سالم خبر: این روزها آشفتگی فراوانی بر بازار داروی کشور سایه افکنده است. فعالان این حوزه معتقدند در شرایطی که باید هر چه سریع تر برای رفع مشکلات بخش استراتژیک دارو تدابیر ویژه و سریع تری اندیشیده شود، اما بین وعده ها و صحبت های مسوولان با آنچه در واقعیت رخ می دهد قرابتی وجود ندارد. تامین کنندگان دارو علاوه بر انتقاداتی جدی ای که از دیرباز به روش قیمت گذاری دارو در کشور داشته اند، و در کنار مشکلات کمبود نقدینگی که دو سه سالی است آنها را تحت فشار قرار داده است، امروز با مشکلات تامین ارز و گشایش اعتبار هم مواجه هستند. آنها بروز برخی از این مشکلات را متوجه نحوه مدیریت مسوولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو می دانند و هر روز تیغ انتقاداتشان تندتر می شود.

عباس کبریایی‌زاده عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی، در نشست هم اندیشی برای رفع مشکلات صنعت دارو در این باره گفت گفت: مشکلات امروز کشور و از جمله حوزه دارو تنها با اتخاذ تدابیر مدیریتی مناسب قابل حل است. امروز در سازمان غذا و دارو میز خفت به اسم میز خدمت گذاشته می‌شود در حالی که این سیستم در شرایط کنونی نباید بدین حد دیوانسالار باشد و این نشان از نبود آرایش جنگی و دفاعی برای مقابله با دوره بحرانی پیش رو است.

وی افزود: در حال حاضر سرعت رسیدگی به امور و انجام کارها بسیار طولانی شده است، برای مثال در گذشته اگر گشایش اعتبار در زمانی حدود دو ماه امکان پذیر بود اما امروز تا شش ماه هم به طول می انجامد و این وظیفه مسوولان سازمان است که این زمان را به کمترین میزان تقلیل دهند.

کبریایی زاده گفت: باید اعتراف کرد مجموعه سازمان غذا و دارو و مسوولان آن، از پس سیاسیون های فاسد در نظام ارزی کشور بر نمی آیند، سیاسیون های فاسدی که به بدترین شکل به ارز مملکت خیانت کردند، به راحتی ارز در اختیار بخش دارو قرار نمی دهند. بنابراین مسوولان سازمان غذا و دارو نیاز به یارانی دارند که آنها را در اداره و مدیریت زنجیره تامین دارو را حمایت و یاری کنند.

وی با بیان اینکه در شرایط بحرانی و بروز کمبود یک دارو به جای رسیدگی و رفع مشکل تولیدکننده مربوطه فوری به شرکت های هندی متوسل می شویم در حالی که این روش خوبی برای رفع و حل مسئله نیست، افزود: این قبیل مشکلات با تعامل مستقیم صنعتگران با مسوولان وزارتخانه حل می شود. در این صورت مدیران عامل شرکت های تولیدکننده دارو حداقل می توانند مشکلات مرتبط با سازمان غذا و داروی خود را در کمترین زمان پیگیری و مرتفع کنند. قانون اجازه انجام بسیاری از این امور را به مسوولان سازمان داده است.

این عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی تاکید کرد: به دلیل سوءمدیریت در حوزه دارو، بسیاری از مدیران شرکت های تولیدکننده دارو تا امروز مجبور به تعدیل نیرو شده اند؛ در حالی که اگر به آنها اعتماد شود می توانند 97 درصد مشکلات دارویی کشور را حل کنند. بسیاری از کسانی که در حوزه دارو به وزیر بهداشت مشاوره می دهند در واقع این صنعت و توانمندی ملی را به قعر چاه می فرستند و این در تاریخ با بدنامی ثبت خواهد شد.

وی افزود: در حال حاضر ارز بخش دارو تنها بر روی کاغذ تامین شده است. من اطمینان دارم از 150 میلیون دلاری که ادعا شده در اختیار صنعت دارو قرار گرفته حتی نصف آن هم تامین نشده است.

چون هنوز نمرده ایم به داد ما نمی رسند

مهدی پیرصالحی مدیرعامل شرکت کارخانجات داروپخش هم در این نشست با انتقاد از نحوه قیمت گذاری دارو در کشورگفت: دو سال است که به ما نقدینگی نمی دهند و قیمت گذاری درستی برای فراورده هایمان نمی کنند. ما مانند مریضی هستیم که مدام داد می زنیم در حال مرگ هستیم اما چون هنوز نمرده ایم به داد ما نمی رسند. شرایط صنعت به جایی رسیده که داد همه در آمده و اگر این صنعت زمین بخورد افتخار تامین 97 درصد از نیاز دارویی کشور توسط تولید داخل هم از دست خواهد رفت. 

