سلسله گزارش های سالم‌خبر از شفاف‌سازی و تحلیل وضعیت واردات دارو با ارز دولتی:بخش دوم
تنها واردکننده دارو با «دلار دولتی» کیست؟
تاریخ انتشار :
شنبه ۱۵ شهريور ۱۳۹۹ ساعت ۱۴:۱۵
کد مطلب : ۷۶۸۸
به گزارش سالم خبر، پس از انتشار بخش قبلی گزارش تحلیل وضعیت واردات دارو با ارز دولتی در سالم خبر (اینجا) مخاطبان اعلام کردند انتظار دارند بخشهای مشروح دیگری درباره گزارش واردات دارو با ارز دولتی منتشر شود. در پاسخ به این انتظار، گزارش فعلی به بررسی بخش دیگری از سلاطین واردات دارو با ارز دولتی می پردازد. جایی که می توان گفت انحصار واردات دارو با ارز دولتی و دلار آمریکا در اختیار یک شرکت قرار گرفته است: شرکت شفایاب گستر!
گروه دارویی شفایاب
طبق آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی ایران، واردات دارو با ارز دولتی «دلار آمریکا» تنها در انحصار یک شرکت به نام شفایاب گستر بوده است. این شرکت توانسته در تنها در یک نوبت به شماره 26989421 ثبت سفارش، مبلغ یک میلیون و 33هزار و 695 دلار ارز دارویی را وارد کند که 100 درصد ارز وارداتی با دلار آمریکا را در بازه زمانی یاد شده شامل می شود.
به عبارت دیگر شرکت شفایاب گستر توانسته با دلار به نرخ 23 هزار تومان امروز، بیش از23 میلیارد و 705 میلیون تومان، ارز دولتی دلار از بانک مرکزی دریافت کند، امکانی که به نظر می رسد برای هیچ یک از شرکتهای داروی وارد کننده با ارز دولتی در خلال بازه زمانی یاد شده (تیر 97 تا تیر 99) وجود نداشته است.
نگاهی به سوابق ایجاد شرکت شفایاب گستر نشان می دهد این شرکت زیرمجموعه گروه دارویی شفایاب قرار دارد. پرترددترین هلدینگ دارویی برای مدیران دولتی که نام مرتضی آذرنوش، احمد شیبانی، مهدی پیرصالحی، محمدرضا زرگرزاده، کامبیز امجدی، میثم خانلربیک، اکبر منصوری، محمدرضا رویینی ، حمید خویی، شهیاد زمانی، مهدی رضایت در میان آنان به چشم می خورد.
گروه دارویی شفایاب هلدینگی دارویی است که از مجموعه شرکتهای شفایاب گستر، پخش شفاآراد، شفایاب فردا، داروسازی مداوا تشکیل شده است. آنطور که در کارنامه ثبتی این هولدینگ مشخص است تجمیع شرکتهای مزبور در جهت ایجاد هم افزایی و افزایش بهره وری در نیمه دوم سال 1392 شکل گرفته است و همچنین در سال1396 با شکل گرفتن شرکت داروسازی مفید دارو در این مجموعه، تعداد اعضا این گروه به 5 شرکت رسیده است.
فعالیت گروه دارویی شفایاب در چارچوب اهداف تعریف شده، در حوزه واردات از طریق شرکت شفایاب گستر صورت می گیرد و در کنار آن با انتقال تکنولوژی از شرکتهای معتبر بین المللی به عرصه تولید داخل، در کارخانه های داروسازی مداوا و مفید دارو مشغول به تولید محصولات تحت‌لیسانس و همچنین محصولات داخلی با استانداردهای جهانی است.
کارخانه داروسازی مداوا در این گروه، پس از طی مراحل تولید ثانویه و اولیه زیر نظر شرکت نووارتیس، وارد مرحله بهره برداری کامل در سایت جدید شده است.
دو واردکننده دارو در یک هلدینگ
اطلاعات منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان می دهد از هلدینگ شفایاب، دو شرکت شفایاب گستر و داروسازی مداوا، توانسته اند در مجموع بیش از 6 هزار و 58 میلیارد تومان ارز دولتی (با نرخ برابری امروز) دریافت کنند.
باید اضافه کرد داروسازی مداوا با بیش از 120 نفر پرسنل، به عنوان یکی از تولیدکنندگان محصولات دارویی کشور ازسال 1394 در شهرک صنعتی هشتگرد استان البرز، با مشارکت بانک صنعت و معدن در زمینی به مساحت 10000متر مربع احداث شده است.
براساس اعلام مدیران این شرکت هدف آنها از ابتدای ایجاد این شرکت، سیاست برآورده سازی و تولید داروهای خاص که تامین آنها برای بیماران همواره با مشکل روبرو بوده و یا نیازمند پرداخت هزینه های بسیاربالا است بوده است. آنها می گویند با بهره گیری از روش ها و تکنولوژی های روز دنیا و بکارگیری بهترین دستگاه های ساخت و بسته بندی که همه الزامات روشهای بهینه تولید (GMP) و یا روش های بهینه آزمایشگاهی (GLP) را داراست، اقدام به تولید داروهای با کیفیت و اثر بخشی بسیار بالا کرده اند.
