سالمخبر: رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به شیوع بیماری سالک در بسیاری از شهرهای کشور به خصوص در مناطق روستایی هشدار داد و گفت: این بیماری کشنده نیست و مردم در این مناطق از مواد دور کننده حشرات استفاده کنند.
محمدرضا شیرزادی فزود: در سال گذشته ۱۲ هزار نفر به بیماری سالک در کشور مبتلا شدند و از ابتدای سال تاکنون میزان مبتلایان به این بیماری هزار و ۴۰۰ نفر است و هیچ مورد مرگ و میر نیز ناشی از آن گزارش نشده است.
وی با بیان اینکه سالک بیماری بومی بوده که در تابستان شیوع بیشتری دارد، اظهار داشت: این بیماری به دلیل شیوع فراوان و پراکندگی آن در نقاط مختلف کشور دارای اهمیت فراوان بوده، مخزن آن موش های صحرایی و توسط ناقل پشه خاکی منتقل می شود و سالک نوع آنتروپونتیک که مخزن آن افراد مبتلا است و این بیماری در کانون های مختلف کشور به جز استانهای شمالی و شمال غربی ، در ۱۹ استان وجود دارد.
شیرزادی ادامه داد: این بیماری ۲ تا چهار هفته پس از گزش پشه خاکی بصورت جوش کوچکی روی پوست انسان ایجاد شده و چهار تا ۱۲ ماه طول می کشد تا زخم آن بهبود یابد و سالک در افرادی که دچار اختلال سیستم ایمنی بدن مانند مبتلایان به دیابت و سرطان به شکل حاد بروز می یابد.
ضرورت استفاده از توری و لباس های آستین بلند
به گفته این رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان ، با توجه به فصل تابستان و مسافرت افراد به شهرهای مختلف از جمله مناطق روستایی توصیه می شود در این مناطق از مواد دور کننده حشرات استفاده کرده و استفاده از توری و پشه بند مناسب، پوشیدن لباس های ضخیم و آستین بلند نیز می تواند در پیشگیری از آن موثر باشد.
شهنام عرشی رئیس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز چندی پیش در این زمینه گفت:روند میزان بروز بیماری سالک طی سالهای۱۳۵۶ تا ۱۳۸۶ معمولا بصورت سینوسی بوده و هر سه سال شاهد افزایش و کاهش موارد بیماری بوده ایم و بطور کلی میزان بروز آن طی سالهای فوق از ۲۹ به ۳۷ درصد هزار نفر جمعیت رسیده است.
وی اظهارداشت: با اقدامات انجام شده و پیگیری های دقیق موفق شده ایم این روند بیماری تغییر و پس از سال ۱۳۸۶ سیر نزولی داشته به طوری که در سال ۱۴۰۱ به کمتر ۱۵ مورد در یکصد هزار نفر رسیده است.
عرشی ادامه داد: قبل از سال ۱۳۸۶ پتانسیل انتقال در کانون های بومی بیماری و سایر مناطق کشور، و همچنین ساخت و سازها و ایجاد شهرک ها ومجموعه ها ورزشی، گسترش و توسعه شهرها و تخریب مناطق قدیمی، جابجایی جمعیتی بخصوص جهت زیارت به اماکن متبرکه و جابجایی نظامیان و همچنین عوامل غیر طبیعی مثل زلزله بم و کرمانشاه، و بخصوص عدم توجه به شرایط آب و هوایی و بهداشت محیط و ارزیابی مخازن و ناقلین بیماری و بخصوص انجام اقدامات مراقبتی و کنترلی به موقع در این افزایش بیماری موثر بوده است.
به گفته این مقام مسوول در وزارت بهداشت، کانون های موجود در کشور عمدتا با تحقیقات انجام شده در مورد ناقلین و مخازن و عامل بیماری زا توسط دانشکده های بهداشت و پزشکی سراسر کشور بخصوص دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد بررسی قرار گرفته اند.
وی تصریح کرد: البته کانونهایی هم هستند که باید تحقیقات بیشتری در خصوص ناقل و مخزن و عامل بیماری زا به عمل آید. از مهمترین کانونهای شناخته شده نوع آنتروپونتیک در حال حاضر کرمان، بم و مشهد هستند البته نوع آنتروپونتیک در نیشابور، قم، شیراز، یزد، سبزوار و پل دختر و به طور تک گیر در سایر مناطق کشور شناسایی شده اند و از مهمترین کانونهای شناخته شده نوع روستایی نقاطی از استانهای اصفهان، جنوب فارس، سمنان، خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، گلستان، خوزستان، ایلام، بوشهر، هرمزگان و یزد را می توان نام برد.
عرشی تصریح کرد: مهمترین اقدامات انجام شده در سالهای قبل از ۱۳۸۶ عمدتا بر پایه سمپاشی کانونی علیه ناقل در مناطق شهری، برنامه مبارزه با مخزن با استفاده ار روش طمعه گذاری انجام لیشمانیزاسیون (در سالهای ابتدای جنگ تحمیلی) آموزش مردم، استفاده ا ز پشه بند آغشته به سم بوده که البته پس از سال ۱۳۸۶ با بازنگری در برنامه مراقبت و کنترل بیماری که شاهد روند کاهش موارد بیماری هستیم.
وی ادامه داد: اقدامات انجام شده در این راستا ، شامل توجه به امر بیماریابی ، ارتقای سطح آگاهی مردم و آموزش بیماران جهت پوشاندن زخم، مبارزه جدی تر با مخازن از طریق جونده کشی و به سازی محیط زندگی جامعه و هماهنگی با ارگانهای ذیربط که در کنترل بیماری موثر هستند و قدمهای موثری در کنترل بیماری در نقاط آندمیک و پیشگیری از نفوذ آن به سایر مناطق، برداشته شده است./ایرنا