سیدابراهیم هاشمی، رئیس هیات مدیره انجمن پخش دارو و مکمل ایران در گفتوگو با سالمخبر:
سالمخبر: رئیس هیات مدیره انجمن پخش دارو و مکمل ایران، گفت: برخی میخواهند با نگاههای سطحی و نگاههای سنتی نظام دارویی کشور را به دورهی سیاستهای قدیمی و ناکارآمد دهها سال پیش در بازار دارو بازگردانند. این تفکرات سنتی با تاکید بر بازگرداندن طرح ژنریک و نفی برند ژنریک نباید در شاکله سازمان غذا و دارو جایگاهی داشته باشد.
سالمخبر: رئیس هیات مدیره انجمن پخش دارو و مکمل ایران، گفت: برخی میخواهند با نگاههای سطحی و نگاههای سنتی نظام دارویی کشور را به دورهی سیاستهای قدیمی و ناکارآمد دهها سال پیش در بازار دارو بازگردانند. این تفکرات سنتی با تاکید بر بازگرداندن طرح ژنریک و نفی برند ژنریک نباید در شاکله سازمان غذا و دارو جایگاهی داشته باشند.
سید ابراهیم هاشمی در گفتوگو با سالمخبر با تاکید بر اهمیت اصلاح ساختارهای فعلی و جلوگیری از بازگشت به سیاستهای قدیمی و ناکارآمد در بازار دارو، اظهار داشت: در گذشته قیمت گذاری دارو به شکل یکنواخت و غیرواقعی انجام میشد، باید مراقب باشیم به دورانی برنگردیم که همه شرکتها داروها را با یک قیمت و نام تولید میکردند. آن سیستم ناکارآمد باعث ایجاد مشکلات متعدد و کاهش کیفیت شد. نگاههای سطحی و تفکر سنتی در این حوزه دیگر نباید جایی داشته باشد.
وی با انتقاد از سیاستهای قدیمی قیمتگذاری و مدیریت دارو، این رویکردها را “کاملاً غلط” توصیف کرد و خواستار اصلاح مسیر در این حوزه شد.
هاشمی با اشاره به تجربیات گذشته گفت: در دوره پس از انقلاب و جنگ، به دلیل شرایط خاص کشور، اجماعی بر اجرای این سیاستها وجود داشت و شاید در آن زمان تصمیم درستی به نظر میرسید. اما ادامه این رویکردها در شرایط کنونی بهشدت به کیفیت دارو و توان داخلی کشور آسیب میزند.
او در ادامه تاکید کرد: اگر بخواهیم همچنان به این مسیر اشتباه ادامه دهیم، نهتنها کیفیت دارو تحت تأثیر قرار میگیرد، بلکه در نهایت تولید داخلی به طور کامل تضعیف میشود. ما نیاز داریم که سیاستهای خود را به گونهای اصلاح کنیم که تولیدکنندگان بتوانند با انگیزه، کیفیت و خلاقیت در این حوزه فعالیت کنند
رئیس هیات مدیره انجمن پخش دارو و مکمل ایران با اشاره به انتخاب پیرصالحی به عنوان رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه این انتخاب مزایایی از جمله کاهش زمان برای آموزش فرد جدید و آشنایی سریعتر با ساختار سازمان را به همراه دارد، اظهار داشت: این فرد به دلیل اطلاعات کافی درباره سازمان و اجزای مختلف آن، میتواند تصمیمات مناسبی بگیرد و نیازی به آشنایی مجدد با ساختارها ندارد. شخصی که در این موقعیت قرار میگیرد، باید از اطمینان خاطر کافی برای تصمیمگیری برخوردار باشد و بتواند با فراغ بال تصمیمات خود را اجرا کرده و مسئولیت آنها را بپذیرد
هاشمی با انتقاد از حاشیهسازی در حوزه دارو و تاکید بر حمایت از سازمان غذا و دارو بر لزوم تمرکز بر حل مسائل اساسی تاکید کرد و گفت: هنوز فردی وارد کار نشده و تصمیمی اتخاذ نکرده است شاهد ایجاد حاشیهها هستیم. به جای تلاش برای حل مشکلات اصلی، خودمان با این حاشیهسازیها مسائل را پیچیدهتر میکنیم و عملاً راه را برای رسیدن به راهکارهای مؤثر دشوارتر میسازیم.
او در ادامه به اهمیت همگرایی و همکاری ارگانها و نهادهای مختلف در این زمینه اشاره کرد و اظهار داشت: برای رفع این چالشها، با سندیکاهای مختلف صحبت کردهایم و اعلام کردهایم که تمام تلاش خود را برای حمایت از سازمان غذا و دارو به کار میگیریم. ضروری است که بستر مناسبی برای تصمیمسازی و تصمیمگیری در این حوزه فراهم شود.
