سالم خبر: داروی مورد نیاز کشور برای آنکه در شرایط بحرانی، به اندازه کافی دپو شود و ذخایر استراتژیک کشور در این زمینه برای ورود به دوره تحریم غنی باشد باید نقدینگی در زنجیره تامین داروی کشور وجود داشته باشد که در حال حاضر وجود ندارد و به طور کلی روند تامین دارو را مختل کرده است و این نخستین چالشی است که تامین کنندگان دارو با آن مواجه هستند. زیرا تا وقتی که نقدینگی ریالی وجود نداشته باشد شرکت ها توان ادامه فعالیت و حتی خرید ارز ندارند.
دکتر محمد عبده زاده، مدیرعامل شرکت دارویی ویتان فارمد با بیان این مطلب به سالم خبر گفت: وزرات بهداشت و سازمان غذا و دارو در بخشنامه اخیر خود مسوولیت نظارت بر استانداردهای لازم در تولید مواد اولیه و موثره دارویی را بر عهده مسوول فنی و مدیر عامل شرکت قرار داده است که تا پیش از این هم، همین موضوع وجود داشت؛ یعنی با وجود بازدیدها و سرکشی های مسوولان سازمان و وزارتخانه، همچنان مسوولیت اصلی نظارت بر کیفیت فرآورده ها بر عهده مسوولان فنی و مدیران عامل شرکت ها بود.
وی افزود: اما تا وقتی مشکل کمبود نقدینگی ریالی و ارزی شرکت ها حل نشده ، این اقدام جدید سازمان که در جهت تسریع و تسهیل روند تولید مواد اولیه و موثره دارویی اتفاق افتاده است در رفع کمبودهای دارویی کشور چندان موثر نخواهد بود.
عبده زاده تصریح کرد: ما در شرایط فعلی باید تلاش کنیم منابع تامین مواد اولیه و موثره دارویی قبلی خود را حفظ کنیم. در واقع به دنبال منابع تامین کننده جدید بودن و در پی آن تلاش برای گرفتن تاییدیه های لازم از وزارت بهداشت یا مسوول فنی شرکت، تنها به مشکلات موجود می افزاید.
وی افزود: بنابراین مشکل اصلی ما در حال حاضر این نیست که چه کسی تاییدیه های لازم برای کنترل و تضمین کیفیت فراورده های مورد نیاز را صادر کند، بلکه مشکل تامین ریالی شرکت ها برای ادامه فعالیت و تولید یا واردات دارو است.
مدیرعامل شرکت دارویی ویتان فارمد تاکید کرد: دومین چالش تامین کنندگان دارو، چالش تامین ارز در شرایط موجود است. در یک ماه گذشته بر خلاف گفته های مسوولان سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی که ادعا می کنند ارز دارو تامین شده است اما اکثر شرکت ها با مشکلات جدی در این رابطه مواجه بودند.
وی با بیان اینکه دارو فقط از مواد موثره و اولیه تشکیل نمی شود که اگر ارز آن تامین شد فکر کنیم که مشکل تولید دارو در کشور حل شده است گفت: در پروسه تولید دارو مراحل و موارد مختلف زیادی وجود دارد که تامین اغلب آنها نیاز به ارز دارد، در حالی که اولویت بندی کالاها برای دریافت ارز با قیمت و شرایط مختلف باعث شده مشکل مضاعفی برای شرکت ها بوجود بیاید و آنها را برای دریافت ارز هر قلم کالا و ابزار مورد نیاز، بین گروه های مختلف کالایی سرگردان کند و رسیدگی به این مساله هم بسیار کند انجام می شود.
عبده زاده افزود: علاوه بر این اگر ارز و ریال مورد نیاز برای تامین داروی کشور تامین نشود، وزارت بهداشت برای تامین نیاز مردم مجبور به اولویت بندی دارو ها می شود که این به معنی حذف برخی داروها و عدم پاسخگویی به نیاز دارویی مردم است.
وی گفت: اما با فرض رفع دو چالش مذکور، چالش سوم، چالش حواله ارز و نقل و انتقالات بانکی است که در آینده بسیار سخت تر هم خواهد شد. درواقع ما به علت نبود نقدینگی و ارز مورد نیاز، در حال از دست دادن فرصت و زمان طلایی خود هستیم و اگر قرار باشد چند ماه آینده مشکل نقدینگی و ارزی حل شود دیگر فایده ای برای نظام دارویی کشور نخواهد داشت.
