نابینایان در مدارس عادی فراهم کند.
کمبود دسترسی‌های مجازی، نشان‌دهنده محرومیت بالای نابینایان ایرانی از فناوری و دانش روز
محمودنژاد عدم دسترسی‌ها یا کمبود دسترسی‌های مجازی را نشان‌دهنده محرومیت بالای نابینایان ایرانی از فناوری و دانش روز دانست و گفت: کتابخانه‌ها، مراکز علمی، سایت‌ها، کانال‌های رایانه‌ای و به طور کلی رسانه‌های کشور باید ارائه خدمات ویژه به نابینایان را جزو وظایف لاینفک خود بدانند این درحالیست که نحوی‌نژاد گفت: کارگروه مطالعاتی نابینایان متشکل از متخصصین و مهندسین در مجتمع رودکی تهران در حال فعالیت هستند تا نابینایان بتوانند در این مجتمع از فضای مجازی، نرم افزارها، کتابها و سایتهای گویا به راحتی استفاده کنند و سعی شده خدمات مورد نیاز دانشجویانی که به اطلاعات روز دنیا نیاز دارند برای آنها فراهم شود.
محمودنژاد در ادامه با بیان اینکه بیش از ۱۲۰ هزار نابینا در ایران زندگی می‌کنند و باید برنامه‌های رسانه‌ها با مطالبه‌گری‌های رسانه‌های مختلف تامین شود، تاکید کرد: باید علاوه بر توجه به مخاطبین نابینا در شبکه‌های مختلف رادیو، "رادیو صدای نابینا" به منظور برگزاری کلاس‌های آموزشی و قرائت کتبها و نوشتارهای نابینایان، اطلاع رسانی دقیق در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و یا گزارش‌های ویژه ورزشی انجام شود چراکه وجود برنامه‌های نابینایی و گسترش آن می‌تواند به نحو شایسته کیفیت زندگی این گروه از افراد جامعه را ارتقاء بخشد.
به گفته عضو شورای عالی توانبخشی وزارت بهداشت، مجلات روزنامه‌ها و رسانه‌ها باید بعد از سالها فعالیت و کوتاهی در حقوق نابینایان به این مسئله پایان دهند و حداقل تیترهای اصلی خود را علیرغم هزینه‌دار بودن به صورت بریل انتشار دهند، همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز موظف است هزینه این اقدام را به عنوان حقوق شهروندی پرداخت نماید و سایتهای مکتوب نیز باید به منظور دسترسی نابینایان به اطلاعات روز دنیا در کنار اخبار خود اخبار صوتی هم منتشر کنند.
این درحالیست که نحوی‌نژاد؛ معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی هم با اشاره به عدم دسترسی نابینایان به رسانه‌ها معتقد است: در قانون جدید اشاره شده که گفتار برخی برنامه‌های صدا و سیما به نحوی باشد که برای نابینایان هم قابل استفاده باشد، البته شورای نظارت قانون باید این موضوع را پیگیری کند و نیازی به آیین‌نامه نیست و در همین زمینه با صدا وسیما مکاتباتی انجام شده تا برنامه‌ها در اختیار نابینایان هم قرار گیرد.
انتقادی از بانک مرکزی
محمود نژاد در ادامه ضمن انتقاد از بانک مرکزی جمهوری اسلامی خاطرنشان کرد: نابینایان باید بتوانند با اطمینان خاطر برای دریافت حداقل‌های خود مانند دریافت یارانه خدمات مورد نیازشان را از این مراکز دریافت کنند این درحالیست که بانک مرکزی هنوز نتوانسته دستگاه ای‌تی‌ام‌های گویای خود را به صورت سراسری در کشور راه‌اندازی کند.
وی که معتقد است چاپ اسکناس‌های برجسته و قابل تشخیص برای نابینایان نه تنها یک ضرورت بلکه حق مسلم آنهاست، درباره دیگر وظایف این بانک نسبت به نابینایان گفت: هر بانک نیاز به باجه وکیل نابینایان دارد تا آنها بتوانند به راحتی و بدون دغدغه فکری حساب بانکی، دسته چک و فعالیت‌های بانکی خود را انجام دهند.
نرخ ۴۰ درصدی «بیکاری» نابینایان و راهکار سازمان استخدامی برای کاهش این معضل
یکی از بزرگترین مسائل آزاردهنده برای نابینایان در حال حاضر وضعیت اشتغال آنهاست که زندگی بسیاری از آنها را با چالش مواجه کرده، محمودنژاد در این زمینه معتقد است: عدم حمایت دولت از کارفرمایانی که معلولان و نابینایان را استخدام می‌کنند، پرداخت نشدن هزینه جبران، عدم کارایی افراد معلول و همچنین عدم اختصاص سهمیه‌های دولتی در راستای اجرای قانون اشتغال معلولان باعث شده تا نرخ بیکاری در بین آنها طبق گفته وزارت کار به ۴۰ درصد برسد که نرخ بیکاری آنها حدود چهار برابر جمعیت عادی جامعه است.
