سالم خبر: رئیس انجمن علمی مدیریت اقتصاد و داروی ایران گفت: براساس آماری که سازمان جهانی BMI منتشر کرده در ایران 8/5 درصد از بیماران روی تخت های بیمارستان ها، به علت بد مصرف کردن دارو بستری هستند. بدین معنا که با توجه به وجود حدود 100  هزار تخت بیمارستانی در کشور و نرخ اشغال 70 درصدی آنها، تقریبا شش هزار نفر در روز به علت سوءمصرف دارو بستری هستند.

مهدی محمد زاده در گفت و گو با سالم خبر افزود: با توجه به اینکه که هر بیمار به طور میانگین 3.2 شب در بیمارستان بستری می شود و هزینه ای که هر شب بستری یک بیمار در بیمارستان برای جامعه درپی دارد، میلیارد ها تومان از سرمایه های ملی هم به این ترتیب ضایع می شود.

وی افزود: اگر شما تا به حال ندیده اید که بر سر در داروخانه ای بنویسند این داروخانه به علت تغییر شغل کالای خود را حراج کرده است، به این علت است که همه داروهایی که در یک داروخانه وجود دارند تا سطحی مشخص درمانگر و از آن بیشتر تبدیل به یک سم می شوند. بنابراین نگهداری و حتی نحوه چیدمان این کالا علم و مهارت خاص خود را می طلبد. پس داروخانه تنها یک بنگاه اقتصادی نیست، بلکه یک مرکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی است.

رئیس انجمن علمی مدیریت اقتصاد و داروی ایران همچنین عنوان کرد : ممکن است داروساز ما در داروخانه در لحظه اول حتی نسخه بیمار را به علت دست خط برخی پزشکان نتواند بخواند، اما پشت همه توصیه های به ظاهر ساده ای که بابت نحوه مصرف هر دارو به بیمار می شود، مانند اینکه دارو قبل یا بعد از غذا مصرف شود، سال ها تحصیل و تلاش وجود دارد.

وی افزود: همانطور که نمی توان ویزیت یک بیمار مبتلا به سرماخوردگی ساده را به یک پرستار سپرد، اداره داروخانه ها را هم نمی­توان به کسی به جز داروساز محول کرد. اگر دولت ها در همه کشورها اجازه اداره داروخانه ها را به کسی جز داروسازها محول نمی کنند به این دلیل است که با فاجعه انسانی ناشی از سپردن داروخانه ها به غیر از داروسازها واقف هستند و این خود نشانگر نقش و اهمیت جایگاه این صنف در نظام سلامت و درمان است.  

محمد زاده با تاکید بر اینکه یکی از کانون های هدر رفت منابع در کشور ما همین سوء مصرف داروست گفت: برخلاف برخی اظهار نظرها باید گفت اتفاقا ما مصرف بالایی در حوزه دارو نداریم بلکه بیشتر درگیر معضل سوء مصرف دارو هستیم. یعنی یا بد مصرف می کنیم، یا خودسرانه مصرف می کنیم، یا اضافه مصرف می کنیم و یا داروی خریداری شده را مصرف نکرده دور می ریزیم. طبق آمارهای رسمی ما ایرانی ها حدود 18 درصد داروهایی که می خریم را مصرف نمی کنیم. این یعنی از کل دارویی که سالانه در کشور مصرف می شود حدود سه هزار میلیارد تومان آن دور ریخته می شود که نه تنها به معنای دور ریختن سرمایه های ملی است بلکه موجب تاثیرات مخربی بر محیط زیست هم خواهد شد.

رئیس انجمن علمی مدیریت اقتصاد و داروی ایران ادامه داد: در حالی که اگر امروز دولت به داروسازان کشور چک سفید امضا بدهد و بگوید هرچقدر که در ماه نیاز پولی دارید بنویسید، به شرط آنکه مصرف و سوءمصرف دارو در کشور را کاهش دهید، ضرر نکرده است زیرا هزینه های بدمصرفی دارو در کشور ما بسیار زیاد است. همه این ها نشان می دهد جایگاه و نقش داروسازان در نه در نظام اقتصادی و نه در نظام بهداشت، درمان و سلامت کشور به خوبی تعریف و مشخص نشده است.

وی در ادامه با انتقاد از نظام آموزشی موجود گفت: از طرف دیگر نظام آموزشی در کشور ما جامعه نگر، نیاز محور و مهارت محور نیست و این نه فقط برای رشته هایی مانند داروسازی، پزشکی، بلکه در مورد همه رشته ها صادق است. یکی از دلایل بالا بودن نرخ بیکاری در کشور ما همین نداشتن مهارت کافی فارغ التحصیلان دانشگاه ها برای ورود به بازار کار است.

محمدزاده گفت: در همه جای دنیا وقتی دانشجویان رشته های داروسازی و پزشکی و سایر رشته های مرتبط با نظام بهداشت و درمان فارغ التحصیل می شوند، برای ورود به بازار کار از آنها آزمون های مهارت سنجی گرفته می شود و بعد از اخذ تاییدیه های لازم، اجازه کار را دریافت می کنند که در کشور ما اینگونه نیست و آنها بعد از تحصیل مستقیم وارد بازار کار می شوند. واضح است که در چنین شرایطی امکان وقوع خطا در این حوزه بالا می رود.

وی افزود: داروساز اگر در دانشگاه خوب تربیت شود می تواند یک صنعت گر، بازرگان و سیاست گذار خوبی هم باشد. اما نظام آموزشی سنتی ما و افزایش بی رویه تعداد دانشجویان پذیرفته شده این رشته، کیفیت آموزش را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است. در دانشگاه های ما اساتید باتجربه که می دانند چه مواردی برای آموزش به دانشجویان لازم است به راحتی کنار گذاشته می شوند و تربیت دانشجویان به افراد جوان و کم تجربه سپرده می شود که هرچند علم خوب و به روزی دارند اما سردی و گرمی روزگار را به خوبی نچشیده اند.

رئیس انجمن علمی مدیریت اقتصاد و داروی ایران تصریح کرد: این در حالی است که ما برای تربیت نسل جوان داروساز خود به هردو گروه از این متخصصان نیازمندیم تا دانشجویان هم به علوم نوین مجهز شوند و هم به مهارت ها و تجربیاتی که در طول کار به آن نیازمندند.

وی در پایان تاکید کرد: یکی از دلایلی که مردم به داروسازان می تازند و داروخانه ها را تنها بنگاه های اقتصادی می دانند همین است که ما نتوانسته ایم داروسازان را به خوبی برای تبیین نقش خود در جامعه بار بیاوریم. بنابراین وقتی قاضی ای رای می دهد که حق فنی داروسازان باید حذف شود، یا مردم داروسازان را تنها مسوول فروش دارو می دانند، مشکل از نظام آموزشی کشور و ما اساتید دانشگاه ها است که نتوانسته ایم به جامعه ثابت کنیم که خدمت داروساز یک خدمت علمی، بهداشتی و درمانی است.