وحیدمحلاتی، دبیر انجمن شرکت‌های پخش در گفت وگو با سالم‌خبر:
تداوم نامعلوم تخصیص ارز دو میلیارد دلاری به صنعت دارو در سال جاری
18 فروردين 1404 ساعت 13:35
سالم‌خبر: یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت داروسازی در ایران در سال جاری مسئله تخصیص ارز است. سیاست‌های ارزی دولت، تاثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده دارو و توان رقابت‌پذیری شرکت‌های دارویی دارد. در سال‌های اخیر، تغییرات مکرر در نرخ ارز و عدم شفافیت در تخصیص ارز، باعث ایجاد نااطمینانی و بی‌ثباتی در این صنعت شده است.
سالم‌خبر: یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت داروسازی در ایران در سال جاری مسئله تخصیص ارز است. سیاست‌های ارزی دولت، تاثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده دارو و توان رقابت‌پذیری شرکت‌های دارویی دارد. در سال‌های اخیر، تغییرات مکرر در نرخ ارز و عدم شفافیت در تخصیص ارز، باعث ایجاد نااطمینانی و بی‌ثباتی در این صنعت شده است.
به گزارش سالم‌خبر؛ علاوه بر این، فرسودگی خطوط تولید و عدم سرمایه‌گذاری کافی در تحقیق و توسعه، از دیگر چالش‌های مهم این صنعت به شمار می‌رود. بسیاری از شرکت‌های دارویی در ایران، از فناوری‌های قدیمی استفاده می‌کنند و توانایی رقابت با شرکت‌های بین‌المللی را ندارند. این مسئله، باعث کاهش کیفیت محصولات و افزایش هزینه‌های تولید می‌شود.
تحریم‌های بین‌المللی نیز تاثیر قابل توجهی بر داروسازی در ایران داشته است. تحریم‌ها، دسترسی شرکت‌های دارویی به مواد اولیه و تجهیزات را محدود کرده و باعث افزایش هزینه‌های واردات شده است. علاوه بر این، تحریم‌ها، امکان انتقال فناوری و دانش فنی به ایران را نیز محدود کرده است.
وحید محلاتی، دبیر انجمن شرکت‌های پخش در گفت‌وگو با سالم‌خبر درباره بررسی دقیق‌تر چالش‌ها و فرصت‌های صنعت داروسازی ایران با اشاره به اهمیت تخصیص ارز برای تأمین دارو، گفت: «در سال 1403، حدود ۲ میلیارد دلار ارز به این منظور اختصاص یافت که تقریباً معادل سال‌های گذشته است. اما با وجود این، مشخص نیست که آیا این روند در سال جاری نیز ادامه خواهد یافت یا خیر. اگرچه قانون بودجه تداوم این میزان تخصیص را پیش‌بینی کرده، اما تحقق آن هنوز قطعی نیست.»
وی در ادامه، به موضوع نرخ ارز و تأثیر آن بر صنعت داروسازی پرداخت و افزود: «مهم‌تر از میزان ارز، نرخ آن است. در حال حاضر، بحث بر سر ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی و ارز توافقی است. اما سوال اصلی این است که چه میزان ارز با چه نرخی و از چه منبعی در دسترس خواهد بود. این سوالی است که حتی دولت نیز در حال حاضر نمی‌تواند پاسخ دقیقی به آن بدهد.»
دبیر انجمن شرکت‌های پخش در پاسخ به این سوال که آیا در سال‌های اخیر، روند تخصیص ارز به صنعت دارو صعودی، نزولی یا ثابت بوده است، گفت: «میزان تخصیص ارز تقریباً ثابت بوده و در حدود ۲ میلیارد دلار در سال بوده است.»
محلاتی همچنین درباره فرسودگی خطوط تولید در صنعت داروسازی، اظهار داشت: «بسیاری از خطوط تولید ما قدیمی هستند و تجهیزات آن‌ها مربوط به دهه‌های [۱۳۷۰] و [۱۳۸۰] است. از حدود ۵ سال پیش، سرمایه‌گذاری چندانی در نوسازی و خرید تجهیزات جدید صورت نگرفته است. این در حالی است که با تغییر نرخ ارز و افزایش هزینه‌ها، نوسازی خطوط تولید دشوارتر شده است. اگرچه دولت در سال گذشته مصوبه‌ای برای ارائه ارز ترجیحی به منظور خرید تجهیزات داشت، اما این مصوبه به طور کامل اجرایی نشد. امسال نیز طرح مشابهی مطرح شده، اما به دلیل حجم بالای سرمایه‌گذاری مورد نیاز، بسیاری از کارخانه‌ها قادر به استفاده از آن نخواهند بود.»