منصور شادکام-قائم مقام انجمن نابینایان، با بیان اینکه نابینایان نسبت به معلولین دیگر بسیار مغفول مانده‌اند به ایسنا گفت: با وجود اینکه افراد نابینا افرادی توانمند هستند اما به دلیل عدم فرهنگ‌سازی مناسب هنوز بسیاری از شرکت‌ها و مسئولان به این افراد اعتماد ندارند و از نیروهای نابینا استفاده نمی‌کنند.
به گفته وی حدود ۶۵ درصد از افراد نابینای عضو انجمن بیکار هستند این درحالیست که حدود پنج هزار دانشجو در کشور مشغول به تحصیل و هزار نفر از آنها دانشجوی کارشناسی ارشد و دکترا هستند.
با این وجود معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی بیان کرد: اکثر نابینایان هنگام مصاحبه استخدامی حقشان ضایع می‌شود اما با توجه به تحولی که امسال سازمان استخدامی کشور ایجاد کرده، در زمان مصاحبه‌ها و آزمون‌های استخدامی نماینده‌ای از سازمان بهزیستی در کنار افراد نابینا حاضر می‌شود تا اجحافی در حق معلولان نشود.
مهارت آموزی؛ راهی برای کاهش بیکاری نابینایان
نحوی‌نژاد "مهارت آموزی" را راهی برای کاهش بیکاری میان نابینایان دانست و گفت: باید افراد نابینا با کسب مهارت‌های هنری به سمت مهارت آموزی حرکت کنند چراکه علیرغم داشتن توانایی و هوش بالای این افراد سهمیه استخدام معلولان بسیار محدود است و باعث شده آنها در زمینه شغلی با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند.
به گفته وی حدود ۵۰ مرکز مهارت‌آموزی خاص نابینایان در کشور راه اندازی شده که کلاس‌ها به صورت تلفیقی در کنار سایر معلولین برگزار می‌شود و سعی شده در این مراکز مهارت‌هایی مانند اپراتوری تلفن، منشی‌گری، فن‌بیان، معلمی و یا صنایع دستی آموزش داده شود. همچنین دوره‌های آموزشی فراگیر ویژه مربیان و کارشناسان مراکز غیر دولتی هم برگزار می‌شود که سعی شده این دوره‌ها سالیانه و به صورت تلفیقی برگزار شود.
نحوی‌نژاد در ادامه با اشاره به راه‌اندازی ۱۳ مرکز آموزشی به منظور توانمندسازی نابینایان گفت: در این مراکز به خانواده‌های دارای کودکان نابینا و افراد نابینا آموزش‌هایی در جهت آمادگی و داشتن زندگی مستقل به آنها ارائه می‌شود که تاکنون ۴۵۰ کودک نابینا و کم بینا از خدمات این مراکز استفاده می‌کنند. همچنین طرحی تحت عنوان "توانمندسازی نابینایان" در شش استان کشور در حال اجراست که با ورود به خانه‌های افراد نابینا آنها را با مراکز توانمندسازی آشنا کرده و به آنها مهارت می‌آموزیم لازم به ذکر است که این طرح از سال دیگر در سراسر کشور راه‌اندازی شده و افراد می‌توانند مهارت‌های شخصی مانند خود مراقبتی، عبور از خیابان و کارهای روزمره خود را آموزش ببینند.
مشکلات نابینایان برای دسترسی به مراکز عمومی
درحالیکه "دسترسی" به عنوان یکی از نیازهای اولیه افراد نابینا به شمار می‌رود اما بسیاری از نابینایان با این مسئله مشکل جدی دارند و محمودنژاد- عضو اصلی هیئت مدیره سازمان جهانی معلولان معتقد است که دسترسی به اماکن عمومی( برون سقفی) مانند پارک‌ها، اماکن و ترابری و یا دسترسی به اماکن خصوصی ساختمانها تحت عنوان دسترسی‌های درون سقفی در کشور ما به فراموشی سپرده شده است به طوریکه امکانات دسترسی نابینایان از تهران به سمت مراکز استان‌ها و روستاها به شدت کاهش یافته و گاها به صفر میرسد.
محمودنژاد به دسترسی‌های درون سقفی هم اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از مشکلات نابینایان در این زمینه، نبود خط بریل یا هشدار دهنده گویاست که نیاز است در ساختمانها و مراکز عمومی قرار گیرد لذا هر نوشته‌ای در هر قسمتی از ساختمانها باید برای نابینایان به صورت خط بریل وجود داشته باشد.
