سازمان غذا و دارو محدودیتهای دسترسی بیماران دیابتی به انسولینهای برند را رفع کند
سالمخبر: متخصصان و انجمنهای دیابتی در حالی از سازمان غذا و دارو خواستار رفع محدودیتها و تسهیل دسترسی به داروهای برند اصلی شدهاند که در مقابل، برخی چهرههای شاخص قرارگاه دارویی بر لوکس بودن انسولینهای قلمی تأکید کرده و هنوز انسولینهای ویال را برای بیماران توصیه میکنند.
مشکلات دسترسی به داروهای برند اصلی انسولین
سعید کلباسی، رئیس انجمن دیابت ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به مشکلات متعدد دسترسی به داروهای دیابت در کشور، اظهار داشت: «تحریمها دسترسی ما را به داروهای روز دنیا در حوزه دیابت محدود کرده است.»
تحریمها و بحرانهای اقتصادی موجب شدهاند که داروهای برند اصلی انسولین، که پیشتر در بازار ایران بهراحتی در دسترس بودند، حالا به یک کالای کمیاب تبدیل شوند. این مسئله برای بیماران دیابتی، که برای کنترل قند خون خود نیاز مبرم به این داروها دارند، مشکلات جدی ایجاد کرده است.
یکی از مشکلات اساسی در این زمینه، تولید انسولینهای بایوسیمیلار در ایران است. این انسولینها مشابه برندهای اصلی هستند، اما در برخی موارد به ویژه برای بیماران دیابتی نوع 1، ممکن است اثرگذاری مطلوب نداشته باشند. این موضوع به ویژه برای کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت نوع 1، که نیاز به کنترل دقیقتر قند خون دارند، چالشساز است.
کلباسی توضیح میدهد که این تغییر دارویی بهویژه برای بیماران خردسال زمان زیادی نیاز دارد تا اثرات مطلوب حاصل شود، و در بسیاری از موارد ممکن است به نوسانات شدید قند خون منجر شود.
کلباسی میگوید: «برای برخی از بیماران دیابتی، بهویژه افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند، مصرف انسولینهای برند اصلی ضروری است.»
وی اشاره میکند که اگرچه داروهای بایوسیمیلار میتوانند جایگزین انسولینهای اصلی شوند، اما در بسیاری از موارد نمیتوانند همان تأثیرگذاری و کنترل قند خون را فراهم کنند.
در این میان، یکی از مشکلاتی که بر سر راه واردات انسولینهای برند اصلی قرار دارد، محدودیتهای وارداتی و مشکلات اقتصادی کشور است. به دلیل تحریمها و بحرانهای مالی، واردات داروها به ویژه داروهای خاص مانند انسولینهای قلمی که هزینه بالاتری دارند، با مشکلات فراوانی مواجه است. این در حالی است که کلباسی و سایر متخصصان از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو خواستهاند که محدودیتها برای واردات این داروها کاهش یابد و شرکتهای تولیدکننده خارجی بتوانند داروهای خود را بهراحتی وارد بازار ایران کنند.
انسولینهای قلمی و ویال: تفاوتها و چالشها
یکی از چالشهای مهم دیگر در حوزه درمان دیابت، اختلاف نظرها درباره استفاده از انسولینهای قلمی و ویال است. انسولینهای قلمی، به دلیل کاربری راحتتر و دقت بیشتر در تزریق، نسبت به انسولینهای ویال محبوبیت بیشتری دارند. این انسولینها بهویژه برای بیماران دیابتی که نیاز به تزریقهای مکرر دارند، مناسبتر هستند. در مقابل، انسولینهای ویال با وجود اینکه ارزانتر از قلمیها هستند، به دلیل نیاز به تزریقهای دقیقتر و استفاده از سرنگهای خاص، برای بیماران مطلوب نیستند.
برخی از مسئولان و کارشناسان، همچنان بر استفاده از انسولینهای ویال تأکید دارند و آنها را گزینهای مقرون به صرفهتر میدانند. این در حالی است که بسیاری از بیماران دیابتی بهویژه در مناطق دورافتاده، بهدلیل نداشتن دسترسی به امکانات پزشکی مناسب، نمیتوانند بهطور صحیح از انسولینهای ویال استفاده کنند و نیاز به انسولینهای قلمی دارند. این تفاوتها در اولویتهای درمانی بین متخصصان و مسئولان، باعث شده که بیماران دیابتی بهطور نامنظم و ناعادلانه از داروهای ضروری خود استفاده کنند.
تأثیرات نوسانات دارویی بر بیماران
یکی از مسائل جدی در زمینه دسترسی به داروهای دیابت، نوسانات شدید در قیمتها و توزیع داروها است. افزایش ناگهانی قیمت داروهای دیابت، بهویژه انسولین، موجب شده است که بسیاری از بیماران نتوانند داروهای مورد نیاز خود را تأمین کنند. این مسئله باعث شده است که بعضی از بیماران برای مدت طولانی از داروهای خود استفاده نکرده و به دنبال داروهای جایگزین باشند که ممکن است اثرگذاری کمتری داشته باشند.
کلباسی به این موضوع اشاره میکند که عدم دسترسی به داروهای برند اصلی و تغییرات در تأمین انسولینها، موجب افزایش نوسانات قند خون در بیماران میشود. این نوسانات میتواند منجر به عوارض جدی مانند آسیب به کلیهها، عروق، چشمها و اعصاب شود. از این رو، تأکید بر دسترسی به داروهای با کیفیت و برند اصلی امری ضروری است.
پیشنهادات انجمن دیابت برای حل مشکلات
کلباسی و سایر متخصصان دیابت، بهویژه در انجمن دیابت ایران، برای رفع مشکلات موجود، چندین پیشنهاد ارائه دادهاند. یکی از این پیشنهادات، تشکیل کمیتهای مشورتی است که شامل اساتید دانشگاهها، انجمن دیابت ایران و تولیدکنندگان داخلی دارو باشد. این کمیته میتواند بهطور ماهانه با همکاری سازمان غذا و دارو، مسائل و مشکلات مربوط به تأمین داروهای دیابتی را بررسی کرده و راهکارهایی برای حل آنها پیدا کند. این اقدام میتواند از بروز مشکلاتی مانند خرید داروهای با قیمتهای چندبرابری جلوگیری کرده و باعث اطمینان بیماران از کیفیت داروها شود.
همچنین کلباسی تأکید میکند که برای پیشگیری از بروز عوارض ناشی از بیماری دیابت، باید هزینههای واردات و تولید داروهای برند اصلی بهطور مؤثر مدیریت شود. وی میگوید: «هزینههای هنگفتی که در صورت عدم پیشگیری از عوارض دیابت بر دوش وزارت بهداشت و بیمهها قرار میگیرد، بسیار بیشتر از هزینه حمایت از واردات و تولید این داروها است.»
محدودیتهای موجود در تأمین داروهای دیابت، بهویژه انسولینهای برند اصلی، یکی از مسائل جدی است که نیاز به توجه فوری و اقدامهای لازم دارد. در حالی که برخی بر استفاده از انسولینهای ویال تأکید دارند، متخصصان و انجمنهای دیابتی بر ضرورت دسترسی به داروهای قلمی و برند اصلی تأکید میکنند. با توجه به مشکلات موجود در تأمین دارو و نوسانات قیمت، راهکارهایی مانند تشکیل کمیتههای مشورتی و تسهیل واردات داروها میتواند به بهبود وضعیت دسترسی به داروهای ضروری برای بیماران دیابتی کمک کند.