سالم خبر : با وجود اینکه رویکردهای عمومی به ویروس HIV ناشی از ترس است و حتی برخی پزشکان نیز خود را از مواجهه با بیماران مبتلا به این ویروس دور نگه می‌دارند، تعدادی دندانپزشک با حضور در خانه خورشید مشکلات دهان و دندان این افراد را درمان می‌کنند و از این وضعیت رضایت دارند.
لیلا ارشد، مدیرعامل این خانه و همراهانش در این مرکز تلاش کرده‌اند با کمک حامیان خانه خورشید و دندانپزشکان، فضایی را برای ارائه خدمات دندانپزشکی آماده کنند تا افرادی که برخی از آن‌ها HIV مثبت هستند نیز بتوانند از این خدمات استفاده کنند. مسئله دندان برای کسانی که از اعتیاد نجات می‌یابند بسیار مهم است. چون دردهای دندان بعد از کنار گذاشتن مواد، امکان بازگشت دوباره به اعتیاد را افزایش می‌دهد.
معتادان به‌دلیل خرابی دندان موقعیت اجتماعی‌شان را از دست می‌دهند
لیلا ارشد، مدیرعامل خانه خورشید در گفت‌وگو با ایرنا پلاس در مورد راه‌اندازی واحد دندانپزشکی این خانه گفت: بیش از دو سال است که سایت دندانپزشکی را راه‌اندازی کرده‌ایم و این کار از آرزوهای ما در ابتدای شروع به کار خانه خورشید بود.
وی افزود: کسانی که مواد مصرف می‌کنند، دهان، دندان، لب سیاه و... دارند و در جوانی دندان‌هایشان را از دست می‌دهند. دندانپزشکی خیلی پرهزینه است و همچنین به‌دلیل اینکه خیلی اوقات این افراد، HIV مثبت و یا در معرض آن هستند، هر دندانپزشکی آن‌ها را معالجه نمی‌کند. به همین دلیل یکی از مهم‌ترین مشکلات زنان، مسئله دندان است و خیلی از موقعیت‌های شغلی را به‌دلیل دندان‌های خراب از دست می‌دهند، چون دندان خراب نشانه‌ای از اعتیاد است.
انگ و قضاوت مانع ارائه خدمات به افراد HIV مثبت است
مدیرعامل خانه خورشید در مورد بازگشت این افراد به جامعه گفت: مسئله‌ای که داشتیم این بود که وقتی یک فرد مصرف مواد را قطع می‌کرد و بعد از آن دوباره مصرف می‌کرد، سوال می‌کردیم که چه شد، می‌گفت از درد دندان مجبور شدم دوباره مصرف کنم؛ یعنی یکی از دلایل بازگشت به اعتیاد درد دندان بود. سال‌های اول ما یک مرکز دندانپزشکی پیدا کردیم و به ما گفت هر کس را می‌خواهید بفرستید، آزمایش بدهد و بعد معرفی کنید، انگ و قضاوت مانع ارائه خدمات برای این افراد بود و این بیماران باید دروغ می‌گفتند تا بتوانند درمان شوند. ما با تأسیس دندانپزشکی به یکی از آروزهای‌مان برای حل این مشکل رسیدیم.
ترس از ویروس HIV در جامعه وجود دارد
ارشد درباره ارتباط با دندانپزشکان و راه‌اندازی مرکز با توجه به نگاه‌های موجود به بیماری‌های مثل HIV گفت: هنوز برخی از دندانپزشکان ما با وجود اینکه بسیار در این حوزه کار کرده‌اند، می‌گویند به خانواده‌های‌مان نگفته ایم که با این بیماران کار می‌کنیم و هنوز می‌ترسیم، بنابراین سعی می‌کنیم به خانواده نگوییم. به‌دلیل اینکه نهاد مدنی هستیم افراد داوطلبانه با ما همکاری می‌کنند.
HIV در ایران همیشه خط قرمز است
رضا بیات موحد، دندانپزشک و مسئول نیکوکاری انجمن دندانپزشکی ایران در گفت‌وگو با ایرناپلاس در مورد مواجهه با بیماران HIV گفت: از حدود سه سال پیش برخی از همکاران‌مان در مرکز دورافتاده‌ای در نعمت‌آباد کار دندانپزشکی برای بیماران HIV انجام می‌دادند که صرفا کشیدن دندان بود. چند مرکز خیریه در این حوزه داریم ولی این کار وظیفه دولت است. با دولت وارد مذاکره شدیم که مرکز را تجهیز کنیم و با توجه به بوروکراسی اداری با مشکل مواجه شدیم و به نتیجه نرسید. اتفاقی با خانه خورشید آشنا شدیم و به این مرکز آمدیم.