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان ایران بیان کرد: بسیاری از نابینایان به دلیل نبود استاندارد فضاهای عمومی و خصوصی در عبور و مرور دچار مشکلات جدی هستند و به دلیل مناسب نبودن فضاها امکان مراجعه به بانکها، بیمارستانها و یا مراکز رفاهی و خدماتی را ندارند لذا اگر همه افراد جامعه در راستای مسئولیت اجتماعی خود گامی بردارند به طور حتم بسیاری از مشکلات در این زمینه برطرف خواهد شد.
به گفته وی سامانه حمل و نقل و ایاب و ذهاب ویژه معلولان چند سال قبل راه اندازی شد و به همین منظور ۶۰ ون را برای رفاه حال معلولان در اختیار آنها قرار دادند این درحالیست که بعد از گذشت این سالها تعداد ون‌ها پاسخگوی نیازهای این افراد نیست.
محمودنژاد در ادامه با اشاره به موفقیت معلولان در مسابقات پاراآسیایی جاکارتا گفت: موفقیت ورزشکاران پاراآسیایی جاکارتا این روزها نیازمند ضرورت بازنگری ویژه در حقوق، پاداش قهرمانان معلول و غیرمعلول کشور و توسعه زیرساختها به منظور استفاده همگانی معلولان از ورزش را ضروری می‌سازد لذا باید مسئولان نسبت به برابری دستمزد قهرمانان معلول و غیر معلول اقدامی جدی و شایسته انجام دهند.
جایگاه خالی مشاور شهردار در امور معلولان
عضو شورای راهبردی معلولان شهرداری تهران در ادامه خاطرنشان کرد: جایگاه مشاور شهردار در امور معلولان در دوره جدید فعالیت شهرداری تهران بیش از دو سال است که خالی مانده، در دوره گذشته دو نابینا عضو شورای شهر تهران بودند که با این وجود مسائل معلولان به طور جدی پیگیری و عملیاتی می‌شد که اگر در این دوره چند تن از اعضای شورا برای رفاه معلولان گامی بر نمی‌داشتند جای آنان به شدت در حوزه خدمات به معلولان خالی می‌ماند لذا امیدوارم تا شورای شهر تهران به این موضوع واکنش جدی از خود نشان دهد و شهردار تهران، انتصاب مشاور شهردار در امور معلولان را ملزم کند.
کمک هزینه «مسکن» معلولان؛ یک بیستم خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در مناطق محروم تهران
با توجه به وضعیت مستمری محدود افراد دارای معلولیت که بسیاری از آنھا منبع درآمدی ندارند، یافتن خانه‌ای مناسب برای آنها یکی از نیازهای اصلی اما دشوار به شمار می‌رود. نایب رئیس سازمان جهانی معلولان در این زمینه بیان کرد: حدود ۱۲ سال قبل برای ساخت ۲۲۰ واحد مسکونی در شهر هشتگرد کرج از نابینایان هزینه‌ای گرفته شد این درحالیست که بعد از گذشت چندین سال هنوز یک واحد مسکونی به آنها داده نشده است.
وی ضمن اظهار تاسف گفت: تعاونی مسکن بسیار زیادی وجود دارد که هنوز پایان کار آنها اعلام نشده و مسکن‌های معلولان بلاتکلیف مانده است.
محمود نژاد از انوشیروان محسنی بندپی- سرپرست وزارت راه خواست تا با مداخله جدی و مستقیم این موضوع را حل و فصل نماید.
وی افزود: در حالیکه بیش از یک صد هزار خانواده معلولان فاقد مسکن هستند از رییس شورای فرهنگ عمومی می‌خواهم تا روز اسکان معلولان و نیازمندان را به صفحه اصلی تقویم باز گردانند.
به گفته وی، میزان کمک هزینه بهزیستی برای خرید مسکن معلولان در شهر تهران معادل یک بیستم خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در یک منطقه محروم است..
در همین راستا قائم مقام انجمن نابینایان مشکل مسکن نابینایان را مرتبط با وضعیت اشتغال آنها دانست و گفت: تا زمانیکه نابینایان در زمینه اشتغال با مشکل مواجه هستند طبیعی است که رفع مشکلات مسکن از عهده آنها بر نمی‌آید. بسیاری از نابینایان سالهای گذشته عضو مسکن مهر شدند اما به دلیل افزایش قیمت مسکن توان پرداخت قسطهای آن را نداشتند.
شادکام در ادامه با اشاره به ماده ۲۸ آیین‌نامه داخلی مجلس که نابینایان را از کاندیداتوری مجلس محروم کرده افزود: باید این ماده اصلاح شود تا نابینایان هم باتوجه به تکنولوژی و نرم افزارهای پیشرفته بتوانند برای نمایندگی مجلس حضور یابند و مجلس نباید این حق را از نابینایان بگیرد.