وی در مورد مهم‌ترین چالش‌های پیش روی صنعت داروسازی در سال 1404 گفت:« ارز، نقدینگی و شرایط کلی اقتصاد کشور، کماکان مهم‌ترین چالش‌ها هستند. علاوه بر این، باید به این نکته توجه داشت که آیا صنایع بالادستی و پایین‌دستی، از جمله صنایع تولیدکننده مواد اولیه و بسته‌بندی، قادر به تأمین به موقع و کافی نیازهای صنعت دارو خواهند بود یا خیر. به طور کلی، چالش‌های صنعت داروسازی، بازتابی از چالش‌های عمومی اقتصاد کشور است و مسائلی مانند نرخ برق، گازوئیل و قطعی برق نیز بر این صنعت تأثیرگذار هستند.»
با توجه به اهمیت موضوع قطعی برق، از محلاتی پرسیدیم که آیا این مسئله باعث تعطیلی یا اختلال در تولید دارو شده است. وی در پاسخ گفت: «در برخی موارد، شهرک‌های صنعتی توانسته‌اند با جدا کردن زون دارویی، از قطعی برق جلوگیری کنند. اما بسیاری از کارخانه‌ها نیز با این مشکل مواجه شده‌اند.»
محلاتی در پاسخ به این سوال که آیا صنعت داروسازی ایران از تاب‌آوری لازم برای مقابله با این چالش‌ها برخوردار است و آیا انتظار می‌رود که در سال پیش رو، تعدادی از واحدها تعطیل شوند. وی در پاسخ گفت: «تاب‌آوری صنعت داروسازی، به تاب‌آوری کلی اقتصاد کشور وابسته است. صنایع مختلف به یکدیگر متصل هستند و از یکدیگر تغذیه می‌کنند. اگر صنایع بالادستی و پایین‌دستی تاب‌آوری داشته باشند، صنعت دارو نیز می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. در غیر این صورت، با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.»
به طور کلی داروسازی ایران، در آستانه یک دوراهی قرار دارد. از یک سو، چالش‌های اقتصادی، تحریم‌ها و محدودیت‌های داخلی، این صنعت را تحت فشار قرار داده‌اند. از سوی دیگر، نیاز روزافزون جامعه به دارو، پتانسیل‌های داخلی و فرصت‌های صادراتی، امکان رشد و توسعه را فراهم کرده‌اند. انتخاب مسیر درست، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سیاست‌گذاری هوشمندانه و همکاری نزدیک بین دولت، صنعت و دانشگاه است.
آنچه از این گفتگو با دکتر محلاتی برمی‌آید، ضرورت ایجاد یک استراتژی جامع و بلندمدت برای صنعت داروسازی است. این استراتژی، باید شامل اقداماتی برای تسهیل دسترسی به ارز، نوسازی خطوط تولید، حمایت از تحقیق و توسعه و رفع موانع صادرات باشد. علاوه بر این، باید به توسعه نیروی انسانی متخصص و آموزش‌دیده نیز توجه ویژه‌ای شود.
صنعت دارو، نه تنها یک منبع درآمد، بلکه یک رکن اساسی از امنیت ملی و سلامت عمومی است. سرمایه‌گذاری در این صنعت، سرمایه‌گذاری در سلامت و رفاه جامعه است. دولت باید با ایجاد یک محیط کسب‌وکار مساعد و ارائه حمایت‌های لازم، زمینه را برای رشد و توسعه این صنعت فراهم کند.
در نهایت، آینده داروسازی ایران، به تصمیماتی بستگی دارد که امروز گرفته می‌شوند. با اتخاذ سیاست‌های درست و همکاری نزدیک بین همه ذینفعان، می‌توان این صنعت را به یک قطب قدرتمند در منطقه تبدیل کرد و نیازهای دارویی کشور را به طور کامل تأمین کرد. این گزارش، تلاشی بود برای روشن کردن زوایای مختلف این موضوع و ارائه تصویری واقع‌بینانه از چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو. امید است که این گزارش، بتواند به تصمیم‌گیران و فعالان این صنعت، در اتخاذ تصمیمات آگاهانه و موثر کمک کند.
کد مطلب: 18470