وی افزود: HIV مثل بقیه دنیا در ایران هم هست، اما همیشه خط قرمز بود و اطلاعات دقیقی در مورد آن در جامعه نبود. در پروتکل یک دندانپزشک همه بیماران به مثابه بیمار مبتلا به ویروس در نظر گرفته می‌شوند و به همین دلیل، وسایل یک‌بار مصرف برای هر بیمار به‌صورت جداگانه استفاده می‌شود. برای همه بیماران شرایط را رعایت می‌کنیم ولی بیمارانی که اینجا هستند ثابت شده که HIV دارند. در نتیجه مواجهه با آن‌ها مشکل است، به‌دلیل اینکه معمولا همراه بیماری‌های جسمی، بیماری‌های روحی و روانی هم دارند.
نسبت به بیماران HIV مثبت، تابو وجود دارد
این دندانپزشک خانه خورشید در مورد رفتار برخی پزشکان و ممانعت از درمان بیماران HIV مثبت گفت: در بین همکاران ما هستند کسانی که این بیماران را درمان نمی‌کنند، ولی یا آگاهی کامل نسبت به این ویروس ندارند یا تابوی این ویروس، هنوز در ذهنیت‌شان هست.
وی در مورد اندیشیدن به تمهیداتی برای رفع مشکل افزود: باید این مسئله را جا بیندازیم که دندانپزشکی کار پرخطری است ولی با تمهیداتی می‌شود از این وضعیت خطرناک گذشت و مشکلی به‌وجود نیاید. از وسایل استریل شده و بسته‌بندی شده استفاده می‌کنیم، از چند دستکش، ماسک و کلاه استفاده می‌کنیم، با احتیاط و آرامش بیشتری کار می‌کنیم. .HIV تنها خطری نیست که ما را تهدید می‌کند. هپاتیت مشکل بیشتری دارد و بیرون از بدن، زمان بیشتری می‌تواند زنده بماند. در پروتکل‌های جدید، دندانپزشک‌ها مستقیم با بیمار مواجه نیستند و به همین دلیل امنیت بیشتری دارند.
انگیزه دندانپزشکان این مرکز، تنها مهربانی به همنوع است
بیات در مورد انگیزه کار در این مرکز برای دندانپزشکان این مرکز گفت: هر کسی در دنیا قرار است نقشی بازی کند و اجباری برای بازی کردن این نقش ندارد. افرادی که اینجا می‌آیند تنها انگیزه مهربانی به همنوع دارند و این مهربانی در ذات این افراد است. کار کردن با این افراد مشکل است و میانگین سنی افرادی که با ما در مراکز خیریه کار می‌کنیم، زیر 40 سال است.
وی افزود: اعتقادات افراد نقش موثری دارد. همیشه جمله‌ای که از پیامبر نقل می‌کنند را می‌گویم که وقتی عطا می‌کنید، می‌ستانید و وقتی می‌بخشید، بخشیده می‌شوید. مردم در این جنگ و جدالی که در زندگی دارند، بهتر است بخشنده باشند تا بازتاب آن را ببینند. کار کردن در این مرکز برای کسی که جوان است، واقعا ریسک است و غیر از فداکاری معنای دیگری ندارد.
اگر اصول ایمنی رعایت شود مشکلی برای درمان بیماران وجود ندارد
ملینا دستوریان، دندانپزشک و از همکاران خانه خورشید در گفت‌وگو با ایرناپلاس در مورد مواجهه با بیماران HIV گفت: نزدیک به دو سال در خانه خورشید با این بیماران کار کرده‌ام، در مطب شخصی چنین موردی نداشتیم. اگر اصول ایمنی رعایت شود، مشکلی برای درمان این بیماران وجود ندارد.
وی در مورد انگیزه‌های خود برای درمان این بیماری با وجود ممانعت برخی پزشکان برای مواجهه با این مبتلایان به این ویروس گفت: هر کس در زندگی سهمی در قبال دیگران و دنیای اطراف دارد. امکان چنین موقعیتی اینجا بود که ماهانه یک یا دو بار برای درمان بیماران مراجعه کنم. یک نیت خیرخواهانه در ذهن هر فردی است که در خانه خورشید شرایط برای انجام کار فراهم است.