نگاهی به فعالیت داروسازی مداوا نشان می دهد این شرکت به تولید داروهای تحت لیسانس و انتقال تکنولوژی و دانش مربوط به دسته داروهای خاص و هازارد (Hazard) مانند داروهای ضد سرطان، داروهای مورد استفاده در بیماران کلیوی، بیماران MS و … با شرکت نووارتیس سوییس (Novartis) وارد شده و موفق شده است با در اختیار گرفتن دستگاه های پیشرفته ودانش فنی بالا امکان تولید این داروها را در داخل کشور فراهم کند.
در حال حاضر نزدیک به 40 قلم محصول تحت لیسانس شرکت نووارتیس،در داروسازی مداوا در حال تولید است و فروش این محصولات عمدتا از طریق شرکت دارو بهداشت شفا آراد که شرکت توزیعی گروه دارویی شفایاب است، صورت می گیرد.
واردات دارو با ارز دولتی توسط شرکت مداوا نشان می دهد این شرکت سرجمع با نرخ برابری امروز ارز نزدیک به 47 میلیارد تومان واردات در بازه زمانی انتشار اطلاعات داشته است.
جدول زیر تجمیع شده ارز دریافتی شرکت مداوا با نرخ برابری امروز با ریال را نشان می دهد:
| ردیف | نوع ارز دریافتی | مبلغ ارز دریافتی | نرخ برابری با تومان | تعداد ثبت سفارش | ارز دریافتی به نرخ برابری امروز |
| 1 | یوآن چین | 2.036.950 | 3580 | 4 | 7.292.281.000 |
| 2 | یورو | 830.821 | 27000 | 7 | 22.432.167.000 |
| 3 | روپیه هندوستان | 12.486.138 | 370 | 6 | 4.744.732.440 |
| 4 | درهم امارات | 1.869.493 | 6640 | 3 | 12.413.433.520 |
| 5 | جمع | - | - | 20 | 46.882.613.960 |
جدول بالا نشان دهنده آن است که داروسازی مداوا به جز واردات اندکی با یورو، ترجیح می دهد عموما با ارز کشورهای آسیایی و شرقی دارو وارد کند. این در حالی است که این شرکت، چندان تمایلی به واردات دارو با ارز کشورهای غربی مانند دلار آمریکا و فرانک سوییس ندارد.
نکته دیگر آن است که ظاهرا واردات داروسازی مداوا ارقام چشمگیری نیست و سهم بسیار اندکی در واردات دارو دارد. کل واردات دارویی این شرکت با ارز دولتی به زحمت به رقم معادل 47 میلیارد تومان می رسد که در گردش مالی یک شرکت معظم مانند مداوا، رقم چشمگیری نیست. اما پیش از آنکه از داده های بالا نتیجه گیری کنیم باید نگاهی هم به کارنامه واردات دارو با ارز دولتی توسط شرکت شفایاب گستر داشته باشیم زیرا هر دو وابسته به یک هلدینگ هستند.
جدول زیر تجمیع شده ارز دریافتی شرکت شفایاب گستر با نرخ برابری امروز با ریال را نشان می دهد:
| ردیف | نوع ارز دریافتی | مبلغ ارز دریافتی | نرخ برابری با تومان | تعداد ثبت سفارش | ارز دریافتی به نرخ برابری امروز به تومان |
| 1 | لیر جدید ترکیه | 7.465.740 | 3330 | 8 | 24.860.914.200 |
| 2 | یورو | 192.911.476 | 27000 | 2 | 5.208.609.852.000 |
| 3 | فرانک سوییس | 1.455.390 | 27000 | 2 | 39.295.530.000 |
| 4 | درهم امارات | 107.651.701 | 6640 | 61 | 714.807.294.640 |
| 5 | دلار آمریکا | 1.030.000 | 23000 | 1 | 23.705.000.000 |
| 6 | جمع | - | - | 74 | 6.011.278.590.640 |
همانطور که مشاهده می شود واردات اصلی دارو با ارز دولتی توسط هلدینگ شفایاب توسط شرکت شفایاب گستر انجام می شود که رقم بسیار بالای معادل 6هزار و 12 میلیارد تومان را شامل می شود که اگر این رقم را با معادل ریالی ارز دریافتی شرکت داروسازی مداوا که متعلق به یک هلدینگ هستند، جمع کنیم به عدد 6 هزار و 58 میلیارد تومان می رسیم.
بیشترین سهمی که شرکت شفایاب گستر نسبت به بقیه شرکتهای دارویی واردکننده دارو با ارز دولتی دارد در دلار، فرانک سوییس و درهم امارات است. این نکته را باید در نظر داشت که شفایاب گستر، تقریبا 100 درصد واردات دارو با ارز دولتی دلار آمریکا را در اختیار دارد. نکته
اینجاست چرا باید شفایاب گستر به ارز دولتی دلار برای واردات دارو دسترسی داشته باشد و سایر شرکتهای دارویی از این ارز محروم باشند؟