وی افزود: خطاب به کسامی که ادعا می کنند افزایش 9 درصدی قیمت دارو کافی است باید توجه داشته باشند به علت قیمت گذاری پایین تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی نمی توانند تولیدکنند و براحتی همین داروهای ساده در بازار دچار کمبود می شوند. لوازم بسته بندی و جانبی تولید دارو امروز با افزایش قیمت های 200 تا 400 درصدی مواجه هستند.

پیرصالحی گفت: پیشنهاد می‌کنم همین امروز سندیکا تصمیم بگیرد که خودش تعیین‌کننده قیمت دارو باشد زیرا سازمان غذا و دارو با آنکه تلاش خود را کرده است اما بیش ازین از عهده اش بر نمی آید.

وی تاکید کرد: این داروها دچار کمبود کشوری هستند اما باز مسوولان حاضر نیستند در قیمت گذاری ها تجدید نظر کنند تا تولیدکننده بتواند ان را تامین کند. برای مثال تولید یک دارو 67 هزار تومان هزینه دارد اما قیمت 35 هزار تومانی برای آن درنظر گرفته شده است.

معترضان امروز، مقصران دیروز

در واکنش به این اظهارات کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو به سالم خبر گفت: بسیاری از کسانی که امروز در کسوت تولیدکننده به روند قیمت گذاری دارو معترض اند خود زمانی در سازمان غذا و دارو سمت های مدیریتی داشته اند و مکانیسم های قیمت گذاری در زمان آنها به مراتب پیچیده تر و سخت تر بود؛ ضمن آنکه خود در تدوین ضوابط قیمت دارو نقش داشته اند.

وی افزود: هر گروهی بر اساس منافع و از زاویه دید خود صحبت می کند. اما امکان اینکه بخواهیم همزمان هم خواسته های مردم و هم زنجیره تامین کننده دارو را از نظر قیمت پاسخ دهیم وجود ندارد. باید توجه داشته باشیم که قصد تحریم کنندگان کشور این است کشور ما با مشکل مواجه شود اما ما امیدواریم به سبب رفتارهای دوستان داخلی به این مشکلات دامن زده نشود.

سخنگوی سازمان غذا و دارو تاکید کرد: هر کسی که فعالیت اقتصادی انجام می دهد، چه در بخش تولید و چه در بخش بازرگانی و واردات، لزوما برای انجام کار خیر به آن نمی پردازد و برای کسب سود تلاش می کند. بنابراین منطقی است که آنها برای قیمت گذاری بالاتر محصولاتشان تلاش کنند. ما هم در مجموعه دولت به خاطر مردم از بنگاه های اقتصادی حمایت می کنیم، اما معتقدیم قیمت گذاری انجام شده در کمیسیون قیمت ها منطقی و در نقطه اعتدالی خود قرار دارد و بیشتر یا کمتر از آن در این شرایط مقدور نیست. 

وی افزود: در حال حاضر قیمت گذاری آرام آرام از مسیر مبتنی بر هزینه به سمت تعیین قیمت بر اساس میانگین قیمت دارو در کشورهای مشابه و هم ارز حرکت می کند زیرا مکانیسم اقتصادی تری است. تولید کنندگان ما بر اساس این مکانیسم می توانند برآورد کنند که قیمت تمام شده فراورده های دارویی شان چقدر با کشورهای هم ارز ما تفاوت دارد.

جهانپور گفت: وقتی برای پاسخگویی به نیاز دارویی کشور ارز دولتی در اختیار تامین کنندگان آن قرار می گیرد، نمی توانند انتظار داشته باشند تا قیمت ها بر اساس ضوابط قیمت گذاری در بازار عرضه و تقاضا تعیین شود. وقتی دارویی در ایران تولید می شود قیمت آن هم بر اساس قدرت خرید در ایران تعیین می شود.
 
جهانپور در باره مشکلات مربوط به ترخیص ارز شرکت های دارویی توضیح داد: عرضه ارز به طور مستقیم در اختیار سازمان غذا و دارو نیست هرچند پیگیری های مکرر و شبانه روزی ما منجر به تخصیص ارز بیشتر برای بخش دارو شده است اما رفع مشکلاتی که در روند ترخیص ارز، گشایش اعتبار و غیره وجود دارد مربوط به بانک مرکزی و بانک های عامل و خارج از محدوده اختیارات ماست. با این حال ما در مجموعه وزرات بهداشت و سازمان غذا و دارو تمام تلاش خود را بکار بسته ایم که این روند تسریع شود.

وی در توضیح چرایی قرار گرفتن میز خدمت در سازمان غذا و دارو هم گفت: میز خدمت دستور مستقیم رییس جمهور است و تاکید قانونی بر روی آن وجود دارد. به علاوه آنکه این مسئله که همه مدیران عاملان چند هزار شرکت زیر مجموعه سازمان غذا و دارو، از جمله شرکت های دارویی، آرایشی بهداشتی، غذایی و غیره بخواهند برای رفع مشکلات شرکت خود به طور مستقیم با ریاست سازمان یا مدیران قسمت های مختلف دیدار کنند، در دنیای جدید پذیرفته شدنی نیست.