از دوران دانشجویی با بیماران HIV مثبت مواجه بودم
سودابه عظیمی، دندانپزشک و از همکاران خانه خورشید در گفت‌وگو با ایرناپلاس در مورد مواجهه با بیماران HIV مثبت گفت: از دوران دانشجویی با بیماران HIV مثبت مواجه شدم؛ حدود بیست سال قبل که تازه در جامعه این ویروس شناخته شده بود و در مورد آن تحقیق می‌شد. در خارج از کشور که درس می‌خواندم، دانشگاه دوره آموزشی برای ما گذاشت که چگونه می‌توان با این بیماران برخورد و آن‌ها را درمان کرد و چه کارهایی برای ایمنی خودمان و مریض باید انجام دهیم.
وی افزود: برای کار کردن در خانه خورشید دوره‌ای گذراندیم و پزشکان متخصص عفونی با ما صحبت کردند و راهکارهای جدید را در اختیارمان گذاشتند که به چه نحو هم خودمان را و هم مریض را محافظت کنیم.
این باور وجود ندارد که می‌توان از انتقال این بیماری جلوگیری کرد
عظیمی در مورد انگیزه کار کردن با این بیماران گفت: وقتی دوره‌های آشنایی با بیماران HIV مثبت، درمان و محافظت از خودمان و بیمار را می‌گذراندیم، 50 نفر بودیم. اما وقتی به مرحله عمل رسید، خیلی از همکاران‌مان، خود را کنار کشیدند. ممانعت پزشکان از انجام درمان برای این بیماران به نظرم به‌دلیل ضعف آشنایی کامل با چگونگی پیشگیری و درمان این بیماران است و باور نمی‌کنند که می‌شود از این بیماری جلوگیری کرد.
وی افزود: به‌دلیل علاقه خودم به انسان‌ها و اینکه دوست دارم به افرادی که ضعیف‌تر هستند و بیماری ناشناخته دارند که مثل تابو است، کمک کنم، برای این بیماران کار می‌کنم تا به دیگران هم نشان دهم که می‌توان با این بیماران مواجه شد، به آن‌ها سلامتی داد و هیچ‌گونه ترسی از آن‌ها نداشت.
4 سال با بیماران HIV مثبت کار می‌کنم و مشکلی برای این کار وجود ندارد
محمدابراهیم ذاکر، دندانپزشک در گفت‌وگو با ایرناپلاس در مورد نوع مواجهه با بیماران HIV مثبت گفت: حدود دو سال با خانه خورشید آشنایی دارم و با این مرکز کار می‌کنم ولی از سال 1393 در یک درمانگاه ویژه بیماران HIV مثبت کار کردم و به دلایلی با آن مرکز قطع همکاری کردم و با خانه خورشید همکاری کردم. حدود چهار سال است که با این بیماران آشنا هستم و برای آن‌ها کار می‌کنم.
وی در مورد شرایط برخورد با بیماران مبتلا به ویروس HIV گفت: امکانات کامل را برای درمان استفاده می‌کنیم. هر سه تا چهار ماه آزمایش خون می‌دهم. شرایط اجتماعی‌ام مثل بقیه است و توانستم چهار سال خودم را محافظت کردم. پس افراد دیگر هم می‌توانند در این زمینه وارد شوند و مشکلی نداشته باشند.
باید در مورد این ویروس آموزش‌های عمومی بسیاری به افراد داده شود
این دندانپزشک گفت: کار دندانپزشکی بسیار ظریف و به‌شدت خطرناک است که هم نیروی بدنی و هم نیروی فکری نیازمند است. دندانپزشک با وسایل ابزار و ظریف و همچنین تیز سر و کار دارد که زمینه را برای انتقال HIV فراهم می‌کند. رسانه‌ها نقش مهمی دارند تا افکار عمومی را نسبت به حقایق در مورد بیماران مبتلا به ایدز آگاه کرده و از بزرگنمایی‌ها بپرهیزند.
وی گفت: باید از کودکی در مدرسه، نهادهای آموزشی و... در مورد HIV آموزش داده شود. من از رسانه‌ها می‌خواهم با نگاه تخصصی به بیماری‌های عفونی، به‌ویژه ایدز و هپاتیت بپردازند. به‌ویژه هپاتیت C که خیلی خطرناک است و اکثر افرادی که معتاد هستند و من برای آن‌ها کار می‌کردم، درگیر هر دو بیماری بودند.