مدیرعامل شرکت دارویی ویتان فارمد در ادامه با اشاره به اینکه تامین نقدینگی و ارز مورد نیاز بخش دارو و تجهیزات پزشکی در بعد کلان اعداد و ارقام بزرگی نیستند تاکید کرد: رفع مشکل موجود تنها به عزم راسخ و تصمیم صریحی فراتر از سازمان غذا و دارو و حتی وزارت بهداشت نیاز دارد که به سرعت به آن خاتمه دهد زیرا در صورت ادامه، کشور را با چالش های جدی و حتی امنیتی مواجه خواهد کرد. اما در حال حاضر چنان آشفتگی شدیدی بر نظام تامین داروی کشور حاکم شده که هیچ کس به طور دقیق نمی‌داند برای آینده باید چه برنامه ای را در پیش بگیرد.
وی افزود: بنابراین اگر قرار است شرکت ها داروی مورد نیاز یک سال کشور را دپو کنند باید سریع تر به مشکلاتشان رسیدگی شود، زیرا آنها با دست خالی از عهده این کار بر نمی آیند.
عبده زاده گفت: در چنین شرایطی اگر دولت به شرکت های دولتی و شبه دولتی دل خوش دارد که در دوره بحران بار تامین داروی مورد نیاز کشور را بر عهده بگیرند باید بداند که اتفاقا مشکلات این شرکت در حوزه نقدینگی ریالی بیشتر است و اگر قرار است در آینده ارز و ریال در اختیار این شرکت ها قرار دهد تا دارو تامین کنند، در واقع علاج واقعه بعد از وقوع کرده است. در حالی که می‌تواند همین الان، تا شرکت ها از نفس نیافتاده اند و چابکی خود را از دست نداده اند، این مشکل را حل کند.
وی افزود: اتفاقا در این شرایط باید دولت به شرکت های خصوصی بهای بیشتری بدهد زیرا این شرکت ها به روز و ثانیه در حال رصد کردن تغییرات بیرونی هستند و چابکی و انعطاف خوبی در مقابل شرایط می توانند از خود بروز دهند. اما بخش های دولتی ما در این زمینه بسیار کند عمل می کنند و برای کوچک ترین تصمیمی مدت ها وقت ارزشمند را از دست می دهند.
عبده زاده با بیان اینکه مشکل تامین داروی مورد نیاز کشور یک مشکل کاملا مشخص با راهکاری معلوم است گفت: فقط کافی است وجوه حل کننده این ماجرا با هم تعامل و همکاری بیشتری داشته باشند، زیرا مدیریت روتین و روزمره حوزه دارو در شرایط فعلی اصلا جوابگو نیست و تامین نیازهای استراتژیکی مثل دارو، تصمیم های استراتژیک طلب می کند و این تصمیم های استراتژیک، مدیرانی را طلب می کند که مدیریت بحران را بلد باشند و به اندازه کافی چابک باشند. اما این در حالی است که برای مثال سرعت تغییرات بانک های ما نسبت به تغییرات خارج از کشور بسیار کمتر است.
وی در پاسخ به این سوال که بالاخره مسوول رسیدگی به وضع فعلی چه کس یا کسانی هستند گفت: در کشور ما هیچ کس مسوولیت کار خود را به گردن نمی گیرد و در مواقع حساس همه به دنبال سوم شخصی هستیم که تقصیر و عواقب تصمیم ها و فعالیت های غلط خود را به گردن او بیاندازیم و فرار به جلو کنیم. اما مساله این است که بیماران نیاز به دارو دارند و برای آنها نحوه تامین این نیاز و مشکلات ارزی و ریالی موجود مهم نیست و این وظیفه به گردن همه آنهایی است که در تامین نیاز دارویی کشور به نوعی نقش دارند.
عبده زاده تاکید کرد: در چنینی شرایطی وظیفه وزیر بهداشت و رییس سازمان این است که با مردم شفاف صحبت کنند و کسانی را که تامین نیاز بیماران را مختل کرده اند به آنها معرفی کنند؛ زیرا این مساله شوخی بردار نیست و پای جان انسان ها در میان است.