تاکید بر مدیریت کمبود و مازاد در بازار دارو
هاشمی با اشاره بر لزوم اتخاذ سیاستهای دقیق برای جلوگیری از کمبود و کنترل مازاد دارو و با بیان اینکه شفافیت در سیاستگذاری از اهمیت ویژهای برخوردار است، گفت: برای مدیریت وضعیت بازار دارو، باید سیاستهایی اتخاذ کنیم که به پیشگیری از کمبودها کمک کند و در عین حال حواسمان به مازاد تولید و توزیع نیز باشد. هر دو جنبه، چه کمبود و چه مازاد، نیازمند نظارت و کنترل دقیق است.
او همچنین به اولویت قراردادن و توجه به کمبود دارو اشاره کرد و افزود: درست است که مدیریت کمبود دارو اولویت بیشتری دارد، اما نباید از مازاد تولید و توزیع دارو نیز غافل شد. اگر ساختار بازار دارو به گونهای باشد که مازاد شکل بگیرد، باید برای آن برنامهریزی و سیاستگذاری دقیقی صورت گیرد تا از هدررفت منابع جلوگیری شود.
اهمیت پرداخت بهموقع منابع مالی برای بهبود اوضاع دارو
وی با بیان اینکه یکی از مسائل کلیدی در مدیریت حوزه دارو، ضرورت تأمین و پرداخت بهموقع منابع مالی است، اظهار داشت: این موضوع باید به عنوان یکی از اولویتهای اصلی مدیران سازمان غذا و دارو قرار گیرد. یکی از وظایف اصلی رئیس سازمان این است که بتواند ریال و منابع مالی مورد نیاز را در همه عرصهها مدیریت کند. این شامل تعامل موثر با سازمانهای دولتی مرتبط، مانند سازمان برنامه و بودجه و سایر نهادهای مالی، برای تأمین و تخصیص بهموقع منابع میشود.
هاشمی ادامه داد: پرداخت بهموقع و بهاندازه منابع مالی در شرایط فعلی بازار دارو، نقشی حیاتی در حفظ تعادل بازار و رفع مشکلات این حوزه دارد. این موضوع به ویژه در بخشهای دولتی نیازمند هماهنگی دقیق و برنامهریزی اصولی است.
ضرورت واقعیسازی قیمت دارو و اصلاح ساختار ارزی
وی بر لزوم واقعیسازی قیمتها در بازار دارو و اصلاح نظام تخصیص ارز تاکید کرد و اظهار داشت: برای دستیابی به قیمت واقعی دارو، ابتدا باید سیاست ارزی بهدرستی تعیین شود. ارزهای یارانهای با نرخهای مختلف، از جمله 4200 تومان، 28500 تومان یا حتی بیشتر، موجب شکلگیری زمینههای سوءاستفاده، فساد، و ناکارآمدی در بازار شدهاند. باید به سمت مکانیزمی حرکت کنیم که نقش ارز بازاری در آن برجسته شود و نظام ارزی شفافتری اعمال گردد.
وی ادامه داد: مدلهای موجود، با وجود یارانههای متعدد و غیرشفاف، به مشکلاتی نظیر رانت، سوءاستفاده و هزینههای نظارتی گسترده دامن زدهاند. اگر نظام ارزی به سمت اصلاح حرکت کند، نه تنها هزینهها کاهش مییابد، بلکه نظارت مؤثرتری نیز میسر میشود
هاشمی، تاکید کرد که با واقعی شدن قیمتها، سود مناسب به شرکتهای دارویی داده میشود و این شرکتها میتوانند با فعالسازی بخشهای تحقیق و توسعه و بازاریابی خود، به رقابت سالم و پویاتر در بازار بپردازند
وی همچنین گفت: مهمترین بخش این فرآیند آن است که ساختار اقتصادی بازار دارو به گونهای اصلاح شود که شفافیت و عدالت به آن بازگردد. تنها در این صورت است که میتوان از بازگشت به دوران ناکارآمدی جلوگیری کرد و پایداری در زنجیره تأمین دارو را تضمین نمود.
هاشمی در ادامه با تاکید بر اهمیت رویکردهای علمی و بهروز در تولید و قیمتگذاری داروها افزود: سیستم قیمتگذاری باید به گونهای باشد که علاوه بر شفافیت، رقابت سالمی میان شرکتها ایجاد کند. حمایت از تولید داروهای باکیفیت، چه ژنریک و چه داروهای اختصاصی، باید در اولویت قرار گیرد. مهمتر از همه، این نگاه باید مانع از آن شود که بازار دارو به دوران غیرشفاف و ناکارآمد گذشته بازگردد.